0
Gatunki Suidae charakteryzują się sześciowarstwowym łożyskiem nabłonkowo - kosmówkowym, które, o ile nie zostanie uszkodzone podczas ciąży, zapobiega przenikaniu dużych cząsteczek, takich jak immunoglobuliny, z lochy do płodów. Z drugiej strony, płody mogą wytwarzać własne przeciwciała przeciwko antygenom w ostatnim trymestrze ciąży i mają funkcjonalne niedojrzałe komórki odpornościowe i składniki pozakomórkowe zdolne do reagowania na infekcje. Dlatego noworodki nie są w pełni kompetentne immunologicznie i uważa się, że pełna adaptacyjna ochronna odpowiedź immunologiczna prosiąt wymaga około czterech tygodni. W konsekwencji ochrona nowonarodzonego prosięcia przed czynnikami zakaźnymi zależy od nabycia odporności matczynej (MDI) z siary i mleka.
Ilość MDI przenoszona z loch na ich potomstwo zależy od:
- poziomu odporności lochy w momencie porodu
- czasu pobrania siary po porodzie
- objętości spożytej siary
We wszystkich przypadkach wzmocnienie odporności stada loch na określone patogeny poprzez ekspozycję i/lub szczepienie jest użytecznym narzędziem zarządzania w celu złagodzenia efektów klinicznych u prosiąt i opóźnienia infekcji do czasu, gdy układ odpornościowy prosiąt będzie w pełni przygotowany do odpowiedzi. Jednak czas trwania MDI jest dość zmienny wśród patogenów. W warunkach terenowych jest on zwykle mierzony z uwzględnieniem tylko jednego elementu układu odpornościowego, humoralnego: przeciwciał pochodzenia matczynego (MDA). Czas utrzymywania się MDA zależy od wieku prosięcia, w którym poziom MDA spada poniżej granicy wykrywalności testu. Ważne jest, aby wziąć pod uwagę, że czas działania MDA zależy od początkowego stężenia MDA i wartości granicznej zastosowanego testu serologicznego.
Jeśli poziom MDI słabnie, zanim układ odpornościowy prosiąt zareaguje przeciwko danemu patogenowi, istnieje niezabezpieczone okno czasowe, w którym prosię jest wysoce podatne na infekcję. Dlatego pożądanym scenariuszem jest szczepienie prosiąt przed naturalnym zakażeniem, chociaż oznacza to, że szczepienie przeprowadza się w obecności MDI dla większości patogenów.
W zależności od poziomu takich MDI może dojść do potencjalnego zaburzenia przyjęcia szczepionki, zagrażając serokonwersji i skuteczności szczepionki. MDI u prosiąt może pochodzić z naturalnego zakażenia, szczepienia lub obu. W tym ostatnim przypadku, a zwłaszcza jeśli lochy są szczepione w późnym okresie ciąży, ilość mierzalnego MDA może być bardzo wysoka, co zwiększa ryzyko zakłóceń. Niemniej jednak, szczepienie loch i prosiąt w odpowiednim czasie może przynieść najlepsze wyniki pod względem ochrony stada i produktywności.
Zakłócenie skuteczności szczepionki może obejmować szereg możliwych mechanizmów, w tym:
- neutralizacja immunizującego antygenu
- maskowanie epitopów komórek B
- i/lub obniżenie syntezy Ig u noworodków poprzez zahamowanie dojrzewania i rozwoju komórek B.
Co ważne, zakłócenia skuteczności szczepionek są rozpatrywane głównie w przypadku szczepionek podawanych domięśniowo (i prawdopodobnie śródskórnie), które generują ogólnoustrojową i ostatecznie śluzówkową odpowiedź immunologiczną. Jednak stopień potencjalnego zakłócenia skuteczności szczepionki z powodu MDA w przypadku szczepionek podawanych przez powierzchnie błon śluzowych pozostaje nieznany.
W obecności wysokich poziomów miana przeciwciał ogólnoustrojowych w czasie szczepienia domięśniowego, najbardziej typowym efektem zakłócającym jest zmniejszona serokonwersja lub jej brak. Kluczową kwestią jest jednak to, czy to zakłócenie serokonwersji przekłada się na niższą skuteczność szczepionki. Najczęściej stosowaną metodą pomiaru skuteczności szczepień pod względem parametrów produkcyjnych jest obliczanie średniego dziennego przyrostu masy ciała (ADWG).
Obecnie prosięta są zwykle szczepione przeciwko kilku patogenom we wczesnym wieku. Najczęstsze czynniki zakaźne, przeciwko którym opracowano szczepionki dla prosiąt, są wyszczególnione w tabeli 1, w tym aktualne dane dotyczące potencjalnej interferencji ze skutecznością szczepionki. Co ważne, podczas gdy interferencja ze skutecznością szczepionki jest często charakteryzowana w kategoriach porównywania eksperymentalnych zaszczepionych grup z różnymi mianami przeciwciał, może być również badana poprzez porównywanie zaszczepionych grup w różnym wieku.
