0
Weźmy pod uwagę obraz całości
E. coli jest wszechobecną, złożoną bakterią którą znajdziemy na wszystkich fermach trzody chlewnej. Termin kolibakterioza odnosi się ogólnie do dowolnej choroby lub stanu spowodowanego przez E. coli. Zarządzanie kolibakteriozą u świń wymaga zrozumienia biologii wielu typów bakterii E. coli, a także warunków w jakich są one zdolne do spowodowania choroby. Jeśli spojrzymy z szerszej persepktywy na temat kontroli E.Coli możemy zastanowić się nad całościowym obrazem chorób zakaźnych.
Jak patogen osiąga swój cel?
Patogen aby spowodować chorobę musi spełnić szereg warunków, które zostały ogólnie opisane we wstępie do książki o zjadliwości bakterii (Gyle CL, Prescott JF, 2010). Te warunki stanowią podstawę do rozważań na temat diagnostyki i działań profilaktycznych.
Etapy niezbędne do wywołania choroby przez patogen:
1. Wniknięcie do organizmu
2. Unikanie mechanizmów obronnych gospodarza
3. Namnażanie
4. Uszkodzenie gospodarza
5. Transmisja do następnego organizmu
Kluczem do skutecznej strategii kontroli zakażeń jest przerwanie jednego lub więcej wymienionych etapów. Przy kolibakteriozie, pierwszy etap jest możliwy dzięki dobrze zdefiniowanym receptorom dla adhezyn fimbrialnych, które pojawiają się i zanikają u świń w różnym wieku (lub nie zanikają wcale). Dla drugiego i trzeciego etapu, unikanie mechanizmów obronnych organizmu i namnażania nie bez znaczenia jest hipotermia u nowo-narodzonych prosiąt, pobór siary i jej absorpcja (Blecha F, Kelley KW, 1981). Czwarty etap, uszkodzenie gospodarza jest powodowany przez toksyny, które mogą ale nie muszą być wytwarzane przez konkretne szczepy E. coli. Zależy to od obecności genów wirulencji. Oceniając metody kontroli w odniesieniu do poszczególnych etapów możemy lepiej zrozumieć które z nich są odpowiednie dla taktyk stosowanych przez patogen.
Model produkcyjnych przyczyn wejścia choroby
Innym sposobem patrzenia na tą same pojęcie przedstawiono na rysunku 1 (model przyczyn i skutków). Schemat opracowany przez dr Kent Schwartz z Iowa State University. Ten kierunek myślenia zawiera pięć połączony ze sobą miejsc wejścia "przyczyny" noworodkowej kolibakteriozy świń. To ma tę zaletę, że kładzie się nacisk nie tylko na czynnik chorobotwórczy ale obejmuję szerzej czynniki ryzyka, które przyczyniają się do choroby.
Rysunek 1.Pięć produkcyjnych przyczyn wejścia choroby. Rysunek dzięki uprzejmości dr Kent Scwartz, Iowa State University
Prosta Matematyka
Proponuję proste równie jako kolejny przykład spojrzenia na choroby zakaźne ogólnie, a kolibakteriozy konkretnie:
Choroba zakaźna = (podatność) (dawka) (zjadliwość)
Równanie to pozwala nam skupić się na tym, co staramy się osiągnąć z naszej strategii kontroli. Jeśli zaczniemy na końcu równania (zjadliwość) to zdamy sobie sprawę że jest to zmienna charakteryzująca się w istocie dużą zmiennością.(Blecha F, Kelley KW, 1986).
Rysunek 2 przedstawia spektrum genów wirulencji zidentyfikowanych w ciągu ostatnich trzech lat wśród izolatów E. coli świń w Minnesota Veterinary Diagnostic Laboratory.(Jedna uwaga: Dane te pochodzą z przypadków klinicznych choroby, bierny nadzór, mogą nie odzwierciadlać rzeczywistej sytuacji w terenie). W odniesieniu do kontroli zakażeń, w terenie nie możemy kontrolować tej zmiennej, ale jest to istotna informacja z czym faktycznie mamy do czynienia.
Rozpowszechnienie czynników wirulencji E coli w przypadkach z Minnesota Veterinary Diagnostic Laboratory, lipiec 2012- czerwiec 2015
Rysunek 2. Rozpowszechnienie czynników wirulencji E.coli. Dzięki uprzejmości Marii Thurn, University of Minnesota
Druga zmienna jest tą nad którą mamy już większą kontrolę. Jednak okazało się że bardzo trudne jest wykonanie skutecznego mycia i dezynfekcji efektem którego było by niewyeliminowanie f18 E.Coli szczególnie z obiektów. To nie znaczy, że nie powinniśmy próbować musimy skupić nasze wysiłki tam gdzie mamy największe szanse aby wygrać.
Pierwsza zmienna jest ważnym czynnikiem który można kontrolować w odniesieniu do E.Coli. Receptory obecne w jelitach świń F18 nie są w pełni rozwinięte do około 3 tygodnia życia, a więc młode zwierzęta nie są podatne na zakażenia (Coddens A et al., 2007). Nie są też podatne na immunizację przeciwko E.Coli 18, jest to więc wyzwanie aby zaszczepić zwierzęta wystarczająco późno ze względu na rozwijającą się odporność i wystarczająco wcześnie przed narażeniem na zakażanie. Późne odsadzanie może być skutecznym zarządzeniem (McLamb BL et al., 2013). Warto dodać że receptor dla fimbrii F18 jest nieobecny w niektórych liniach hodowlanych świń, tak wiec nawet starsze zwierzęta po adherencji do jelit następstwo choroby jest znacznie zmniejszone.(Frydendahl K et al., 2003). Jest to prosty skuteczny sposób kontroli, oczywiście gdy jest dostępny.
Podsumowując, czerpiąc z diagnostyki laboratoryjnej powinniśmy rozważyć szeroki wachlarz czynników wpływających na kolibakteriozę u świń. Może to w sposób bardziej wydajny i logiczny kontrolować chorobę.
