Opis fermy
Ferma jest zlokalizowana w dolinie rzeki Po w północnych Włoszech. Ferma liczy 1400 loch i produkuje prosięta w wadze 3-40 kg. Ferma jest wolna od choroby Aujeszkyego, lecz występuje tam PRRSV, Mhyo i APP. Program szczepienie loch przedstawia się następująco:
- Choroba Aujeszkyego: 3 razy w roku (dwukrotnie razem ze szczepieniem przeciw grypie)
- E. Coli i ZZZN: 2 immunizacje loszek w drugim trymestrze ciąży
- Różyca i parwowiroza: w kojcu porodowym na tydzień przed odsadzeniem
- PRRS: w 6 dniu laktacji i 60 dniu ciąży
Loszki remontowe kupowano w wadze 30 kg i były wolne od PRRS. Loszki utrzymywano w obiekcie poza fermą do około 50 kg po czym wprowadzano je do fermy, gdzie przebywały w izolacji w systemie cpp-cpp.
Pierwszy przypadek
Z fermy donoszono o problemach z płodnością: średnia liczba prosiąt żywo urodzonych w 2015 roku wyniosła 11,91. Liczba prosiąt była niska niezależnie od wieku lochy (tabela 1).
Tabela1. Liczba prosiąt urodzonych w 2015 roku z podziałem na wiek loch.
Ciąża | Liczba urodzonych | Żywo urodzone | Martwo urodzone |
1 | 11.19 | 10.67 | 0.52 |
2 | 11.96 | 11.58 | 0.38 |
3 | 12.71 | 12.31 | 0.40 |
4 | 13.36 | 12.69 | 0.67 |
5 | 13.42 | 12.54 | 0.88 |
6 | 13.36 | 12.35 | 1.01 |
7 | 13.24 | 11.92 | 1.32 |
≥8 | 12.89 | 11.64 | 1.25 |
12.62 | 11.91 | 0.71 |
Liczba mumifikatów u loszek była nieco podwyższona (3,7%). Obraz kliniczny kontrastował z dobrymi wynikami badania ultrasonograficznego a współczynnik wyproszeń spadł w lecie.
W lecie zaobserwowano pogorszenie problemów z resorpcją nawet po badaniu ultrasonograficznym. Obserwowano również ronienie oraz niekiedy obecność „pustych” loch w kojcach gdzie nie stwierdzano ronienia. W tabeli 2 pokazano wyniki badania ultrasonograficznego i współczynnika wyproszeń.
Tabela 2: Wyniki badania ultrasonograficznego i współczynnik wyproszeń w 2015 roku.
Sty | Lut | Mar | Kwi | Maj | Cze | Lip | Sie | Wrz | Paź | Lis | Gru | |
Dodatni wynik USG (%) | 93.2 | 92.5 | 91.5 | 90.3 | 91.5 | 89.5 | 83.2 | 82.2 | 84.4 | 86.2 | 92.1 | 93.4 |
Współczynnik wyproszeń (%) | 90.1 | 88.4 | 87.1 | 86.4 | 86.1 | 85.3 | 71.1 | 68.3 | 70.1 | 80.8 | 89.9 | 91.2 |
Analizując powtórki rui stwierdzono większą liczbę powtórek nieregularnych co było oczywistym sygnałem ostrzegawczym, chociaż nie obserwowano żadnych objawów klinicznych na fermie. Oczywiście liczba odsetek powtórek nieregularnych znacząco wzrósł w lecie, kiedy problemy z płodnością są spotykane najczęściej. Wyniki badań laboratoryjnych w kierunku chorób przebiegających z obniżeniem płodności były ujemne. Ryciny 3 i 4 pokazują rozkład przypadków powtórek rui w różnych okresach roku. Ogólnie liczba nieregularnych powtórek była wyższa niż spodziewana z wyraźnie zaznaczonym pogorszeniem stosunku między powtórkami regularnymi i nieregularnymi w okresie letnim.
Omówienie przypadku
Pierwszą rzeczą, którą sprawdziliśmy było zweryfikowanie poprawności badania ultrasonograficznego. Pierwsze badanie wykonano między 23 i 29 dniem ciąży a drugie w 40 dniu. Jak wyżej stwierdzono ciąża była tracona między pierwszym i drugim badaniem: obserwowano wczesne ronienie lub w niektórych przypadkach zupełny brak płodów w drugim badaniu, przy braku ronienia. Po upewnieniu się, że badanie USG było wykonywane poprawnie, sprawdziliśmy sposób wykrywania rui oraz czas i technikę inseminacji, które również okazały się wykonywane prawidłowo. Sposób w jaki personel rejestrował liczbę żywo i martwo urodzonych, mumifikatów i prosiąt przygniecionych w trakcie porodu, był również prawidłowy.
Wysunięto przypuszczenie, że niska liczba urodzonych prosiąt wynikała z przedwczesnego po inseminacji wprowadzania loch do kojców. Podejrzewano, że przez większą część roku, kiedy stres środowiskowy jest niższy, lochy są skutecznie inseminowane lecz rodzą zbyt małą liczbę prosiąt. Z drugiej strony w lecie ciąże są tracone czym można wyjaśnić dużą liczbę nieregularnych powtórek rui.