Tabela 1. Interferencja MDA ze skutecznością szczepionki pod względem parametrów serologicznych i produkcyjnych dla kilku patogenów układu oddechowego i ogólnoustrojowych świń.
| Patogen | Wiek szczepienia (w tyg.) |
Zakłócenie serokonwersji przeciwciał (zastosowany test) (1) |
Zakłócenia parametrów produkcji (oceniane parametry) (2) |
|---|---|---|---|
| Wirus grypy świń | 3 | Tak (HI) | NE |
| Różne grupy wiek. | Tak (HI) | NE | |
| 16 | Tak (HI, ELISA) | NE | |
| Wirus zespołu rozrodczo - oddechowego świń | 3 | Tak (ELISA, VNT) | NE |
| 3 & 4 | Tak (ELISA) | NE | |
| Cirkowirus świń 2 | 4 | Tak (ELISA) | No (ADWG) |
| 3 | NE | No (ADWG) | |
| 3 | Tak (IPMA, VNT) | NE | |
| 3 | Tak (ELISA) | NE | |
| 3 | Tak (IPMA) | NE | |
| 4 | Tak (IPMA) | Nie (ADWG) | |
| Różne grupy wiek. | Tak (ELISA) | Tak (ADWG) | |
| 4 | Tak (ELISA) | NE | |
| 3 | Tak (ELISA) | Tylko wtedy, gdy wartości S/P podczas szczepienia są bardzo wysokie (ADWG) | |
| 2 | NE | Nie (ADWG, śmiertelność) | |
| M. hyopneumoniae | 1 & 4 | Tak (ELISA) | Nie (ADWG, śmiertelność) |
| 2 | Tak (ELISA) | NE | |
| 1 & 4 | Tak (NC) | NE | |
| 1 | Nie (ELISA) | NE | |
| 1 | Nie (ELISA) | NE | |
| 1 | Tak (ELISA) | NE | |
| 1 | Tak (ELISA) | NE | |
| A. pleuropneumoniae | 6 | Tak (ELISA) | NE |
| 6 | Tak (ELISA) | NE |
(1) "Tak", gdy wiek i/lub MDA badanych zwierząt są związane ze zmniejszoną/opóźnioną aktywną odpowiedzią przeciwciał po szczepieniu; "Nie", gdy wiek i/lub MDA badanych zwierząt nie są związane ze zmniejszoną/opóźnioną aktywną odpowiedzią przeciwciał po szczepieniu; "NE", gdy nie oceniano przeciwciał w surowicy. Test HI: Test zahamowania hemaglutynacji; VNT: Test neutralizacji wirusa; ELISA: Test immunoenzymatyczny; IPMA: Test monowarstwy immunoperoksydazy; NC: Nie cytowane
(2) NE: Nie oceniany; ADWG: Średnie dzienne przyrosty.
Wiele badań nad patogenami wymienionymi w tabeli 1 wykazało, że MDA może zakłócać serokonwersję, szczególnie gdy miano przeciwciał ogólnoustrojowych było wysokie w czasie szczepienia prosiąt. Dlatego w niektórych przypadkach interesujące może być oczekiwanie na spadek MDA i szczepienie prosiąt w wieku powyżej 3-4 tygodni, a nawet później. W przeciwieństwie do tego, gdy oceniano również skuteczność szczepionki, wykazano zakłócenia w zakresie serokonwersji wywołanej immunizacją, ale rzadko przekładało się to na gorsze parametry produkcyjne. Należy jednak wziąć pod uwagę, że brak wykazanej skuteczności komercyjnej szczepionki raczej nie zostanie opublikowany w literaturze. Ponadto interesujące byłoby również zbadanie, czy istnienie antygenowo swoistej odporności komórkowej pochodzenia matczynego u nowonarodzonego prosięcia może wpływać na rozwój odporności indukowanej szczepionką, szczególnie w przypadkach, gdy prosię jest szczepione bardzo wcześnie.
Podsumowując, w oparciu o istniejącą literaturę, wczesne szczepienie prosiąt można uznać za bardzo ważną opcję ochrony prosiąt pod względem zmniejszenia objawów klinicznych i poprawy parametrów wydajności, niezależnie od potencjalnej kwestii interferencji serologicznej. W rzeczywistości nie wykazano żadnych rozstrzygających zakłóceń w odniesieniu do parametrów wydajności w oparciu o istniejącą opublikowaną literaturę.
Fragment artykułu: Impact of maternally derived immunity on immune responses elicited by piglet early vaccination against the most common pathogens involved in porcine respiratory disease complex. Martínez-Boixaderas N, Garza-Moreno L, Sibila M, Segalés J.Porcine Health Manag. 2022 Mar 16; 8 (1): 11.
