Objawy kliniczne w ogniskach afrykańskiego pomoru świń (ASF) nie zawsze są zgodne z opisem podręcznikowym, który mówi, że głównym „objawem klinicznym” ASF u świń jest nagła śmierć. W rzeczywistości wirus jest mniej zaraźliwy niż wiele innych, z którymi regularnie mamy do czynienia w naszych gospodarstwach, w związku z czym czas potrzebny na rozprzestrzenienie się choroby w gospodarstwie może różnić się , w dniach a nawet tygodniach. Na poziomie stada ta różnica bywa myląca i może opóźnić dokładną diagnozę w terenie. Główne objawy kliniczne związane z różnymi postaciami ASF są podsumowane w Tabeli 1. Jak widać, objawy kliniczne dla każdej postaci są bardzo zmienne. Czynniki, które determinują wystąpienie choroby, mogą obejmować zjadliwość wirusa, drogę zarażenia, dawkę zakaźną, obecność innych patogenów lub endemiczność obszaru. Ale jak ostatnio opisano przebieg tej choroby w terenie? Jak wyglądają epidemie? Jakie są najczęstsze objawy kliniczne? Zadaliśmy te i wiele innych pytań naszym specjalistom od świń, którzy mają doświadczenie z pierwszej ręki w Rosji, krajach bałtyckich, Polsce i Chinach, aby uczyć się na ich doświadczeniach w terenie.
Tabela 1. Główne objawy kliniczne i sekcyjne obserwowane w różnych formach ASF (Sanchez-Vizcaino et al., 2015)
Nadostry | Ostry | Podostry | Przewlekły | |
---|---|---|---|---|
Gorączka | Wysoka | Wysoka | Umiarkowana | Nieregularna/ brak |
Thrombocytopenia | Brak | Brak lub nieznaczna (późno) | Przemijająca | Brak |
Skóra | Zaczerwienienie | Zaczerwienienie | Zaczerwienienie | Obszary martwicy |
Węzły chłonne | - | Żołądkowo-wątrobowy i nerkowy z marmurkowate | Większość węzłów chłonnych przypomina skrzep krwi | Obrzęk |
Śledziona | - | Przekrwiona, powiększona | Częściowe przekrwienie lub zawał ogniskowy | Powiększona, kolor normalny |
Nerki | - | Wybroczyny głównie w korze | Wybroczyny w korze, miąższu i miedniczkach; obrzęk okołonerkowy | - |
Płuca | - | Ciężki obrzęk pęcherzyków | - | Zap. płuc i opłucnej |
Pęch. żółciowy | - | Wybroczyny | Obrzęk ściany | - |
Serce | - | Zmiany krwotoczne w nasierdziu i wsierdziu | Zmiany krwotoczne w nasierdziu i wsierdziu; hydropericardium | Włóknikowe zap. osierdzia |
Migdałki | - | - | - | Ogniska martwicy |
Rozród | - | - | Ronienia | Ronienia |
Trzech z naszych czterech specjalistów od świń zaobserwowało ogniska ASF w terenie, podczas gdy nasz 4. specjalista jest diagnostą ASF. Dr Kolbasov, obecny dyrektor rosyjskiego centrum referencyjnego ds. Badań i diagnostyki ASF, otrzymuje pozytywne próbki ze wszystkich nowych przypadków z nowo dotkniętych regionów w Rosji. Na poziomie laboratoryjnym jego rolą jest sekwencjonowanie wszystkich nowych szczepów i przeprowadzanie testów biologicznych. Potwierdził, że wszystkie próbki, które otrzymał, doprowadziły do klasycznych objawów klinicznych postaci nadostrej / ostrej. Jego zdaniem ogniska ASF w komercyjnej produkcji trzody chlewnej w Rosji zostały zidentyfikowane przez praktykujących weterynarzy, którzy rozpoznają różne formy. Jest jednak bardzo zaniepokojony gospodarstwami przydomowymi, ponieważ niewielka liczebność populacji bardzo utrudnia identyfikację początku epidemii w stadzie. W rezultacie można łatwo przeoczyć nowy przypadek w danym regionie. Jeśli 2 świnie są obecne na podwórku, a jedna umiera nagle, jest mało prawdopodobne, że zostaną pobrane próbki diagnostyczne i wybuch epidemii zostanie pominięty. Martwi się tym scenariuszem, ponieważ spóźniony raport o wystąpieniu choroby naraziłby cały obszar na ogromne ryzyko.
Dr Karbowiak zdiagnozował swój pierwszy wybuch ASF na fermie, gdzie prowadzony był tucz z 700 świniami, późną zimą 2018 r. w Polsce. Hodowca zadzwonił do niego, ponieważ świnie w 1 z 2 kojców zawierających po trzysta pięćdziesiąt 80-kg zwierząt w głębokiej ściółce ze słomy były apatyczne i wykazywały oznaki wysokiej gorączki. Od poprzedniej nocy dwie świnie znaleziono martwe, a 2 kolejne padły rano. Rolnik wspomniał, że 10 dni przed wybuchem wjechał do tego kojca z pojazdem w celu zmiany ściółki. Różnicowa diagnoza dr Karbowiaka obejmowała ostrą różycę, ostry przebieg zakażenia Actinobacillus pleuropneumonia lub ostry przebieg zakażenia wirusem grypy typu A. Jednak po przeprowadzeniu sekcji i zaobserwowaniu powiększonych śledzion i punkcikowatych wybroczyyn na nerkach padłych zwierząt, postanowił wezwać służby weterynaryjne, aby wykluczyć potencjalny wybuch ASF (zdjęcie 1).
