Bioasekuracja w kręgach

Bezpieczeństwo biologiczne jest jedną z najbardziej interdyscyplinarnych praktyk stosowanych w gospodarstwach rolnych. Ma ona wpływ na wszystkie procesy, które są przeprowadzane, zarówno w odniesieniu do zwierząt, materiałów, ludzi, paszy, pojazdów, wody, jak i wszelkiego rodzaju dostaw. Wszystko, co dzieje się w gospodarstwie, musi być analizowane przez pryzmat bezpieczeństwa biologicznego.

Ponieważ bezpieczeństwo biologiczne odnosi się do tak wielu aspektów, komplikuje to ocenę, projektowanie i poprawę bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwie lub przedsiębiorstwie, ponieważ trzeba zajmować się bardzo dużą liczbą drobnych szczegółów. Łatwo jest zatem zapomnieć o pewnych aspektach i w konsekwencji pozostawić "luki" w ochronie zdrowia zwierząt, spowodowane chorobami, które mogą pochodzić spoza gospodarstwa, jak również ich recyrkulacji, która może wystąpić u zwierząt już przebywających w gospodarstwie.

Aby prawidłowo przeanalizować bezpieczeństwo biologiczne, należy postępować w sposób metodyczny i uporządkowany. Poniżej przedstawiamy naszą metodę oceny bezpieczeństwa biologicznego, która zapewnia dokładny przegląd niezależnie od typu fermy: bioasekuracja w kręgach.

Bioasekuracja w kręgach to metoda badania i strukturyzacji bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwie, która określa i porządkuje różne strefy ochronne (które będziemy nazywać kręgami), wykrywając w ten sposób punkty kontaktowe między nimi. Jest to system, który można zastosować w każdym typie gospodarstwa i który tworzy prosty i łatwy do zrozumienia obraz bezpieczeństwa biologicznego.

Ilustracja 1 przedstawia schematyczną organizację bezpieczeństwa biologicznego w gospodarstwie w formie kręgów. Środkowy krąg (zielony) jest domem dla zwierząt i reprezentuje to, co chcemy chronić; najbardziej zewnętrzny krąg (czerwony) to terytorium poza gospodarstwem, tzn. to, czego nie kontrolujemy i co jest potencjalnie niebezpieczne dla zwierząt (w kolorze czerwonym).

Te dwa kręgi (zielony i czerwony) są zawsze obecne i, w zależności od złożoności każdej fermy, można znaleźć więcej lub mniej kręgów pośrednich, które działałyby jako dodatkowe bariery ochronne, takie jak podwójne ogrodzenie.

Każdy z kręgów gospodarstwa wchodzi w interakcję przynajmniej z tym, który znajduje się bezpośrednio nad nim i pod nim. Interakcja ta odbywa się poprzez punkty kontaktowe (czarne strzałki na ilustracji 1), a głównymi przyczynami interakcji są wjazd/wyjazd zwierząt, ludzi i zaopatrzenia.

Każdy punkt styku funkcjonuje jak granica, którą należy przekroczyć zarówno przy wchodzeniu, jak i wychodzeniu. Dlatego to właśnie w tych punktach należy podjąć środki ostrożności oraz zdefiniować i przestrzegać protokołów bezpieczeństwa biologicznego.

Badanie bezpieczeństwa biologicznego w kręgach opiera się na prawidłowym zdefiniowaniu różnych kręgów każdej fermy wraz ze wszystkimi ich punktami kontaktowymi, a następnie na dokładnym sprawdzeniu wszystkich protokołów bezpieczeństwa biologicznego w tych punktach. Oto dwa najłatwiejsze do oceny punkty kontaktowe, oba związane z kręgiem zewnętrznym: przebieralnia i kwarantanna.

• Przebieralnia. Za każdym razem, gdy osoba chce wejść na teren gospodarstwa (nawet jeśli nie odwiedza zwierząt), musi postępować zgodnie z protokołami dotyczącymi przebieralni, ponieważ przechodzi z zewnętrznego kręgu do kręgu bliższego centrum, który dotyczy gospodarstwa.
• Kwarantanna. Loszki remontowe są sprowadzane spoza fermy, dlatego przechodzą z kręgu zewnętrznego do wewnętrznego (w końcu zamieszkują z pozostałymi zwierzętami). Bezpośrednie przejście byłoby bardzo ryzykowne, dlatego loszki remontowe muszą przejść ścisłą kwarantannę związaną z różnymi normami bezpieczeństwa biologicznego. Kwarantanna staje się więc bardzo ważnym punktem styczności między dwoma kręgami.

Po zdefiniowaniu każdego z kręgów w gospodarstwie i odpowiednim rozmieszczeniu punktów kontaktowych rozpoczyna się proces oceny bezpieczeństwa biologicznego. Należy sprawdzić, czy w każdym punkcie kontaktowym obowiązują normy bezpieczeństwa biologicznego i czy są one odpowiedniej jakości.

Ocena bezpieczeństwa biologicznego w każdym punkcie styczności składa się z co najmniej 5 aspektów:

1. Określenie obszaru czystego i obszaru brudnego
2. Ocena obiektów
3. Ocena wymogów bezpieczeństwa biologicznego w odniesieniu do wykorzystywanych pojazdów/materiałów
4. Protokoły bezpieczeństwa biologicznego dla operatorów/zwierząt po obu stronach (obszar czysty i brudny)
5. Protokoły higieny po obu stronach (obszar czysty i brudny)

Te 5 aspektów, które należy ocenić, dotyczy wszystkich punktów styku pomiędzy kręgami: przyjmowania padłych sztuk, pomieszczeń czystych, ramp załadunkowych, przebieralni, kwarantann, przyjmowania pasz itd.

Dlatego też w tym pierwszym artykule poświęconym bezpieczeństwu biologicznemu w kręgach zdefiniowaliśmy najważniejsze pojęcia systemu, które pozwolą nam uzyskać uporządkowany obraz bezpieczeństwa biologicznego w każdym gospodarstwie. W kolejnych rozdziałach zobaczymy, w jaki sposób metoda ta jest stosowana w różnych typach gospodarstw.