Niedawne pandemie (COVID-19 u ludzi, afrykański pomór świń u świń) pokazały, że systematyczne gromadzenie danych dotyczących zdrowia populacji jest potrzebne, aby zrozumieć sytuację i pokierować skuteczną reakcją. Zbieranie danych dotyczących zdrowia populacji świń było problematyczne, ponieważ objawy kliniczne są bardzo zmienne, a pobieranie próbek / badanie indywidualnych zwierząt jest kosztowne. Z drugiej strony, nadzór w oparciu o płyn ustny jest łatwy, dokładny i opłacalny.
Płyny z jamy ustnej pobiera się od osobników lub grup świń, zawieszając w kojcu kawałek bawełnianej sznura, umożliwiając świniom jego gryzienie / żucie, a następnie wyciskanie płynu ustnego z mokrego sznura. Wykazano, że ponad 23 patogeny świń wytwarzają wykrywalne poziomy kwasu nukleinowego i / lub przeciwciał w płynach ustnych, w tym generujące najważniejsze problemy zdrowotne (np. afrykański pomór świń, wirus klasycznego pomoru świń, wirus pryszczycy, wirus grypy, PCV-2, PED i PRRSV). W Ameryce Północnej płyny ustne są szeroko stosowane do monitorowania zdrowia populacji świń, np. w Iowa State University. Veterinary Diagnostic Laboratory wykonało około 1,4 miliona testów na próbkach świńskiego płynu ustnego w latach 2010-2019.
Najpierw najważniejsze:
- Jakie są Twoje długoterminowe cele zdrowotne? W jaki sposób nadzór pomoże Ci osiągnąć cele związane ze zdrowiem stada?
- Zrozumienie procesu pobierania płynu ustnego. W Internecie dostępnych jest wiele filmów poświęconych pobieraniu płynu ustnego.
Pobieranie płynu ustnego:
- Planowanie naprzód. Przygotowanie akcesoriów (sznur, przecinaki, probówki itp.). Przestrzeganie bioasekuracji, tj. unikanie przenoszenia akcesoriów między obiektami.
- Zbieranie próbek wcześnie rano. Świnie są bardziej aktywne z samego rana. Zbieranie przed karmieniem, jeśli nie jest ono at libitum.
- Użycie psychologii świń. Gdy świnie po raz pierwszy mają kontakt ze sznurem, należy dać im trochę więcej czasu na oswojenie się z nim (~ 45 minut). Jeśli świnie boją się wiszącego sznura, można go położyć na podłodze (jeden metr z węzłami na każdym końcu) na ~ 30 minut. Kiedy zaczną bawić się sznurem na podłodze, można poprowadzić świnie do miejsca wybranego do zawieszenia sznura, powoli przeciągając go (przeciąganie sznura po podłodze, tak by świnie podążały za nim), a następnie należy zawiesić nowy, czysty fragment sznura, aby go żuły. Zastosowanie atraktantów lub środków aromatyzujących przynosi raczej niewielkie korzyści.
- Od kogo pobierać? Próbki od świń przed odsadzeniem pobiera się poprzez pobranie rodzinnych płynów ustnych (lochy i prosięta). Płyny ustne indywidualne lub z całych kojców można pobierać od świń w wieku ≥ 21 dni, w tym od macior trzymanych w grupach. Pobieranie płynów ustnych od indywidualnie trzymanych knurów i macior jest możliwe, ale wymaga przeszkolenia zwierząt (patrz # 3) i generalnie nie jest praktyczne w dużych systemach komercyjnych.
- Postępowanie zgodnie z rutyną. Sznury powinny być wieszane w tym samym miejscu o tej samej porze dnia, aby ustalić rutynę. Świnie szybko nauczą się tego procesu i będą dokładnie wiedziały, co robić przy kolejnych próbobraniach. Po ustaleniu wzorca, czas zbierania można skrócić do 20 minut. Nie należy pozostawiać sznura w kojcu na dłuższy okres czasu (godziny), ponieważ (a) próbka zostanie utracona w miarę wysychania liny; (b) świnie są silne i mogą zniszczyć, jeśli da się im wystarczająco dużo czasu; c) świnie znudzą się sznurem i zaczynają ją ignorować.
- Unikanie nadmiernego zanieczyszczenia próbki. Dolny koniec wiszącej liny powinien znajdować się na wysokości ramion świń, aby uniknąć kontaktu z podłogą kojca. Materiał organiczny nie wpłynie bezpośrednio negatywnie na działanie testów (RT-PCR lub ELISA), ale czystsze płyny ustne są łatwiejsze do pipetowania i obchodzenia się z nimi w laboratorium.
- Używanie jednej czystej plastikowej torby i probówki na próbkę. Aby pobrać próbkę, należy umieścić mokrą część sznura w plastikowej torbie, wycisnąć płyn ustny, a następnie umieścić próbkę w pojemniku (wcześniej oznaczonym). Po pobraniu próbki należy usunąć sznur z kojca, aby wisząca lina była zawsze pewną nowością dla świń (znowu - świnie też się nudzą!).
