0
Wirus PCV2 występuje powszechnie u świń i zakaża fermy na całym świecie. Kiedy poziom PCV2 we krwi i tkankach silnie wzrasta, powoduje to uszkodzenie węzłów chłonnych i innych tkanek, i infekcja przebiega z objawami wyniszczenia i zapalenia płuc u warchlaków i tuczników. Obecnie wiadomo, że głównymi czynnikami sprawiającymi, ze zakażenie PCV2 ma przebieg ostry, są koinfekcje (na przykład PRRSV lub parwowirusem) oraz większa wrażliwość niektórych ras, jak Landrace.
Ryc. 1. Badanie sekcyjne chorej świni wykazujące powiększenie węzłów chłonnych krezkowych.
Opracowanie skutecznych szczepionek doprowadziło do dramatycznego zmniejszenia się występowania problemów klinicznych związanych z zapaleniem płuc i wyniszczeniem. Wszyscy hodowcy powinni wpisać szczepionki przeciw PCV2 na listę wykorzystywanych preparatów ponieważ ich stosowanie przynosi same korzyści w produkcji świń, pod warunkiem, że są właściwie stosowane.
Ryc. 2. Chore warchlaki wykazujące niskie przyrosty.
Obecnie występowanie chorób związanych z PCV2 na skutek wysokiego poziomi wirusa w organizmie i związanych z tym objawów klinicznych ma miejsce najczęściej na skutek błędów w stosowaniu szczepionek przeciw temu wirusowi. Obecnie stosowane szczepionki mają w składzie podjednostki wirusa lub cały wirus.
Przyczyny nieskutecznego szczepienia przeciw PCV2 mogą być różnorakie:
► Częstą przyczyną są próby hodowców zmniejszenia kosztów immunizacji. W wielu krajach bariery dla wprowadzania nowych preparatów na rynek są niewielkie. Może to prowadzić do pojawiania się tanich szczepionek, które dzięki niskiej cenie zdobywają popularność wśród hodowców. Miano antygenu i potencjał takich szczepionek mogą być niskie. Na niektórych rynkach obecność generycznych szczepionek o niskiej wartości, prawdopodobnie zawierających niski poziom antygenu PCV2, może prowadzić do niezadowalających wyników immunizacji.
Pierwszą przyczyną nieskuteczności szczepienia przeciw PCV2 jest więc zakup i stosowanie generycznych szczepionek o niskiej wartości. Hodowcom mogą być również oferowane w korzystnych cenach szczepionki znanych producentów o przekroczonym terminie przydatności do użycia.
► Inną powszechną przyczyną nieskuteczności szczepień jest stosowanie produktów znanych producentów lecz w bardziej rozcieńczonej formie niż to przewiduje instrukcja. Prosięta otrzymują wtedy zmniejszoną dawkę antygenu, zbyt małą dla indukowania pełnego poziomu odporności. Niektórzy hodowcy dla ograniczenia kosztów stosują szczepienia tylko niektórych grup prosiąt.
Takie postępowanie sprawia, że hodowca traci dwa razy. Koszty na zakup szczepionki będą poniesione lecz nie uzyska się optymalnego poziomu odporności, mimo przekonania hodowcy o istniejącej ochronie. Hodowca ponosi też koszty leczenia i opieki nad świniami, u których na skutek zastosowania nieskutecznej immunizacji doszło do wystąpienia objawów chorobowych.
► Kolejną przyczyną nieskuteczności szczepień jest niewłaściwe postępowanie ze szczepionką na etapie dystrybucji lub przechowywania na fermie.
Licencja międzynarodowa oznacza, że szczepionka może być używana w więcej niż jednym kraju i jest poddawana niezależnej od producenta kontroli. Oznacza ona również, że szczepionka jest skuteczna w odniesieniu do różnych grup świń i na różnych obiektach, co jest potwierdzane przez międzynarodowe instytucje oceniające.
► Wszystkie szczepionki powinny być przechowywane w lodówce. W innym przypadku miano i skuteczność szczepionki mogą ulec obniżeniu. Jest bardzo ważne aby optymalne warunki były zachowane na etapie dystrybucji i przechowywanie oraz na fermie. Na wielu obszarach świata gdzie hodowane są świnie występują przerwy w dostawie energii elektrycznej w związku z czym na skutek nadmiernego podgrzania preparatu może dojść do degradacji antygenu a taka szczepionka staje się bezużyteczna. Hodowcy powinni również zwracać uwagę na utrzymywanie w czystości i dezynfekcję sprzętu do iniekcji. W innym przypadku może dochodzić do miejscowych zakażeń i stanów zapalnych.
Wszystkie szczepionki, włączając te przeciw PCV2, służą do profilaktyki a nie leczenia. Dlatego też powinny być stosowane u młodych świń, zanim te ulegną zakażeniu terenowym szczepem. Najlepszy termin na szczepienie przeciw PCV2 to około 3 tydzień życia. Niekiedy hodowca kupujący nieszczepione warchlaki może chcieć opóźniać szczepienie własnych świń do 4 tygodnia życia lub później. Może to powodować, że szczepienie będzie miało miejsce w tym samym czasie kiedy dochodzi do zakażenia, przed pojawieniem się odporności poszczepiennej.
Często zalecane jest szczepienie świń przeznaczonych do rozrodu w czasie ich selekcji.
