Kolibakterioza lub biegunki spowodowane infekcją z E. coli, jest jednym z częściej występujących schorzeń biegunkowych z jakimi my praktycy mamy do czynienia na odchowalni. Ja wykonuję diagnostykę biegunek E. coli poprzez wykluczenie wszystkich innych czynników sprawczych wczesnych biegunek, w tym TGE, PEDv, PDCoV, rotawirusów i salmonellozy, wraz z pozytywnym wynikiem posiewów E. coli z wymazów z odbytnicy. Nie opieram swojej diagnozy E. coli na próbkach środowiskowych.
Objawy
Najczęstszymi objawami biegunek wywołanych E.coli, które obserwuję w praktyce na krótko po odsadzeniu (3-5 tydzień życia) to luźne, wodniste stolce przy biegunce o średnim nasileniu. Zazwyczaj biegunka ma kolor jasnobrązowy i bardzo luźną konsystencję. Rzadko kiedy widzę śluzowe lub krwiste stolce związane z infekcją E. coli. Zwierzęta zwykle zachowują się normalnie, jednak ze względu na biegunkę tracą masę ciała. Często świnie reagują bardzo dobrze na kurację antybiotykową w wodzie lub paszy, śmiertelność jest dość niska, dotycząca świń słabych lub w gorszej kondycji.
W rzadkich przypadkach obserwuję objawy choroby obrzękowej lub zwierzęta z objawami neurologicznymi. I w tym przypadku ostre objawy neurologiczne i zwiększona śmiertelność występuje u zwierząt tuż po odsadzeniu (1-2 tygodnie). W przeciwieństwie do biegunek E.coli, najczęściej chorują zdrowe, większe sztuki.
W tym artykule skupimy się na najczęstszych objawach zakażenia E.coli, z jakimi mam do czynienia w swojej praktyce w Eastern Cornbelt w Stanach Zjednoczonych.
Podejście do diagnostyki
Kiedy podejrzewam przypadek biegunki wywołanej E.coli najpierw sprawdzam środowisko, wykonując pomiar temperatury i wiglotności. Wielu przypadkom biegunek można zapobiec dzięki odpowiedniej regulacji temperatury i wentylacji. W przypadku gdy obserwuję wodnisty, luźny, jasnobrązowy kał u normalnie wyglądających świń, podejrzewam, że czynnikiem sprawczym jest E.coli. Zbieram próbki do diagnostyki, wśród których zawsze znajduje się wymaz z odbytu od biegunkującej świni. Zazwyczaj, aby upewnić się w swojej diagnozie, jako próbkę pobieram także jelito cienkie i grube od sztuk z ostrymi objawami. Preferuję wymaz z odbytnicy od prosiąt, a nie próbkę środowiskową, która może być mocno zanieczyszczona i trudna do interpretacji. Zawsze wykonuję diagnostykę PCR szeregu chorób jelitowych, włączając w to PEDv, TGE i rotawirusy, a także hodowlę w kierunku Salmonella i E. coli. Diagnozę, że przyczyną jest E. coli stawiam na podstawie wykluczenia innych czynników wywołujących biegunkę, wyniku hodowli na E.coli i towarzyszących zmian histologicznych.
Leczenie i kontrola
Moje podejście do leczenia i zapobiegania biegunkom E.coli jest dwukierunkowe: świnia i środowisko. Jeśli chodzi o zwierzęta, obejmuje szczepienia loch i racjonalne prewencyjne stosowanie antybiotyków, a w przypadku środowiska można do podsumować w dwóch słowach: czysto i sucho.
Świnia
Pierwszą linią obrony są przeciwciała matczyne. Polecam szczepienia na 3 tygodnie przed porodem, które zawierają szczep E. coli. Daje to lochom czas na wytworzenie przeciwciał siarowych dla potomstwa. Jeśli wiem, że prosięta zetkną się z E.coli na odchowalni, rozważam podanie antybiotyku w iniekcji przy odsadzeniu, o szerokim spektrum działania, które obejmuje E.coli i dodatkowo podawanie antybiotyków w paszy tuż po odsadzeniu. Wybór moich metod postępowania opieram o wyniki diagnostyki i badanie oporności na antybiotyki. Podawanie elektrolitów tuż po odsadzeniu również przynosi dobre rezultaty.
Stosuję także doustną szczepionkę przeciwko E.coli u świń przed i po odsadzeniu. Z mojego doświadczenia wynika, że skuteczność jest średnia jeśli chodzi o zredukowanie objawów klinicznych biegunki. W moim mniemaniu słuszne jest stosowanie tych szczepionek w połączeniu z właściwym odkażaniem odchowalni, a także późniejsze indywidualne leczenie zwierząt z objawami klinicznymi. Należy pamiętać, że szczepionki nigdy nie są w 100% skuteczne, ale zastosowanie doustnej szczepionki przeciwko E.coli daje zadowalające wyniki.
Środowisko
W zapobieganiu E.coli środowisko odgrywa nawet większą rolę. Świnie powinny rodzić się w suchym i czystym kojcu porodowym. Świnie są kolonizowane przez patogenne E.coli wkrótce po urodzeniu właśnie przez brudne, niehigieniczne warunki. W porodówkach powinno być ciepło i sucho, a kojce porodowe powinny być wyposażone w źródła ciepła takie jak lampy i maty.
Odchowalnie również powinny być wyczyszczone, odkażone i osuszone przed wprowadzeniem prosiąt. Powinno tam być około 30 C, ponieważ wychłodzone świnie są bardziej podatne na kolibakteriozy. Świeżo odsadzone prosięta nie są jeszcze w stanie utrzymać swojej temperatury ciała bez pomocy środowiska. Kontrola temperatury w obiektach typu od odsadzenia do uboju odgrywa jeszcze większą rolę. Do utrzymania ciepła niezbędne są maty i grzejniki.
Podsumowanie
Kolibakterioza jest nadal jednym z najczęstszych problemów u zwierząt na odchowalni. Na odpowiednie zarządzanie takimi świniami składa się wiele czynników. Należy mieć na uwadze, że prewencja zaczyna się jeszcze przed porodem i trwa jeszcze przez pierwsze tygodnie po odsadzeniu. Istnieje wiele rzeczy, jakie można w tym kierunku wykonać, ale wszystko sprowadza się do zapewnienia czystego, suchego otoczenia od narodzin po odchowalnię i przedsięwzięcia odpowiednich kroków prewencyjnych z wykorzystaniem antybiotyków i suplementacji.