0
Wstęp
Zakażenia Escherichia coli są powszechne u zwierząt. Istnieje wiele typów E. coli, które wchodzą w skład fizjologicznej flory bakteryjnej jelita. Jednak inne szczepy powodują wiele poznanych już kolibakteryjnych zespołów chorobowych. Bakterie chorobotwórcze E. coli zazwyczaj mają fimbrie (pile) do adhezji, enterotoksyczne egzotoksyny, endotoksyny i kapsuły. Istnieją różne sposoby klasyfikacji infekcji E. coli u świń; ten 2-częściowy artykuł będzie koncentrować się na niektórych zespołach objawów klinicznych. Lista najważniejszych zespołów objawów klinicznych ze względu na E. coli u świń będzie zawierać: kolibacillozę noworodków, biegunkę poodsadzeniową i chorobę obrzękową, jak również kolisepticaemię, typu coli mastitis oraz zakażenia układu moczowego.
Kolibacilloza noworodków
Kolibacilloza wywołana enterotoksynogenną E. coli (ETEC) prosiąt ssących często pojawia się we wczesnym wieku, w ciągu pierwszego tygodnia życia. Najczęściej występuje u miotów loszek, a do zarażenia dochodzi krótko po urodzeniu ze względu na zanieczyszczenie środowiska i niewystarczającego poziomu przeciwciał matczynych. W celu zaindukowania odporności laktogennej prosiąt ssących na ETEC powinno wykonywać się rutynowo szczepienie loszek i loch w wysokiej ciąży.
Biegunka poodsadzeniowa wywołana Escherichia coli
Enterotoksyczne E. coli (ETEC) posiadają kombinację czynników adhezyjnych i enterotoksycznych, które są niezbędne do wystąpienia pełnoobjawowej choroby jelit. Czynniki adhezyjne ETEC składają się z wyspecjalizowanych fimbrii lub białkowych pili, które mocno przyczepiają się do receptorów glikoproteinowych enterocytów (patrz: obraz 1 ilustrujący fimbrie). Receptory te występują tylko przez ograniczony czas - u świń zwykle do sześciu tygodni po porodzie. Czynniki adhezyjne są znane także jako antygeny fimbrialne F4, F5, F6, F41 itd, choć nadal często spotyka się wcześniejsze nazwy: K88, K99, 987P itd. Przyczepienie i przyleganie pozwala ETEC oprzeć się ruchom robaczkowym, co umożliwia kolonizację jelita.
Obraz1. Czynniki adhezyjne ETEC składają się z wyspecjalizowanych fimbrii lub białkowych pili, które mocno przyczepiają się do receptorów glikoproteinowych enterocytów.
Obraz 2 przedstawia gęsto przyczepione kolonie E. coli do kosmków jelitowych. Wtedy ETEC może produkować i "wstrzykiwać" swoje enterotoksyny, takie jak termolabilne i termostabilne toksyny, LT i ST. Toksyny te oddziałują na komórki przewodu pokarmowego powodując biegunkę z nadmiernym wydzielaniem, tworząc przemieszczanie płynu do światła jelita, lecz bez znacznego uszkodzenia komórek.
Obraz 2. Gęsto przyczepione kolonie E. coli do kosmka jelitowego (IFA).
Objawy kliniczne - objawy kliniczne pojawiają się prawie zawsze u świń około 2 tygodnie po odsadzeniu. U zwierząt występuje żółtawo-biała, wodnisto- kremowa, "strzelająca biegunka". Okres inkubacji wynosi tylko 10 do 30 godzin, więc objawy pojawiają się szybko u wielu świń w grupie. Wodnista biegunka w krótkim czasie prowadzi do odwodnienia i utraty kondycji. Sposobem na sprawdzenie, czy u danego zwierzęcia występuje biegunka jest uciśnięcie brzucha. Biegunka może wyglądać różnie w poszczególnych grupach zwierząt; konsystencja może być od wodnistej do pastowatej, szara biała, żółta lub zielona. W kale nie występuje świeża krew lub śluz. Chore zwierzęta często pochodzą z miotów loszek. W ciężkich przypadkach prosięta padają, ich oczy są zapadnięte i widoczne jest nieznaczne zasinienie kończyn.
Choroba obrzękowa
Szczepy E. coli związane z chorobą obrzękową świń wykazują cechy podobne do ETEC w zakresie epidemiologii i patogenezy adhezji do jelita (patrz obraz 2). Jednakże, szczepy zwykle posiadają adhezynę fimbrialną typu F18, a także specyficzną verotoksynę lub toksynę shiga-podobną, jak Stx2e. Toksyny te dostają się do krwiobiegu świni i uszkadzają pozajelitowe naczynia krwionośne, powodując objawy neurologiczne i obrzęk galaretowaty głowy, powiek, krtani, żołądka i krezki okrężnicy.
Obraz 3. Nieznaczny obrzęk galaretowaty skóry powiek.
Objawy kliniczne – Choroba pojawia się około 2 tygodnie po odsadzeniu. Pierwszym znakiem są często nagłe upadki kilku świń. Dominującymi objawami klinicznymi w grupach chorych zwierząt to otępienie, ataksja, odrętwienie, pozycja leżąca i otępiałe kołysanie się i bieganie. Przy kontakcie z człowiekiem świnie mogą reagować z nieprawidłowym piskiem o wysokich tonach. U wielu zwierząt pojawia się miękki, galaretowaty obrzęk skóry nad powiekami, patrz Obraz 3. Chore prosięta wyglądają jak "pijane, piskliwe szczenięta".Choroba trwa około 2 tygodnie.
