Monitoring PRRSV w stadach loch - pobieranie płynu ustnego od prosiąt ssących

Wstęp

Tradycyjny monitoring PRRS w amerykańskich stadach loch obejmuje badanie próbek krwi prosiąt ssących. Pobieranie próbek krwi jest jednak pracochłonne, kosztowne i wymaga zaangażowania dwóch przeszkolonych osób a także stresujące dla zwierząt i może prowadzić do śmierci. Jest to powodem, że wielu lekarzy ogranicza się do badania raz w miesiącu co utrudnia wczesne wykrycie PRRS. Przypuszczamy, że opracowanie powtarzalnej i praktycznej metody opartej na badaniu płynu ustnego prosiąt pozwoli lekarzom istotnie poprawić skuteczność monitoringu, dzięki częstszemu badaniu większej liczby zwierząt. Umożliwi wcześniejsze wykrywanie wybuchów PRRS oraz pozwoli na wykrywanie zakażeń o niskiej prewalencji w stadach na drodze do stabilizacji.

Badanie płynu ustnego jest skuteczne w odniesieniu do warchlaków, tuczników i dorosłych zwierząt. Niestety niewiele wiadomo na temat możliwości pobierania tego materiału od prosiąt ssących.

Celem tego artykułu jest podsumowanie wyników badań nad opracowaniem standardowej procedury pobierania płynu ustnego od osesków.

Metody

W celu zbadania skuteczności pobierania płynu ustnego jednocześnie od lochy i prosiąt („rodzinne”), oraz od samych prosiąt (Ryc. 1), roli dodatków smakowych w sznurze, pory dnia i długości sznura, wykonano 5 badań terenowych (tabela 1).

Tabela 1- Plan 5 badań w celu określenia wpływu niektórych czynników na współczynnik sukcesu uzyskania płynu ustnego od prosiąt ssących.

We wszystkich badaniach sukces definiowano jako uzyskanie ze sznura przynajmniej 0,5 ml płynu ustnego. Współczynnik sukcesu określano jako odsetek pobrań zakończonych sukcesem w stosunku do loch i ich miotów lub samych miotów poddanych badaniu.

Wyniki i dyskusja

Badania wykazały, że pobieranie płynu od ssących prosiąt jest trudniejsze niż pobieranie od starszych świń. Stwierdzono, że istnieją czynniki korzystnie wpływające na współczynnik sukcesu (tabela 2).

Tabela 2- Podsumowanie wyników pobierania płynu ustnego od prosiąt ssących w 5 badaniach.

Współczynnik sukcesu pobierania płynu od lochy i jej prosiąt (“rodzinne”) wahał się w różnych badaniach od 55,56% do 100,00%. Współczynnik sukcesu pobierania płynu od samych prosiąt wahała się od 0,00% do 88,00%. Okazało się, że kiedy lochy miały dostęp do sznura prosięta chętniej próbowały go gryźć naśladując zachowanie matki. Kiedy prosięta miały dostęp do sznura bez uprzedniego treningu, 30 minut nie wystarczało na pozostawienie w nim ilości płynu wystarczającego do badania. Kiedy prosięta miały wcześniejszy kontakt ze sznurem, współczynnik sukcesu wzrastał o 20 punktów procentowych. Obserwacje te wskazują, że do skutecznego pozostawiania płynu ustnego na sznurze prosięta potrzebują starszych świń aby je tego nauczyły, lub wcześniejszego kontaktu ze sznurem, przed właściwym pobraniem.

W badaniu 1 oceniliśmy przydatność masła orzechowego jako dodatku smakowego do sznura do pobierania płynu od prosiąt. Jego dodatek podwyższył współczynnik sukcesu o 10 punktów procentowych. Próby określenia czy inne dodatki smakowe mogą również pomóc, nie uzyskaniu żadnych próbek. Można to wytłumaczyć przez: 1) wiek prosiąt, które średnio miały 14 dni, a z innych badań (poniżej) wynika, że współczynnik sukcesu jest wyższy u starszych; i/lub 2) prosięta te ani ich matki nie miały wcześniejszego kontaktu ze sznurem.

Jak wspomniano wyżej, wiek jest istotnie związany ze współczynnikiem sukcesu pobierania płynu ustnego od miotów prosiąt. Współczynnik sukcesu w pobieraniu płynu of prosiąt w wieku około 21 dni (badanie 1 i 3) jest wyższy niż w przypadku młodszych prosiąt (badanie 2 i 4). Wyjaśnienie może stanowić fakt, że z wiekiem prosięta stają się bardziej ciekawskie, i chętniej badają swoje środowisko.

Innym czynnikiem, który wpływał na współczynnik sukcesu w pobieraniu płynu ustnego od miotów prosiąt był czas kontaktu ze sznurem. Im wcześniej sznur pojawiał się w kojcu, tym wyższy był współczynnik sukcesu (badanie 1 i 3). Wydaje się, że ma to związek z aktywnością prosiąt. Rano, w porze karmienia loch prosięta chętniej gryzły sznur. W późniejszej porze, po ssaniu, były mniej aktywne lub spały. W badaniach 1 i 3 sznur wieszano w kojcu o godzinie 6 rano i współczynnik sukcesu był najwyższy spośród wszystkich badań. Szczegółowe wyniki badania 1 zaprezentowano na rycinie 2.

Ponadto stwierdzono, że istotna była wysokość na jakiej wisiał sznur. Prosięta chętniej gryzły sznur kiedy wisiał on tuż nad podłogą, niż jeśli wisiał 7-10 cm nad podłoga.

Wnioski

Dla skutecznego monitoringu chorób w stadach świń konieczne są praktyczne, szybkie, łatwe, i tanie metody próbobrania z populacji. Pobieranie płyn ustnego spełnia te warunki lecz nie jest takie łatwe w odniesieniu do prosiąt ssących. Dlatego też wykonaliśmy szereg badań terenowych w celu określenia czynników dodatnio skorelowanych ze współczynnikiem sukcesu pobierania płynu od tej grupy zwierząt.

• Pobieranie płynu od prosiąt starszych niż 3 tygodnie jest łatwiejsze niż od młodszych.
• Pora dnia: wcześniejsze powieszenie sznura ułatwia pobieranie płynu (najlepiej ok. 6 rano; po 8 rano skuteczność znacznie spada).
• Dodatki smakowe: masło orzechowe nieco poprawiło współczynnik sukcesu w porównaniu do naturalnego sznura (wymaga to dodatkowej pracy dla przygotowania sznurów).
• Wysokość sznura nad podłogą: im niżej zawieszony sznur, tym łatwiejsza kontakt prosiąt ze sznurem.
• “Rodzinne” pobieranie płynu ustnego istotnie poprawia współczynnik sukcesu i uzyskaną objętość materiału.
• Trening: wcześniejszy kontakt ze sznurem ułatwia pobieranie płynu od miotu prosiąt.