Pan Corns obserwował wybuchy ASF w Chinach i Rosji. Nawiązując do prezentacji dr. Gustavo Lopeza w ubiegłym roku na A.D. Leman Swine Conference i jego rosyjskich doświadczeń z ASF, objawy zaczęły się w fermie o cyklu zamkniętym, produkującej tuczniki, a następnie przeniosły się do jednostki loszek (GDU). Zwierzęta miały łagodną krwistą biegunkę, podwyższoną temperaturę i straciły apetyt. Nie zareagowały na antybiotykoterapię i od 10 do 14 dnia po wybuchu nowo zarażone świnie zaczęły wykazywać zmiany krwotoczne na końcach uszu (tj. niebieskie uszy). W obrazie sekcyjnym zmiany obejmowały powiększenie śledziony i silnie przekrwione węzły chłonne. Obraz ten, wraz z brakiem odpowiedzi na leczenie antybiotykami, ostatecznie zapoczątkowały badanie i diagnozę pod kątem ASF.
Dr Cepulis jest doświadczonym konsultantem weterynaryjnym od świń, który ma siedzibę na Litwie i prowadzi praktykę w całym regionie Morza Bałtyckiego. Śledził uważnie największą epidemię na Litwie latem 2017 roku. Na fermie o cyklu zamkniętym liczącym 3000 loch odnotowano nagły wzrost śmiertelności na tuczu wstępnym. Kiedy nagłe zgony zaczęły pojawiać się u loch, zdecydowano się przesłać próbki do badania pod kątem ASF i diagnoza została potwierdzona. W humorystycznej anegdocie podzielił się tym, że z jego doświadczenia patogeny, które są w stanie zabijać lochy, mają zwykle 3 litery: APP, CSF, a ostatnio ASF !!! Ale jego poważna obserwacja w krajach bałtyckich jest taka, że scenariusze wybuchu mają zwykle kilka szczególnych objawów klinicznych innych niż nagłe zgony i gorączka.
Ale jak szybko choroba rozprzestrzenia się w gospodarstwie? Nasi specjaliści od świń obserwowali, jak choroba przemieszcza się w gospodarstwie komercyjnym z różnymi prędkościami. Pan Corns zgodził się z klasyfikacją dr Lopeza na rosyjską epidemię jako podostrą. W tym przypadku choroba rozprzestrzeniała się w gospodarstwie stosunkowo wolno. Spowodowało to 3% śmiertelność w dniu 3, a w dniu 10 śmiertelność wyniosła ponad 7%. W Chinach miał inne doświadczenie, w którym wybuchy miały charakter bardziej dotkliwy, a śmiertelność rosła szybciej. Dr Cepulis również sklasyfikował epidemię jako podostrą. Opierając się na jego doświadczeniu, infekcja rozprzestrzenia się powoli, wzrost śmiertelności nie jest dramatyczny, więc nie jest łatwo rozpoznać kliniczne objawy ASF na dużej farmie, szczególnie jeśli nie przeprowadza się sekcji zwłok. Zaleca wysyłanie próbek, gdy tylko pojawią się objawy krwotoczne. Dr Karbowiak sklasyfikował swoje doświadczenie epidemii jako ostre. Dr Karbowiak dobrze pamięta liczbę godzin spędzonych w gospodarstwie i wzrost śmiertelności z godziny na godzinę. Kiedy tam dotarł, w gospodarstwie były 2 padłe świnie z poprzedniej nocy. Godzinę po tym, jak zadzwonił po urzędowych lekarzy weterynarii, przybyli oni na miejsce i podczas 5 godzin, które spędził z nimi na farmie, w sumie padło 5 kolejnych zwierząt, średnio 1 świnia na godzinę. Nie zapomni łatwo tej liczby (Wideo 1). Lekarze urzędowi poinformowali go tam o podejrzeniach, że najprawdopodobniej materiałem zakaźnym była słoma (zdjęcie 2). Uważali, że duża liczba próbek dodatnich w PCR wskazuje, że grupa była narażona na zakażenie jednocześnie, co byłoby zgodne z narażeniem przez skażoną słomę. Niektóre zwierzęta miały już niskie miana ELISA.
Film 1: Objawy kliniczne obserwowane podczas wybuchu ASF na fermie w Polsce. Dzięki uprzejmości Dr. Pawła Karbowiaka
Dr Cepulis wspomniał o różnych scenariuszach epidemiologicznych zachodzących w populacji dzików oraz o tym, że cykl choroby u dzikich zwierząt i sposób jej manifestacji wydają się zmieniać. Ostatnie badania na żywych zdziczałych świniach wykazały obecność przeciwciał przeciwko wirusowi ASF u tych zwierząt znajdujących się w lesie. Jest zaniepokojony, ponieważ w tej populacji choroba wydaje się zmieniać na bardziej podostrą lub przewlekłą. Po przeżyciu choroby zwierzęta te będą nosicielami, wysiewając patogen. Ten fakt jest najważniejszy dla kontroli i potencjalnych strategii zwalczania, które mogłyby zostać wdrożone w krajach europejskich o wysokiej populacji dzików.
W następnym artykule opiszemy, jak nasi specjaliści opisali oficjalną odpowiedź weterynaryjną, a także najważniejsze aspekty bezpieczeństwa biologicznego, które wdrażają w gospodarstwach swoich klientów.