Wstęp
Epidemiczna biegunka świń (PED) jest ostrą wysoce zakaźną chorobą przewodu pokarmowego, która może dotyczyć świń w różnym wieku; nasilenie objawów zależy od typu szczepu, dawki zakaźnej i wieku świni (Song i Park, 2012, Lee, 2015)
Chorobę charakteryzuje wysoka zachorowalność, sięgająca 100%, i wysoka śmiertelność prosiąt, szczególnie w pierwszym tygodniu życia (Huang et al., 2013).
PED był uważany w Peru za chorobę egzotyczną aż do czasu jej wykrycia we wrześniu 2013 roku kiedy to Narodowy Uniwersytet San Marcos wspólnie z National Animal Health and Agri-food Quality Service (SENASA) potwierdzili wystąpienie choroby metodą immunochromatografii, a później PCR różnicującym PED od TGE.
Do chwili obecnej w Peru wystąpiło kilka przypadków PED, które rozpoznano na podstawie badania klinicznego i PCR.
Tło
Przypadek miał miejsce na fermie 4500 loch położonej na północ od Limy. Ferma miała bardzo wysoki status bioasekuracji zewnętrznej (ogrodzenie, system dezynfekcji pojazdów) co pozwalało na utrzymanie statusu wolnego od PRRSV, PEDV, TGEV PDCov i Mycoplasma hyopneumoniae.
Biegunkę i wymioty zaobserwowano u prosiąt ssących we wrześniu 2014 roku (tydzień 38). Cztery dni po wystąpieniu pierwszych objawów, biegunka i wymioty szybko się rozprzestrzeniły wśród prosiąt a także wystąpiły u loch ciężarnych i na porodówkach. Prewalencja sięgnęła 20%.
Śmiertelność przed odsadzeniem sięgnęła 29% (wykres 1), co było powodem zmniejszenia liczby odsadzanych prosiąt (wykres 3).
Diagnostyka
Ponieważ podejrzewano PED do badania pobrano próbki jelit cienkich, utrwalono w bloczkach parafinowych i wysłano do badania histopatologicznego na Uniwersytecie Minnesota. Stwierdzone zmiany odpowiadały obserwowanym w przebiegu PED.
Następnie do badania testem Real Time PCR skierowano kał chorych prosiąt gdzie wykryto bardzo wysoką zawartość PEDV (Ct 18). Z materiału wyizolowano wirus, który po analizie sekwencji okazał się być spokrewniony z amerykańskim wariantem S-INDEL (Gina Castro, Molecular and phylogenetic characterization of strains detected in Peru).
Postępowanie
1. Stabilizacja stada zarodowego:
- Loszki remontowe wprowadzono w tygodniu 40 w grupie o strukturze pozwalającej na remont stada w okresie 5 miesięcy.
- W tygodniu 41 stado loch zostało zakażone PEDV przed „feedback” (stabilizacja), a celem tego była stymulacja układ odpornościowego, zmniejszenie poziomu zakażenia i siewstwa. Ten zabieg miał miejsce w dniu 1 całego procesu eradykacji. „Feedback” wykonano używając jelit prosiąt z pierwszych 24 godzin po wystąpieniu objawów. Jelita homogenizowano w 500 ml zimnej, niechlorowanej wody. Homogenizat podano doustnie w objętości 10 ml wszystkim lochom, loszkon remontowym i knurom.
- Od tygodnia 41, w celu ograniczenia rozprzestrzenienia wirusa wprowadzono procedury McRebel w zarządzaniu sektorem porodowym
Zarządzanie w sektorze loch ciężarnych:
- Zasiedlanie czystych i zdezynfekowanych pomieszczeń po co najmniej 7 dniach
- Usuwanie kału loch przed, i w czasie porodów
Zarządzanie w sektorze porodowym:
- Ścisłe przestrzegania zasady” całe pomieszczenie pełne, całe pomieszczenie puste”
- Pilnowanie dostępu noworodkóww do siary matki
- Nie wykorzystywanie mamek
- Nie przenoszenie prosiąt między miotami
- W 7 dniu życia prosiętom przycinano ogonki, podawano żelazo i leki przeciw kokcydiom. Po tym nie wykonywano już żadnych manipulacji na prosiętach co miało na celu ograniczenie rozprzestrzenienia wirusa między miotami.
