Przypadek kliniczny: Możliwości transmisji App

Wstęp

Bakteria Actinobacillus pleuropneuminiae (App) jest czynnikiem etiologicznym pleuropneumonii świń, choroby zakaźnej, często kończonej się śmiercią. Główną drogą szerzenia się choroby jest kontakt bezpośredni ale transmisja z aerozolem jest możliwa na krótkie odległości. Niektórzy autorzy (Desrosiers, 2004; Kristensen, 2004) opisali transmisję App z powietrzem między sąsiadującymi chlewniami, co jednak jest rzadkie. Celem badań było zbadanie transmisji App serotypu 2 w małej fermie świń. Należy podkreślić, że w Polsce dominujący jest serotyp 2 a oprócz tego występują serotypy 6 i 9.

Opis fermy

Ferma o zamkniętym cyklu produkcji licząca 240 loch uległa zakażeniu App serotype 2 w sierpniu 2009 roku. Ferma była wolna od takich chorób jak PRRS, EP, App, i innych. Zwierzęta znajdowały się w dwóch oddzielnych budynkach zlokalizowanych 40 m od siebie. Prysznice i przebieralnia zlokalizowane były wewnątrz fermy i przeznaczone jedynie dla osób z obsługi mających kontakt ze zwierzętami. W jednym z budynków przebywały lochy i prosięta do 7 tygodni życia. W drugim budynku przebywały tuczniki i przestrzegano tam zasady całe pomieszczenie pełne-całe pomieszczenie puste.

W tuczarni znajdowały się 4 komory podzielone na 2 kojce mieszczące po 45 świń.

Opis przypadku

Do zakażenia doszło w tuczarni, w jednej z komór oddzielonej litą ścianą. Po zaobserwowaniu objawów klinicznych (wcc 41,5°C, kaszel, brak apetytu) obiekt zamknięto dostęp do komory był możliwy jedynie z zewnątrz (ryc 2).

Chore zwierzęta poddano leczeniu tetracykliną w wodzie przez 7 kolejnych dni. Ponadto podwyższono poziom bioasekuracji wewnętrznej (oddzielna obsługa chorych zwierząt, oddzielny prysznic, odzież i buty). Po ustąpieniu objawów klinicznych świnie z zakażonej komory skierowano na ubój.

Diagnostyka

Leczenie tetracykliną podjęto natychmiast po zaobserwowaniu objawów klinicznych. Badania laboratoryjne wykonano po ustąpieniu objawów i zakończeniu leczenia. Należy podkreślić, że nie doszło do upadków związanych z App. Po uboju wykonano badanie PCR migdałków od 15 sztuk, u których stwierdzono zmiany w płucach. Próbki zmienionych chorobowo płuc skierowano do badania hodowlanego.

Postępowanie

Opróżniona komora została odkażona środkiem dezynfekcyjnym o działaniu bakterio-, wiruso- I grzybobójczym, aktywnym również przeciw sporom, I pozostawiona na 5 dni. Podłoże nasączono środkiem na bazie aldehydu glutarowego i pozostawiono do wyschnięcia. Celem postepowania było przeprowadzenie dezynfekcji przed myciem, dla ograniczenia możliwej transmisji z kurzem. Po 5 dniach po tej wstępnej dezynfekcji pomieszczenie wyczyszczono, umyto, zdezynfekowano i pozostawiono na 30 dni przed wprowadzeniem nowej grupy świń. Świnie z pozostałych trzech komór obserwowano na obecność objawów klinicznych i profilaktycznie podawano im tetracyklinę w wodzie przez 7 dni. Z każdego kojca pobierano krew od 15 świń i skierowano do badania serologicznego. W ciągu kolejnych 8 tygodni na obój skierowano pozostałe tuczniki. Do badania PCR kierowano próbki migdałków od 5 świń z każdego kojca. W międzyczasie podwyższono również poziom bioasekuracji na fermie aby zabezpieczyć przed zakażeniem lochy (oddzielna obsługa, odzież i obuwie). Do budynku gdzie przebywały lochy wprowadzono 10 sentineli, które miały z nimi kontakt bezpośredni. Sentinele badano serologicznie dwukrotnie, 1 i 2 miesiące po wprowadzeniu. Dwa miesiące po wystąpieniu objawów pobrano krew od 45 loch i skierowano do badania serologicznego. Badanie na obecność przeciwciał dla App serotyp 2 przeprowadzono testem ELISA LC-LPS (Swine-Check).

Wyniki badań laboratoryjnych

Zakażenie serotypem 2 potwierdzono w badaniu hodowlanym z płuc chorych świń. Wykazywały one typowe objawy kliniczne pleuropneumonii. Badanie poubojowe wykazało obecność typowych zmian związanych z zakażeniem App (ropnie w płatach przeponowych) u 35 z 52 świń. U pozostałych 270 tuczników z pozostałych komór nie stwierdzono żadnych zmian w płucach. Badanie serologiczne świń z tych kojców, w kierunku App serotyp 2, również dało wyniku ujemny. Łącznie do badania serologicznego krew pobrano od 90 sztuk. U loch, warchlaków i sentineli nie stwierdzono objawów klinicznych. Badanie serologiczne 45 loch nie wykazało obecności przeciwciał dla App serotyp 2. W migdałkach od świń z komory gdzie wystąpiły objawy pleuropneumonii testem PCR wykazano obecność App. Migdałki od świń z pozostałych komór reagowały ujemnie w PCR dla App. Badanie serologiczne sentineli w 4 i 8 tygodni po wprowadzeniu do budynku loch nie wykazało obecności przeciwciał dla App serotyp 2.

Wnioski

Uzyskane wyniki jasno wykazały, że do zakażenia App wrażliwych świń dochodzi przez kontakt bezpośredni i kontakt z zanieczyszczonym materiałem. W opisanym przypadku źródłem infekcji najprawdopodobniej był obsługujący załadunek świń. Pracownik ten był zatrudniony okresowo i miał kontakt ze świniami w własnym gospodarstwie. W stosunku do tego pracownika nie zastosowano żadnych wymagań co do bioasekuracji i swoją pracę wykonywał w tej samej odzieży i obuwiu, w których pracował w swoim gospodarstwie. Na fermie nie było stałej rampy załadowczej, a jedynie rampa ruchoma. Zakażeniu uległy jedynie świnie z komory zewnętrznej, i oczywiście zwierzęta ładowane. Należy podkreślić, że zakażenie nie rozprzestrzeniło się na cały budynek. Szybka reakcja na pojawienie się objawów pleuropneumonii uchroniła od zakażenia zarówno świnie z pozostałych komór tuczarni jak i lochy i warchlaki.

Przypadek ten potwierdza, że zakażenie App drogą powietrzną jest możliwe, jednak znaczenie tego jest ograniczone. Podkreśla to również znaczenie bioasekuracji i zarządzania personelem fermy. Przypadek pokazuje również znaczenie codziennej obserwacji świń i dobrej komunikacji z lekarzem weterynarii, co pozwoliło na szybką i skuteczną reakcję umożliwiającą eliminację infekcji przed jej rozprzestrzenienie w fermie.