Teoria ta wyjaśniałaby dlaczego w łatwiejszych dla loch porach roku współczynniki płodności i wyproszeń były doskonałe, podczas gdy liczba rodzących się prosiąt była niesatysfakcjonująca.
Grupy loch liczyły między 16 i 18 zwierząt, chociaż mogło ich być 28-30. Lochy były karmione rano i po południu.
Wykonane badania
Zanim rozważono stworzenie nowej przestrzeni dla loch, które przez pierwsze 4 tygodnie po inseminacji mogłyby przebywać w indywidualnych kojcach, zdecydowano o zmianie wykorzystania kojców indywidualnych już obecnych na fermie. Były one używane dla loch odsadzonych przed kryciem.
Zdecydowano, żeby lochy odsadzać do wspólnych kojców a jedna z czterech grup tygodniowych trafiała to kojców indywidualnych w dniu krycia, gdzie przebywały przez pierwsze 28 dni ciąży. Pozostałe grupy inseminowano w kojcach grupowych.
Rozwój sytuacji
W grudniu 2015 roku, 3 grupy, które przebywały w kojcach grupowych przez cały okres ciąży porównano z grupami, które pierwsze 28 dni ciąży spędzały w kojcach indywidualnych.
Wyniki badania USG i współczynnik wyproszeń grup w czasie pisania artykułu, były optymalne, jak w okresie poza letnim (rycina 5).
Najciekawiej wygląda liczba prosiąt urodzonych, jak pokazano na rycinie 6. Lochy utrzymywane w kojcach indywidualnych przez pierwsze 28 dni ciąży rodziły jedno prosię więcej niż lochy utrzymywane w kojcach zbiorczych (odpowiednio 13,84 i 12,80 wszystkich urodzonych).
Różnica u pierwiastek była jeszcze wyraźniejsza. Chociaż nie wykazano różnicy we współczynniku płodności i współczynniku wyproszeń, różnicę 1,55 prosięcia stwierdzono w liczbie urodzonych (13,04 i 11,49), co wskazywało, że loszki remontowe były bardziej wrażliwe na skutki wczesnego umieszczania w kojcach wspólnych (często wspólnie ze starszymi lochami). Na rycinach 7 i 8 pokazano dane dotyczące pierwiastek.
Dane z miesięcy letnich również były interesujące: lochy, które spędziły cztery pierwsze tygodnie ciąży w kojcach indywidualnych nie wykazywały obniżonej płodności, objawów resorpcji, lub nieregularnej rui. Z drugiej strony mimo, że obserwowano mniej powtórek niż w 2015 roku, u loch które spędziły cały okres ciąży w kojcach grupowych współczynnik ten przekraczał 10%.
Tabela 3: Zmiany (kojce indywidulane vs. kojce zbiorcze) w wykrywaniu ciąży w pierwszym i drugim badaniu USG w miesiącach letnich.
Tydzień | Lokalizacja lochy (kojec ind.-C/zbiorczy-P) | 1 badanie USG | 2 badanie USG |
28-2016 | C | 94.61 | 91.44 |
29-2016 | P | 92.12 | 89.42 |
30-2016 | P | 90.1 | 84.19 |
31-2016 | P | 98.28 | 94.83 |
32-2016 | P | 89.56 | 78.25 |
33-2016 | C | 91.35 | 87.04 |
34-2016 | P | 90.67 | 83.44 |
35-2016 | P | 89.61 | 84.51 |
36-2016 | P | 86.34 | 73.56 |
37-2016 | P | 90.23 | 87.35 |
38-2016 | C | 92.77 | 88.89 |
39-2016 | P | 91.6 | 86.4 |
40-2016 | P | 88.43 | 83.9 |
41-2016 | P | 93.45 | 90.18 |
Należy wziąć pod uwagę dwa czynniki: w lecie 2016 roku nie było tak gorąco jak w roku poprzednim a także przykładano większą uwagę do tworzenia grup, próbując zmniejszyć zagęszczenie zwierząt (poniżej wymaganego minimum) oraz dopasować wielkość i wagę loch. Poza tym zdecydowano o karmieniu ciężarnych loch raz dziennie. Ilość paszy w pierwszym miesiącu ciąży zwiększono o 10-15%. Ilość paszy była stopniowo zmniejszana w kolejnych tygodniach.
Wniosek
W czasie przygotowywania tego artykułu liczba prosiąt pochodzących z inseminacji w okresie letnim jest cały czas nieznana. Jak podano wyżej, łagodniejsze lato oraz zastosowane zmiany spowodowały zmniejszenie liczby nieregularnych powtórek rui i resorpcji w porównaniu do poprzedniego roku.
Obecnie czekamy na wyniki wyproszeń po czym podjęte zostaną decyzje czy inwestować w budowę pomieszczenia z indywidualnymi kojcami dla loch ciężarnych w pierwszych 4 tygodniach ciąży.