0
Zakażenia Streptococcus suis są dobrze znane jako przyczyna chorób młodych świń przebiegających z objawami ze strony stawów, opon mózgowych a niekiedy posocznicą. Uważa się, że bakteria przyczynia się do zapalenia błon surowiczych u prosiąt co uwidaczniane jest w badaniu poubojowym w postaci zapalenia opłucnej, osierdzia, itp.
Wśród szczepów i serotypów Streptococcus suis stwierdza się duże różnice w zjadliwości, od silnie zjadliwych poprzez oportunistyczne aż po komensale.
W UK przez 25 lat Streptococcus suis serotyp 14 jest wiązany z zapaleniem wielostawowym prosiąt, często wywołując gwałtowne wybuchy kulawizn u 2-4 tygodniowych zwierząt. Poniższy opis dotyczy takiego właśnie przypadku.
Opis fermy
Ferma posiadała 320 loch stada podstawowego i produkowała świnie w systemie wolno wybiegowym. Porody odbywały się nominalnie w systemie 3 tygodniowym. Docelowo planowano odsadzanie po 450 prosiąt na grupę. Ze względu na system krycia porody w danej grupie odbywały się w ciągu 14 dni, w związku z czym wiek odsadzanych prosiąt wynosił między 18 i 35 dni, średnio 26 dni.
Ryc. 1. Typowy wygląd systemu z porodówkami na zewnątrz.
Lochy były inseminowane na zewnętrznych wybiegach a każda grupa była dzielona na dużą i małą grupę zwierząt. Loszki również kryto na zewnątrz i wprowadzano do grup porodowych co 3 tygodnie. U loszek nie stosowano synchronizacji rui.
Status zdrowotny stada był średni. W stadzie występowało mykoplazmowe zapalenie płuc, PRRS i cirkowiroza. Prowadzono szczepienie prosiąt przy odsadzeniu przeciw mykoplazmozie i PCV2. Produkcyjność stada była przeciętna, z wydajnością wyproszeń poniżej 80%. Indeks wyproszeń wynosił maksymalnie 2,2 a średnia liczba prosiąt odsadzanych z miotu wynosiła 9,5. Tak więc wielkość grup odsadzanych prosiąt rzadko przekraczała 400 sztuk.
Porody odbywały się w izolowanych schronach na wybiegu, chociaż porody loszek odbywały się w indywidualnych kojcach.
Fermę założono 4 lata wcześniej na wcześniej uprawianym polu Zwierzętami zajmował się w pełnym wymiarze czasu jeden doświadczony pracownik z pomocą właściciela i dodatkowej osoby bez doświadczenia w hodowli świń. Loszki remontowe dostarczano co dwa miesiące z tego samego źródła, z którego pochodziły lochy.
Po odsadzeniu prosiąt lochy przemieszczano na wybiegi a prosięta dzielono na 4 grupy liczące ponad 100 zwierząt, które pozostawały razem przez 38 dni w zewnętrznych kojcach (Cosi-kennel). Następnie świnie jako jedna grupa były przenoszone do chlewni i przebywały tam przez kolejnych 20 dni, po czym trafiały do zewnętrznej fermy tuczu końcowego. Pasza starter dla warchlaków zawierała 3,1 kg ZnO na tonę. Nie stosowano żadnych środków przeciwbakteryjnych.
Ryc. 2. Zewnętrzne kojce dla świń od odsadzenia do 9 tygodnia życia.
Początkowe problemy
Na podstawie dyskusji z obsługą i analizie danych leczenia stwierdzono, że do pierwszych problemów doszło w grupie 66, w której śmiertelność prosiąt żywo urodzonych wzrosła z 14% do 18%. Około 20 świń z wielu miotów leczono „chorobę stawów” penicyliną/streptomycyną w iniekcji. Efekty leczenia były słabe. W grupie 67 zastosowano leczenie ampicyliną u wszystkich prosiąt z kulawizną po 2 tygodniu życia. Liczba chorych prosiąt była podobna jak we wcześniejszej grupie. W grupie 68 liczba przypadków kulawizny znacząco wzrosła.
Ryc. 3. Ostry przypadek choroby wywołanej zakażeniem Streptococcus suis serotyp 14.
Kulawiznę stwierdzano u co najmniej 25% prosiąt w wieku od 2 do 3 tygodni. W niektórych przypadkach prosięta nie były w stanie stać. Ponieważ w poprzedniej grupie ampicylina okazała się skuteczna zarządzono dywanowe iniekcje u wszystkich prosiąt z grupy 68. Późniejsza analiza wykazała, że śmiertelność przekroczyła 20% jednak prosięta, które nie padły, całkowicie powróciły do zdrowia. W 4 z 9 próbek pobranych ze stawów padłych prosiąt wyizolowano Streptococcus suis serotyp 14. Nie wiadomo jednak ile z tych próbek pochodziło od leczonych świń.
Podobne zaburzenia obserwowano w kolejnych grupach. Kiedy świnie z grupy 68 przeniesiono z kojców zewnętrznych do zagrody z dużą ilością słomianej ściółki pojawiły się komplikacje wymagające dalszych konsultacji.
Ryc. 4. Świnie przeniesione na duży wybieg wypełniony słomą, na dwa tygodnie przed sprzedażą.
