0
Wielonarządowy zespół wyniszczenia poodsadzeniowego świń (PMWS), choroba wywoływana przede wszystkim przez cirkowirusa świn typ 2 (PCV2) jest uważana za jedną z najważniejszych chorób świń na całym świecie. W przeszłości jej zwalczanie polegało na wpływaniu na czynniki ryzyka sprzyjające jej wystąpieniu, takie jak zarządzanie, zwalczanie zakażeń towarzyszących, zmiana genetyki knura. Ostatnio opracowane szczepionki przeciw PCV2 okazały się niezwykle skuteczne w zwalczaniu PMWS i zakażeń PCV2 w warunkach terenowych i doświadczalnych. Udowodniono, że szczepienie loch i loszek podwyższa poziom przeciwciał dla PCV2 w surowicy, obniża wiremię i siewstwo wirusa (mleko i siara) i poprawia wskaźniki produkcji (obniża liczbę padnięć i podwyższa średnie, dzienne przyrosty) u potomstwa. Obecnie na rynku dostępnych jest wiele szczepionek przeciw PCV2, z których wszystkie są opracowane z wykorzystaniem genotypu PCV2a. Wszystkie posiadają licencję na szczepienie prosiąt a tylko jedna posiada licencję na szczepienie loch i prosiąt.
Świnie z PMWS
Wyniki kilku badań doświadczalnych i terenowych wykazały, że szczepienie prosiąt przeciw PCV2 obniża wpływ PMWS przez podwyższenie poziomu odporności humoralnej (w tym przeciwciał neutralizujących) jak i komórkowej (mierzonej liczbą komórek produkujących IFN-γ) oraz redukcją i/lub opóźnieniem zakażenia PCV2. Ponadto zaobserwowano redukcję zmian mikroskopowych w tkance limfoidalnej typowych dla PMWS oraz zmniejszenie śmiertelności i brakowania, poprawę przyrostów i obniżenie częstości zakażeń towarzyszących. Terenowe badania porównawcze trzech szczepionek licencjonowanych w USA wykazały brak istotnych różnic w ich skuteczności. Metaanaliza 66 opublikowanych badań terenowych wykazała pozytywny wpływ szczepienia przeciw PCV2 na produkcyjność świń (wzrost przyrostów i zmniejszenie śmiertelności), bez istotnych różnic między kilkoma preparatami dostępnymi na rynku (Ryc. 1).
Ryc. 1 Wyniki badania śmiertelności u szczepionych przeciw PCV2 i nieszczepionych świń w 66 fermach. (Kristensen i wsp., 2011)
Skuteczność szczepień prosiąt przeciw PCV2 wykazano również w przypadku obecności przeciwciał siarowych w dniu szczepienia. Ten problem jest cały czas dyskutowany. Niektórzy autorzy stwierdzili, że brak jest interferencji z między przeciwciałami i antygenem szczepionkowym, podczas gdy inni wykazali, że taka interferencja istnieje, przynajmniej w odniesieniu do serokonwersji poszczepiennej. Obecnie, przyjmuje się, że skuteczność szczepionek mierzona przyrostami jest niezależna od wysokiego poziomu przeciwciał siarowych w dniu szczepienia, i że ten wynik można wyjaśnić faktem stymulacji przez szczepionkę nie tylko odporności humoralnej ale i komórkowej.
Szczepienie loch ma na celu wyrównanie poziomu przeciwciał siarowych u prosiąt jak i przeciwdziałanie zakażeniu loch PCV2. Szczepienie loch przed kryciem skutkuje wyższym i bardziej wyrównanym poziomem przeciwciał w siarze niż u loch nieszczepionych. Ponadto, niektórzy autorzy opisali zmniejszenie siewstwa PCV2 u loch szczepionych przeciw PCV2. Dane te wskazują, że powtarzane szczepienie loch może "stabilizować" poziom przeciwciał w surowicy i siarze i podwyższać odporność stada. Konsekwencją takiej ciągłej stymulacji jest zwiększony transfer odporności biernej na prosięta, lepszy poziom zdrowia i wyniki produkcji jak i zmniejszona presja zakaźna. Ostatnie badania wskazują, że program długotrwałego szczepienia loch przeciw PCV2 może poprawić wskaźniki rozrodu, takie jak liczba prosiąt żywo urodzonych, waga urodzeniowa, liczba prosiąt odsadzonych w miocie.Ponadto, obserwowana poprawa występowała stopniowo w kolejnych cyklach.
W podsumowaniu należy podkreślić, że skuteczność szczepienia przeciw PCV2 w zwalczaniu chorób związanych z cirkowirusami wykazano nie tylko w przypadku prosiąt ale i loch. Ponadto warto pamiętać, że można szczepić zarówno lochy jak i prosięta co umożliwia osiągnięcie najlepszych przyrostów po odsadzeniu.
