Eliminacja PRRS ze stada loch

Przez ostatnie 20 lat środowisko naukowe i weterynaryjne znalazło wiele sposobów na eliminację PRRS ze stad hodowlanych. Obecnie wykorzystywane są trzy możliwości stabilizacji stad produkujących warchlaki, w przypadku wybuchu PRRS. Z biegiem czasu okazało się, że każdy z nich jest skuteczny. Różnią się one między sobą zarówno kosztami związanymi z eliminacją choroby, jak i stopniem ryzyka niepowodzenia przeprowadzanej akcji . Aby ustalić, która z metod będzie najlepsza w danym stadzie, należy przeprowadzić wnikliwą analizę ekonomiczną każdej z uwalnianych ferm.

Poniżej przedstawiono trzy sposoby eliminacji PRRS:

1. W przypadku zewnętrznego źródła zwierząt przeznaczonych do rozrodu: depopulacja całego stada po odsadzeniu prosiąt i zamknięcie całej fermy na dwa tygodnie, zanim wprowadzi się nowe zwierzęta (Model depopulacja-repopulacja. Jest to złoty standard eliminacji wirusa.).
2. Zamknięcie stada i ubój loch zaraz po odsadzeniu prosiąt przy założeniu, że stado w 100% jest remontowane zwierzętami z zewnątrz. Depopulacja przebiega na zasadzie „budynek po budynku” (Tzw. model „walca drogowego”. Wciągu 20 tygodni wymianie ulega całe stado, ale ferma nigdy nie pozostaje kompletnie pusta.)
3. Zamknięcie i stabilizacja stada przez minimum 30 tygodni. Stado jest remontowane zwierzętami spoza fermy, utrzymuje się normalny poziom wymiany zwierząt (Model często nazywany „Load Close Homogenize”- „Zasiedl, Zamknij, Wyrównaj [status immunologiczny] - ZZW”).

Te trzy sposoby postępowania zostały porównane w tabeli nr 1 i 2. Aby każdy z tych programów zakończył się powodzeniem, muszą zostać spełnione pewne warunki.Po pierwsze, aby wyeliminować wirusa z fermy, musi być dostępne stado wolnych od PRRS loszek remontowych. Ponadto obsługa fermy powinna posiadać podstawową wiedzę i praktyczne umiejętności w zakresie bioasekuracji i kontroli zakażeń. Oznacza to również, że fermy z nowoczesnymi systemami zabezpieczeń mają większe szanse na uwolnienie się od wirusa niż te tradycyjne. Należy wziąć również pod uwagę fakt, że opisane metody są przeznaczone dla stad hodowlanych z osobną lokalizacją tuczników.

Tabela 1:Podsumowanie strategii kontroli PRRS w stadach o cyklu zamkniętym: potrzeby operacyjne.

Tabela 2: Podsumowanie możliwości kontroli PRRS w stadach o cyklu zamkniętym: zalety i wady, aspekty ekonomiczne.

Jeśli tucz jest prowadzony w tej samej lokalizacji co rozród, to należy stamtąd usunąć wszystkie zainfekowane osobniki, ponieważ mogą być one źródłem reinfekcji. Wyjątek stanowi model oparty na zamknięciu stada, na etapie kiedy rozpoczyna się odsadzanie prosiąt wolnych od wirusa, i stosuje się szczepienia prosiąt. Najważniejszym punktem jest jednokierunkowy przepływ pracowników fermy i świń (od młodszych do starszych osobników). Starsze zwierzęta nie mogą być mieszane z młodszymi grupami, np. z powodu wolniejszych przyrostów. Uwalnianie przez zamknięcie stada w fermach o cyklu zamkniętym może być skuteczne tylko pod warunkiem przestrzegania zasady całe pomieszczenie pełne- całe pomieszczenie puste.

Omówienie metody depopulacja-repopulacja

Producenci mogą się skłaniać do modelu depopulacja-repopulacja z kilku powodów:

1. Ten model gwarantuje eliminację wirusa ze stada.

2. Stado boryka się również z innymi chorobami, które też chcieliby wyeliminować ( np. App) i których nie da się usunąć innymi metodami.

3. Uważają, że ich budynki lub obsługa na fermie nie są w stanie w stanie spełnić warunków pozostałych metod.

4. Chcą wprowadzić szybką poprawę genetyki lub

5. Choroba przebiega tak ostro, że straty przewyższają koszty depopulacji.

Dla modelu depopulacja-repopulacja kluczowa jest sanityzacja wszystkich obszarów znajdujących się na fermie w okresie między wyprowadzeniem starej, a wprowadzeniem nowej obsady. Należy także zadbać o to, aby cały sprzęt (narzędzia, lampy grzejące, sprzęt zootechniczny i medyczny) został zastąpiony nowym lub dokładnie oczyszczony i pozostawiony do wyschnięcia w temperaturze większej lub równej 25°C przez 14 dni.

Omówienie metody walca drogowego

Metoda ta jest czymś pośrednim między metodą depopulacja-repopulacja, a zamknięciem stada. Dobrze się sprawdza w stadach, które chcą wprowadzić postęp genetyczny i równocześnie eradykować PRRS, ale nie mogą sobie pozwolić na tak kosztowną metodę jak depopulacja-repopulacja. By ten model się powiódł, lochy ciężarne muszą znajdować się w innym budynku niż porodówka. Musi być również dostępny obiekt zewnętrzny będący w stanie pomieścić całe stado loch. W tym modelu depopulacja jest wykonywana budynek po budynku ( a nie komora po komorze) i należy zachować 1 tydzień przerwy między usunięciem eliminowanych loch a wprowadzeniem nowych. Zasady sanityzacji sprzętu i pomieszczeń są podobne jak w przypadku modelu depopulacja-repopulacja.

Omówienie metody zamknięcia stada

W tym modelu do stada wprowadza się grupę loszek remontowych, które ulegają immunizacji w wyniku naturalnego zakażenia. Tym sposobem status immunologiczny stada ulega wyrównaniu. Potem należy zamknąć fermę na okres 30 tygodni. Przez ten czas wirus powinien zostać wyeliminowany, ponieważ wszystkie zwierzęta przejdą wiremię i nabędą odporność na szczepy występujące w danym stadzie. Czas od zamknięcia stada do eliminacji wirusa bywa jednak zróżnicowany. Najważniejszym punktem kontroli przebiegu eradykacji jest monitorowanie infekcji u odsadzanych prosiąt. Dzięki temu możemy upewnić się, że loszki remontowe wprowadzane po otwarciu stada nie uległy zakażeniu. Harmonogram i poszczególne etapy zamknięcia stada są wyszczególnione w schemacie 1. Zamknięcie stada sprawdza się najlepiej w stadach ustabilizowanych, kiedy czas do otwarcia jest krótszy i bardziej przewidywalny.

Schemat 1: Przykładowa oś czasu obrazująca proces eliminacji PRRS modelem ZZW.

Podsumowanie

Jest wiele sposobów na eliminację wirusa PRRS ze stad hodowlanych. Jednak w każdym przypadku należy dokonać bilansu potencjalnych kosztów i zysków. Jeśli koszt projektu spada, ryzyko niepowodzenia rośnie. W każdym z trzech modeli konieczne jest określenie aktualnego statusu stada i dokładne laboratoryjne monitorowanie zachodzących w nim procesów. W dobrych rękach każda z przedstawionych opcji ma dużą szansę powodzenia.