Historia przypadku
W maju 2014 roku do laboratorium patologii Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej w Hanowerze dostarczono zwłoki dwóch z trzech loszek remontowych które padły ostatniej nocy. Zwierzęta pochodziły z grupy 25 loszek remontowych w wieku 180 dni. Loszki urodziły się w Danii i przebywały na fermie w północnych Niemczech. Lekarz weterynarii nie stwierdził u pozostałych loszek żadnych objawów klinicznych choroby. Nie stwierdzono również żadnych czynników środowiskowych, które mogły doprowadzić do śmierci loszek.
Badanie sekcyjne
Kondycja padłych loszek była dobra a na brzuchy i podgardlu stwierdzono zasinienie. Mięśnie szkieletowe, a szczególnie M. longissimus dorsi i M. semimembranosus, wykazywały obecność bladych obszarów, które miały kruchą konsystencję (Ryc. 1). Tkanka mięśniowa serca również wykazywała obecność jasnych obszarów (Ryc. 2). Ponadto, pod nasierdziem stwierdzono ogniska wybroczyn. U jednej loszki zaobserwowano łagodne, ogniskowe zapalenie opłucnej, oraz otorbione ogniska martwicy w płatach przeponowych. Żołądek obu loszek zawierał suchą paszę. Nie stwierdzono zmian w narządach jamy brzusznej, mózgu i kościach.
Ryc. 1: Bladość M. semimembranosus
Ryc. 2: Ogniska jasnego zabarwienia mięśnia sercowego
Pobieranie próbek
Na podstawie zmian mikroskopowych, szczególnie jeśli chodzi o mięśnie szkieletowe, podejrzewano niedobór witaminy E/selenu. Pobrano próbki M. longissimus dorsi i M. semimembranosus, utrwalono w formalinie i wysłano do badania histologicznego (Lab 1). Otorbione ogniska martwicy w płatach przeponowych płuc jednej loszki rozpoznano jako zmiany wywołane przewlekłym zakażeniem Actinobacillus pleuropneumoniae, co jednak nie mogło być przyczyną padnięć. Mimo to do badań bakteriologicznych pobrano próbki zmienionej i zdrowej tkanki płucnej oraz wymazy z oskrzeli.
Zalecenia lekarsko weterynaryjne
Na podstawie zaobserwowanych zmian zalecono podanie pozostałym loszkom iniekcji z witaminą E i preparatem selenowym.
Rozpoznanie laboratoryjne
Ze zmienionej martwiczo tkanki płucnej oraz oskrzeli wyizolowano A. pleuropneumoniae. Zdrowa tkanka płucna nie zawierała bakterii. Badanie mikroskopowe próbek mięśni szkieletowych i serca nie wykazało zmian charakterystycznych dla niedoboru witaminy E i selenu.
Interpretacja zmian sekcyjnych i mikroskopowych
Po podaniu preparatu z witaminą E i selenem, u pozostałych loszek nie doszło do padnięć. Na podstawie obserwowanych zmian i efektów podania preparatu podtrzymymano podejrzenie niedoborowej etiologii padnięć loszek. Próbki mięśni utrwalone w formalinie przesłano do powtórnego badania histopatologicznego, do Instytutu Patologii i Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycyny Weterynaryjnej w Wiedniu.
Ostateczne rozpoznanie
Badanie histopatologiczne próbek mięśni szkieletowych wykazało obecność zmian w pojedynczych komórkach mięśniowych, które odpowiadały różnym stadium zwyrodnienia włókien mięśniowych. Niektóre włókna były obrzękłe i utraciły prążkowanie. Inne części mięśni wykazywały oznaki martwicy (Ryc. 3). Badanie mikroskopowe mięśnia sercowego wykazało zmiany charakterystyczne dla ostrej niewydolności serca. Wyniki te potwierdziły wnioski wstępne wysunięte na podstawie objawów sekcyjnych (bladość i kruchość mięśni), o etiologii przypadków padnięć wynikającej z niedoboru witaminy E i selenu.
Ryc. 3: Różny stopień zwyrodnienia/martwicy komórek mięśniowych (od średniego obrzęku z utratą prążkowania, do rozpadu i resorpcji).
Wnioski
-
Nagła śmierć loszek może być wywołana niedoborem witaminy E/selenu mimo, że składniki te są zawarte w paszy. Być może w opisywanym przypadku problem wynikał z faktu, że loszki pochodziły z obszaru geograficznego (Skandynawia) znanego z niskiego poziomu selenu w glebie i roślinach. To przypuszczenie wymagałoby przeprowadzenia dokładniejszych badań. Witamina E może ulegać degradacji w wyniku utleniania, jeśli pasza jest przechowywana przez dłuższy czas w niewłaściwych warunkach.
-
Opisany przypadek podkreśla wagę wyniku badania klinicznego i sekcyjnego w rozpoznaniu etiologii padnięć loszek na skutek niedoboru witaminy E i selenu, nawet w przypadku ujemnego wyniku badania mikroskopowego w pierwszym laboratorium.