0
Waga dynamiki zakażeń PCV2: wiek zakażenia wirusem jest ważny
Istnieje wiele danych potwierdzających hipotezę mówiącą, że dynamika krążenia PCV2 w fermie jest ściśle związana z ryzykiem wystąpienia PCVD. Pierwsze badania przeprowadzone we Francji (2000-2001) i Hiszpanii (2002-2003) wykazały wyższy odsetek świń w wieku 12-13 tygodni, dodatnich serologicznie w kierunku PCV2, w fermach gdzie występowały PCVD niż w fermach gdzie chorób takich nie stwierdzano. Wskazywało to na fakt wcześniejszego zakażania świń PCV2 w fermach z PCVD. Wiek w jakim dochodzi do zakażenia PCV2 jest powiązany z pobraniem z siarą przeciwciał matczynych przeciw temu wirusowi. Odporność siarowa może zabezpieczyć świnie przeciw PCVD i wykazano, że poziom tej protekcji jest zależny od poziomu przeciwciał. Ponadto, przeciwciała siarowe istotnie ograniczają transmisję wirusa między świniami w kojcu co w efekcie zmniejsza prawdopodobieństwo masowej infekcji w kolejnych tygodniach po odsadzeniu.
Świnie dotknięte PMWS i PDNS
Zakażenia towarzyszące infekcjom PCV2 jako główne czynniki patogenezy PCVD
W literaturze opisano szerokie spektrum koinfekcji związanych z PCVD. Główne z nich to PPV, PRRSV i Mycoplasma hyopneumoniae. Zarówno w warunkach doświadczalnych jak i terenowych potwierdzono, że mogą one wpływać na zwiększenie występowania PCVD i zaostrzenie zmian związanych z zakażeniem PCV2. Mechanizmy tego zjawiska nie są dokładnie poznane ale wydaje się, że ma to związek ze stymulacją odpowiedzi odpornościowej, która sprzyja replikacji PCV2. Rolę immunostymulacji w wywoływaniu objawów chorobowych u świń zakażonych PCV2 wykazano już we wczesnych latach 2000-nych. Dalsze badania doprowadziły do wniosku, że immunostymulacja potencjonuje (wzmacnia) replikację PCV2, co ma związek z aktywacją pewnych typów komórek, jak np. makrofagi w tkance limfoidalnej. Ze względu na niemożność wywołania PCVD (np. PMWS) po zakażeniu samym wirusem PCV2, pojawiły się spekulacje, że w etiologii tych chorób odgrywa rolę nieznany patogen, tzw. "czynnik X", niezbędny do uruchomienia procesu chorobowego. Jednak dotychczas "czynnika X" nie udało się zidentyfikować. Tak więc rola PCV2 jako głównego czynnika PCVD pozostaje niezmieniona a za "czynnik X" mogą być uznane drobnoustroje powszechnie towarzyszące zakażeniom PCV2, lecz rola których może być inna w różnych krajach i różnych fermach.
Powiększenie pachwinowych węzłów chłonnych
Zarządzanie i warunki utrzymania świń w znaczącym stopniu wpływają na przebieg zakażenia PCV2
Od czasu pojawienia się PMWS i innych chorób związanych z PCV2 wiele z przeprowadzonych badań potwierdziło, że zarządzanie fermą i utrzymanie świń wpływają na ryzyko wystąpienia PCVD:
- Warunki utrzymania: stwierdzono, że duże kojce dla odsadzonych prosiąt, brak litych przegród między kojcami i wspólny odpływ dla różnych pomieszczeń tuczarni, są czynnikami ryzyka. Czynniki te ułatwiają rozprzestrzenienie zakażenia w populacji.
- Programy szczepień: stwierdzono, że szczepienie loszek przeciw PRRSV i stosowanie u nich oddzielnych szczepionek przeciw różycy i parwowirozie stanowi czynnik ryzyka, podczas gdy szczepienie loch przeciw kolibakteriozie i zzzn miało wartość ochronną również w odniesieniu do PCVD. Jak dotychczas nie wykazano czy związek między występowaniem PCVD a niektórymi programami szczepień jest bezpośredni czy też świadczy raczej o występowaniu koinfekcji zwiększających zjadliwość PCV2.
- Higiena i zarządzanie: krótki okres opróżnienia porodówek i warchlakarni, intensywne mieszanie świń (np. mieszanie miotów, mieszanie grup odsadzanych prosiąt), wczesne odsadzanie (<21 dni), zakupy loszek remontowych, stosowanie nasienia od knurów utrzymywanych w fermie, zły stan zdrowia loch (ropnie na skutek złej techniki iniekcji, zarobaczenie), również zwiększają ryzyko PCVD.
- Bioasekuracja: dostępność pryszniców dla obsługi oraz kilkudniowe odstępy między wizytami na różnych fermach zmniejszają ryzyko PCVD, podczas gdy bliskość innych ferm takie ryzyko zwiększa.
Prawdopodobnie powyższe czynniki ułatwiają replikację PCV2 zarówno pośrednio i bezpośrednio. Ostatnie badania modelowe potwierdziły, że dynamika zakażeń PCV2 była w istotnym stopniu zależna od zarządzania fermą.
Mimo powszechnej dostępności kilku szczepionek, których skuteczność w zabezpieczaniu przed objawami klinicznymi zakażenia PCV2 potwierdzono wielokrotnie, nie powinniśmy zapominać o roli zarządzania fermą. Wiele danych wskazuje, że skuteczność szczepionek może być dramatycznie obniżona w wyniku nieprawidłowości w zarządzaniu,takich jak nadmierne mieszanie miotów, mieszanie grup odsadzanych prosiąt lub duże kojce dla warchlaków. Choroby PCVD w dużym stopniu są "stworzone przez człowieka", ponieważ dziś wiemy, że PCV2 był obecny w populacji świń przez kilkadziesiąt lat przed pojawieniem się tych chorób. Powinniśmy o tym pamiętać gdyż stosowanie szczepionek przeciw PCV2, i ich skuteczność, często powoduje zaniedbania w zakresie zarządzania.
