0
Cirkowirus świń (PCV) został odkryty we wczesnych latach 1970-tych. Wirus ten nazwano później PCV typ 1 (PCV1). W późnych latach 1990-tych odkryto inny wariant PCV nazwany jako typ 2 (PCV2). Wirus ten był wykryty w licznych przypadkach chorób świń nazwanych później chorobami związanymi z zakażeniem cirkowirusowym (PCVAD). W ostatnim czasie badania skupiły się na zaburzeniach w rozrodzie związanych z PCV2, szczególnie u loszek i młodych loch. Objawy obserwowane w takich przypadkach to nieregularna ruja, ronienie oraz małe mioty ze zwiększoną liczbą prosiąt martwo urodzonych i mumimifikatów. Rozpoznawanie takich przypadków opiera się na badaniu sekcyjnym i wykryciu PCV2 w tkankach płodu takich jak serce.
Duża część loszek i loch z krajów o intensywnej produkcji świń jest kryta przez inseminację. Opisano przypadek 11 miesięcznego knura, który chorował i był bezpłodny, i w którego jądrach i gruczołach dodatkowych stwierdzono antygen PCV2. W innych badaniach zbadano nasienie 472 knurów z pięciu stad komercyjnych w Austrii i Niemczech lub utrzymywanych do własnego użytku w 30 fermach produkcyjnych w Austrii. Wirus PCV2 stwierdzono w 18,2% próbek nasienia. Tylko 57,5% z knurów wydzielających PCV2 z nasieniem posiadało w surowicy przeciwciała IgG dla tego wirusa, lecz nie przeciwciała IgM. Może to wskazywać, że do zakażenia doszło we wczesnym okresie życia. Ponieważ PCV2 powszechnie występuje u knurów, których nasienie wykorzystywane jest do inseminacji można spekulować, że nasienie stanowi wektor transmisji wirusa na loszki i lochy. Na rycinie 1 przedstawiono diagram obrazujący transport nasienia do stad loch. Chociaż stado knurów jest niewielkie (100 sztuk) to dostarcza co tydzień nasienie dla 12 ferm loch po 1500 sztuk każda. Tak więc w systemie wykorzystującym inseminację rozprzestrzenienie PCV2 może być szybkie.
Ryc. 1: Przykład transmisji PCV2 ze stada knurów do ferm loch. Stado knurów liczące 100 sztuk⇒20 dawek nasienia/knur/tydzień⇒2000 dawek/tydzień ⇒Ferma 1500 loch⇒odsadzanie w 3 tyg⇒ 75 inseminacji/tydzień⇒2,2 dawki/inseminacja⇒potrzeba 165 dawek/tydzień
Hipotezę o możliwej transmisji PCV2 z nasieniem potwierdzają wyniki kilku przeprowadzonych doświadczeń. Loszki uległy infekcji nierozcieńczonym nasieniem knura zakażonego PCV2 po podaniu dootrzewnowym jednak dawka zakaźna PCV2 była zbyt niska do zakażenia drogą inseminacji. W innym doświadczeniu, kiedy do nasienia dodano PCV2 i takim nasieniem przeprowadzono inseminację loszek, wywołało to pojawienie się przeciwciał u tych zwierząt oraz zaburzenia rozrodcze polegające na obniżeniu skuteczności inseminacji i wzrost liczby martwo urodzonych prosiąt i mumifikatów.
Teoretycznie niektóre zaburzenia rozrodcze u loszek i loch inseminowanych nasieniem zawierającym PCV2 mogą wynikać z wpływu wirusa na plemniki. Badania naukowe jednak tego nie potwierdzają. Porównanie właściwości nasienia od siewców PCV2 i knurów wolnych od PCV2 nie wykazało żadnych różnic w proporcji żywych, morfologicznie normalnych komórek plemników. Podobnie dodanie PCV2 do nasienia nie miało wpływu na ruchliwość plemników i ich żywotność.
W doświadczeniu przeprowadzonym w naszym laboratorium w Virginia Tech, nasienie uzyskane od zakażonych PCV2 knurów było poddane analizie komputerowej (CASA). Cecha ruchliwości plemników jest uważana za ważną w odniesieniu do płodności samców kilku gatunków. Na przyład całkowita droga krzywoliniowa odbyta przez plemnik w jednostce czasu (szybkość krzywoliniowa - VCL) okazała się istotnym wskaźnikiem płodności u człowieka. U świń VCL oraz "wygładzona" droga przebyta przez plemnik w jednostce czasu (szybkość średnia - VAP) są skorelowane z wielkością miotów. Nasze badania nasienia wykonane metodą CASA u knurów zakażonych PCV2 nie wykazały żadnego wpływu drobnoustroju na te parametry (Ryc. 2). Ponadto szczepienie nie miało żadnego wpływu na objętość ejakulatu, koncentrację, całkowitą liczbę czy morfologię plemników (Ryc. 3).
Ryc. 2: Wpływ szczepienia przeciw PCV2 knurów dodatnich w kierunku PCV2 na ruchliwość plemników.
Ryc. 3: Wpływ szczepienia przeciw PCV2 knurów dodatnich w kierunku PCV2 na morfologię plemników.
W podsumowaniu należy stwierdzić, że PCV2 może być siany z nasieniem zakażonych knurów a wyniki badań wskazują, że to może prowadzić do infekcji loch czy loszek prowadząc do zaburzeń w rozrodzie. Nie ma za to żadnych dowodów na to, że PCV2 może mieć wpływ na cechy plemników. Szczepienie przeciw PCV2 knurów dodatnich również nie przyczynia się do zmiany jakości ich nasienia.