- Dbanie o próbkę. Natychmiast po zebraniu należy ją schłodzić (4 ° C), umieszczając na lodzie lub w lodówce. Obliczenia oparte na danych z badań Prickett i wsp., (2010) wykazały, że okres półtrwania RNA PRRSV w płynie ustnym na ~ 13 godzin w 30 ° C, ~ 42 godziny w 20 ° C i ≥ 14 dni w <10 ° C . W płynach ustnych nie wykryto żadnych przeciwciał PRRSV po ~ 72 godzinach w 30 ° C.
Zastosowania nadzoru:
- Ile próbek należy pobierać i jak często? Każdy musi funkcjonować w ramach określonego budżetu. Mimo to nawet kilka próbek (2 do 4) zebranych w każdym budynku (lub pomieszczeniu) w ustalonych odstępach czasu (co 2 do 4 tygodni) da wymowny obraz na temat historii zdrowia stada w odniesieniu do produkcyjności stada (Wykres 1) .
- Miej plan oceny danych z nadzoru w danym okresie czasu. Na przykład statystyczne wykresy kontroli danego procesu.
- Użyj „ustalonego próbobrania przestrzennego” w obiekcie, aby zmaksymalizować wykrywanie. Wyjaśnienie tego terminu jest dostępne w Internecie:
- Pobieranie płynu ustnego w j. angielskim
- Pobieranie płynu ustnego w j. hiszpańskim
- Oczekuj nieoczekiwanego. Miej plan weryfikacji lub odrzucenia nieoczekiwanych wyników, np. ponowne przebadanie w podwójnym powtórzeniu, ponowne pobranie próbki lub badanie innym testem.
- Zapamiętaj naturalną historię chorób, aby ustalić plan. Testy opierające sie na wykrywaniu kwasów nukleinowych, [typu PCR] wykryją wczesną obecność wirusa, podczas gdy testy na obecność przeciwciał wykryją pozakaźną i przedłużoną odpowiedź immunologiczną. Obie technologie dobrze razem współdziałają w przypadku nadzoru, np. przy wypuszczaniu zwierząt z kwarantanny.
Inne spostrzeżenia:
- Zebry i konie… rzeczy, które wydają się podobne, mogą być inne. Próbki, które wydają się podobne do płynów ustnych, np. wymazy z jamy ustnej lub nosa, mogą nie dawać tego samego wskaźnika wykrywalności w danym czasie. Przykłady wirusa grypy A, wirusa pryszczycy, senekawirusa A i PRRSV podano w Tabeli 1.
- Nie puluj próbek płynu ustnego i nie „przechodź” ze sznurem od kojca do kojca. Zamiast ulepszać wykrywanie, procesy te mogą powodować fałszywie negatywne wyniki.
- Unikaj zamrażania-rozmrażania i / lub ekstremalnych wahań temperatury. Przeciwciała w płynie ustnym mogą tolerować wielokrotne cykle zamrażania i rozmrażania, ale kwasy nukleinowe nie. Jeśli wymagane są wielokrotne testy na jednej próbce, najlepszym podejściem jest podzielenie próbek na kilka mniejszych porcji, a następnie użycie jednej z nich na badanie. Na fermie nie przechowuj próbek w zamrażarkach samoodmrażających się, ponieważ cykl rozmrażania może uszkodzić kwasy nukleinowe. W laboratorium wykazano, że rozmrażanie próbek płynu ustnego w temperaturze 4 ° C (nie w temperaturze pokojowej) optymalizuje wykrywanie PRRSV RNA (Weiser i in., 2018).
Tabela 1. Porównanie wykrywania kwasu nukleinowego w płynach ustnych z indywidualnymi wymazami z jamy ustnej lub z nosa..
Patogen | Próbka | Odsetek wykrywalności (%) w kolejnych dniach po zakażeniu (DPI) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 8 | 10 | 12 | 15 | ||
Wirus grypy Aa | OF | 100 | 100 | 75 | 25 | 38 | 29 | 29 | 17 | 0 | 0 |
Wymaz | 100 | 100 | 100 | 75 | 13 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
FMDVa | OF | 75 | 100 | 100 | 100 | 100 | 75 | nd | nd | 100 | nd |
Wymaz | 4 | 33 | 61 | 100 | 89 | 50 | nd | nd | 25 | nd | |
SVAa | OF | nd | 67 | nd | 100 | nd | 100 | 100 | 100 | nd | 100 |
Wymaz | nd | 92 | nd | 100 | nd | 75 | 67 | 75 | nd | 8 | |
PRRSVa | OF | 0 | 20 | 60 | 80 | 100 | 100 | 100 | 80 | 100 | 20 |
Wymaz | 0 | 0 | 0 | 40 | 20 | 60 | 0 | 20 | 20 | 20 |
nd = brak danych.
a Odsetek dodatnich (średnia) oszacowano na podstawie płynów ustnych z całych kojców i pojedynczych wymazów z jamy ustnej. Dane z Hole et al., (2019); Pepin et al., (2015); Romagosa et al., (2012); Senthilkumaran et al., (2017).