Personel:
- Ograniczenie przepływu personelu między sektorami loch ciężarnych i porodówkami.
Wzmocnienie bioasekuracji zewnętrznej.
2. Bańka dezynfekcyjna:
W celu stworzenia bańki dezynfekcyjnej przez 3 kolejne tygodnie prowadzono wczesne odsadzanie prosiąt oraz wiek świń przenoszonych do tuczarni. Zagęszczenie świń zwiększyło się do 0.13 m2/świnię. Zmieniony przepływ świń utrzymywano przez 6 tygodni licząc od dnia 1. Wszystkie nie zasiedlone pomieszczenia myto, dezynfekowano i suszono przez okres 6 tygodni.
Po tym czasie warchlakarnie były zasiedlane przy zachowaniu ścisłej zasady cale pomieszczenie pełne-całe pomieszczenie puste i każdy budynek traktowano jako niezależną epidemiologicznie jednostkę.
3. Monitoring
Sektor zarodowy
Monitoring rozpoczęto w 6 tygodni po wykonaniu stabilizacji stada zarodowego i skupiał się on na badaniu jedno i trzytygodniowych prosiąt. Do każdego badania pozyskiwano 30 próbek wymazów z odbytu, które badano w kierunku PEDV testem RT-PCR na Uniwersytecie San Marcos. Badanie wykonywano co tydzień i co dwa tygodnie. Ferma została uznana za stabilną dodatnią po uzyskaniu 4 kolejnych wyników ujemnych.
Warchlakarnia i tuczarnia
Monitoring warchlakarni rozpoczęto w 5 tygodniu 2015 roku i polegał na badaniu próbek kału od świń przed przemieszczeniem do tuczarni, testem PCR w kierunku PEDV.
4. Weryfikacja
W 6 tygodniu 2015 roku, przed otwarciem stada dla remontu z zewnątrz, wprowadzono 30 sentineli w wieku poniżej 70 dniu pochodzących z fermy wolnej od PED. Świnie przebywały z lochami stada podstawowego przez 1 miesiąc i stale monitorowane w PCR. Uzyskane wyniki badania były ujemne. Badania przeprowadzono na Uniwersytecie San Marcos i na Uniwersytecie Minnesota.
Monitoring po potwierdzeniu eradykacji choroby
Po zakończeniu programu eradykacji pobierano próbki płynu ustnego od świń wprowadzanych do sektorów zarodowych i warchlakarni. Płyn ustny pobierano przy pomocy sznurów u umieszczano na kartach FTA przed wysłaniem do badania na Uniwersytecie Minnesota. Wyniki badania PCR były ujemne. Następnie monitoring we wszystkich sektorach fermy prowadzono raz w miesiącu.
Program eradykacji formalnie zakończono kiedy wyeliminowano ostatnią lochę mającą kontakt z PEDV.
Wnioski
Najważniejsze punkty, które umożliwiły skuteczne zwalczenie i eradykację PEDV to:
- Przyspieszenie stabilizacji fermy przez jej zamknięcie dla remontu, „feedback” i ścisłe przestrzeganie protokołu McRebel.
- Ścisłe przestrzeganie zasady “całe pomieszczenie pełne-całe pomieszczenie puste” umożliwiło utrzymanie negatywnego statusu odsadzanych prosiąt.
- Cały personel fermy starał się ściśle przestrzegać zasad programu. Praca zespołu układała się bardzo dobrze.
Biosecurity and prevention protocols were strengthened, especially in relation to people, vehicles and tools gaining access to the farm.
W efekcie przeprowadzonego programu wzmocniono skuteczność profilaktyki chorób, szczególnie w aspekcie bioasekuracji wewnętrznej i wewnętrznej.