Pasza przejściowa dla prosiąt odsadzonych

Przejście z diety opartej głównie na mleku lochy na paszę stałą jest jednym z ważnych czynników stresowych przy odsadzeniu, przyczyniającym się do pogorszenia stanu przewodu pokarmowego po odsadzeniu. Celem podawania paszy przedodsadzeniowej jest poprawa wydajności prosiąt po odsadzeniu poprzez przyzwyczajenie ich do paszy stałej przed odsadzeniem, podczas gdy wpływ na parametry produkcyjne przed odsadzeniem może pozostać marginalny.

Wpływ podawania paszy prestarterowej na rozwój jelit został obszernie omówiony, ale wnioski pozostają niejednoznaczne, szczególnie w odniesieniu do wpływu na występowanie biegunki po odsadzeniu. Autorzy zgadzają się co do tego, że wpływ na rozwój jelit (mikrobioty) i pośrednio na biegunkę po odsadzeniu jest prawdopodobnie zależny od wieku podawania paszy, składu i składników odżywczych paszy prestarterowej oraz poziomu jej pobrania. To ostatnie wynika z faktu, że wpływ paszy prestarterowej na wydajność prosiąt jest wyraźny głównie u prosiąt, które ją spożywają (tj. jedzących), zwłaszcza stosunkowo duże ilości. Dlatego też istnieje większa zgodność co do tego, że przy braku stosowania farmakologicznych poziomów ZnO i przy presji na ograniczenie stosowania środków przeciwdrobnoustrojowych, ogromne znaczenie ma przygotowanie prosiąt przed odsadzeniem do udanego okresu poodsadzeniowego.

Dzięki najnowszym pracom na ten temat zrozumieliśmy również, że szczególnie w sytuacji, gdy wiek odsadzenia wynosi powyżej 24 dni, musimy utrzymać tę samą paszę w okresie okołoodsadzeniowym, aby zapobiec niechęci do pobierania paszy. Nazywamy tę paszą przejściową, a jej głównym celem powinno być promowanie pobrania paszy po odsadzeniu, przy jednoczesnym utrzymaniu prosiąt w zdrowiu bez konieczności leczenia ich z powodu biegunki poodsadzeniowej. Gdy pasza prestarterowa różni się znacznie od paszy poodsadzeniowej, prosięta mogą nie dostosować się od razu do diety poodsadzeniowej, chociaż przed odsadzeniem chętnie jadły prestarter.

Zostało to wykazane przez australijską grupę Heo i wsp. (2018), w której prosięta otrzymywały albo paszę prestarterową, dietę dla prosiąt odsadzonych lub dietę lochy przed odsadzeniem, równocześnie z dostępem do mleka lochy. Po odsadzeniu wszystkie otrzymywały dietę poodsadzeniową, którą niektóre mioty otrzymywały już przed odsadzeniem. W miotach, którym podawano przed odsadzeniem paszę prestarterową, odnotowano najwyższe całkowite spożycie paszy przed odsadzeniem, choć przy podobnej liczbie prosiąt ją jedzących, w porównaniu z pozostałymi dwiema grupami (ryc. 1).

Jednak w pierwszych dwóch tygodniach po odsadzeniu prosięta, które były karmione dietą dla prosiąt odsadzonych przed i po odsadzeniu miały wyższe spożycie paszy po odsadzeniu niż pozostałe dwie grupy, i wyższy przyrost masy ciała po odsadzeniu niż grupa otrzymująca paszę prestarterową (ryc. 2.). Co ciekawe, grupa otrzymująca dietę dla loch miała pośrednie przyrosty masy ciała w pierwszych dwóch tygodniach po odsadzeniu oraz lepszą efektywność wykorzystania paszy między 2 a 5 tygodniem po odsadzeniu w porównaniu z pozostałymi dwiema grupami. Autorzy wykazali również istotne różnice w wysokości kosmków i głębokości krypt w dwunastnicy i jelicie krętym w 4 dniu po odsadzeniu. Badania te sugerują, że strategie żywieniowe stosowane przed odsadzeniem mogą również wpływać na architekturę i funkcjonalność jelit po odsadzeniu.

Powyższe wyniki mogą sugerować, że podobieństwo pomiędzy składem diety przed i po odsadzeniu jest ważniejsze dla wydajności po odsadzeniu niż bezwzględny poziom pobrania paszy stałej przed odsadzeniem. Można oczekiwać, że w nadchodzących latach więcej badań będzie koncentrować się na takiej przejściowej diecie dla prosiąt odsadzanych w celu lepszego zrozumienia składu tej diety, poziomu składników odżywczych, jak również prezentacji diety dla optymalnego poziomu spożycia paszy. W przypadku prosiąt odsadzonych około 30 dnia życia wiemy, że możliwe jest osiągnięcie skumulowanego spożycia paszy przed odsadzeniem na poziomie 1 kg na prosię. Jeśli uda nam się to zrealizować u 100% odsadzonych prosiąt, to możemy być zadowoleni!