Komplikacje
Przeniesienie świń do zagrody ze słomianą ściółką odbyło się w czterech grupach przy użyciu transportu naczepą. Załadunek pierwszych dwóch grup bezpośrednio z kojców zewnętrznych przebiegł bez problemu jednak przy rozładunku drugiej grupy stwierdzono, że około 6 świń z pierwszej grupy nie mogły stawać na jedną z tylnych kończyn. Po rozładunku drugiej grupy świnie zachowywały się normalnie biegając po zagrodzie. Obsługa zauważyła jednak, że wkrótce co najmniej 10 dalszych świń zaczęło kuleć zwykle na jedną kończynę.
Natychmiast zatrzymano transport świń i w ciągu 3 godzin odbyły się konsultacje lekarskie.
Po przybyciu, 19 kulejących świń w wadze około 20-25 kg oddzielono od reszty. Po zbadaniu klinicznym u wszystkich poza dwoma świniami wystąpiła 100% kulawizna jednej z tylnych kończyn, jedna świnia przybrała pozycję siedzącego psa a inna kulała na przednią prawą kończynę. Dokładniejsze badanie wykazało, że każda świnia miała złamanie kości a świnia przybierająca postawę siedzącego psa miała złamanie obu kości udowych.
Wszystkie świnie zostały natychmiast poddane eutanazji.
Ryc. 5. Złamanie główki kości udowej (z lewej) i prawidłowa kość udowa (z prawej).
Ryc. 6. Główka kości udowej odłamana poniżej płytki nasadowej kości oraz zgrubienie około miejsca złamania wynikające z zapalenia okostnej.
Badanie dwóch pozostałych świń w kojcach zewnętrznych nie wykazało, żadnych przypadków kulawizny i kolejna grupa została ostrożnie załadowana i przewieziona do zagrody. Obserwując świnie zbiegające po rampie stwierdzono, że niektóre upadły a po powstaniu nie obciążały jednej kończyny. Cztery świnie poddano eutanazji i w badaniu sekcyjnym stwierdzono złamania. Ostatniej przewiezionej grupie nie pozwolono biegać i umieszczono je w odrębnym małym kojcu.
Badanie sekcyjne
Eutanazji i badaniu sekcyjnemu poddano 15 świń. Nie stwierdzono zmian w obrębie jam ciała.
We wszystkich przypadkach zaobserwowano wybroczynowość w okolicy kości długich chorych kończyn. Powierzchnia kości udowej w pobliżu miejsca złamania była szorstka i zgrubiała poniżej płytki nasadowej kości, co mogło wiązać się ze spontanicznymi złamaniami.
Późniejsze badanie laboratoryjne nie wykazało infekcji lecz intensywne objawy polegające na kostnieniu zmian zapalnych w okostnej.
Zalecenia
Pozostała grupa świń została przeniesiona do zagrody po dwóch godzinach I stwierdzono złamanie u jednej sztuki. Ogółem, w ciągu trzech tygodni przed sprzedażą straty związane ze złamaniami sięgnęły 26 sztuk. Zwierzętom podawano w wodzie do picia aspirynę.
Dwie kolejne grupy (69 i 70) otrzymywały penicylinę w paszy przez odpowiednio 14 i 38 dni, oraz aspirynę w wodzie przez 7 dni. Lochy otrzymywały przed porodem trimetoprim/sulfadiazynę w paszy.
Po rozmowie z obsługą okazało się że większość prosiąt w wybiegach porodowych, które wymagały leczenia otrzymały tylko jedną dawkę krótko działającej ampicyliny na skutek zaniedbań wynikających z nadmiaru zajęć przy obsłudze świń.
Zlecono zmianę leczenia na ampicylinę o przedłużonym okresie działania i podawanie dwóch dawek w odstępie co najmniej 48 godzin.
Po wprowadzeniu modyfikacji w leczeniu w grupach 69 i 70 i kolejnych nie stwierdzono żadnych problemów. W miotach loch które otrzymywały leki w paszy, poczynając od grupy 72, stwierdzono bardzo wyraźną poprawę jeśli chodzi o występowanie chorób stawów. Trzy miesiące później zaprzestano medykacji paszy i nie zaobserwowano nawrotu choroby. Wycofano również podawanie aspiryny i zalecono poprawę krycie aby zmniejszyć zróżnicowanie wiekowe odsadzanych prosiąt.
Dyskusja
Dość niezwykły przypadek wystąpienia złamania kości długich nie został ostatecznie wyjaśniony. Można spekulować, że wpływ miało wcześniejsze wystąpienie zapalenia wielostawowego wywołanego zakażeniem Streptococcus suis serotyp 14, którego leczenie przebiegało nieprawidłowo. Wydaje się, że podanie jednej dawki ampicyliny pomagało doraźnie w leczeniu kulawizny w 14-21 dniu życia lecz było niewystarczające do całkowitego zwalczenia infekcji. Umożliwiało to przeniesienie zakażenia ze stawów do tkanek okołokostnych, w efekcie czego dochodziło do osłabienia struktury kości w okolicy płytki nasadowej i złamań w następstwie zwiększonej aktywności świń.
Do większości złamań dochodziło w okolicy bliższej lub dalszej kości udowej. Nie jest jasne dlaczego inne kości nie ulegały złamaniom.
