0
Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń jest szeroko rozpowszechniony w większości krajów europejskich. W celu zgromadzenia informacji na temat rozprzestrzenienia PRRSV, strat związanych z zakażeniami i zwalczaniem PRRSV w Europie, przygotowano krótki kwestionariusz, który wysłano do osób zajmujących się PRRSV w 20 krajach europejskich. Poniższy artykuł przygotowano na podstawie uzyskanych odpowiedzi oraz na podstawie raportu z realizacji europejskiego projektu COST EuroPRRSnet, FA0902, z października 2013 roku. Zawiera on opis sytuacji odnośnie PRRSV z Danii, Norwegii, Szwecji, Finlandii, Szwajcarii, Niemiec, Holandii, Austrii, Polski, Włoch, Hiszpanii, Grecji, Rumunii, Chorwacji, Belgii i Irlandii.
W Europie 4 kraje są wolne od PRRSV: Norwegia, Szwecja, Finlandia i Szwajcaria. Dominującym genotypem jest PRRSV typ 1 („europejski”). Znaczne występowanie PRRSV typ 2 („amerykański”) obserwuje się w Danii, Niemczech, Austrii i Polsce. Ze względu na brak systematycznego monitoringu w większości krajów, prawdziwe rozprzestrzenienie PRRSV jest nieznane. Szacowane występowanie PRRSV na poziomie 25-50% ferm jest prawdopodobne w Danii i Rumunii, 50-75% w Niemczech, Grecji i Austrii i 80-95% we Włoszech i Hiszpanii.
Straty związane z PRRSV w Europie są nieznane w większości krajów. Badania w stadach loch z ostrym zakażeniem PRRSV w Holandii oznaczono na 59 do 379 €/lochę (mediana 75 €) (Nieuwenhuis, Duinhof, i van Nes, 2012), a w Danii na 4 do 95 €/lochę (mediana 44 €). Porównując dużą liczbę ferm zakażonych PRRSV w sposób endemiczny do ferm wolnych od wirusa, duńskie badania wykazały jedynie marginalny wpływ na produkcję (Sonne Kristensen i Vinther, 2013). Śmiertelność prosiąt w stadach zakażonych endemicznie była wyższa o 0,8-0,9 punktu procentowego niż w stadach wolnych. Śmiertelność w dodatnich warchlakarniach była wyższa o 0,4 punktu procentowego niż w warchlakarniach ujemnych. Nie stwierdzono różnić w śmiertelności tuczników.
Krajowe strategie przeciw PRRSV istnieją jedynie w państwach wolnych od PRRSV. Główną metodą zwalczania jest eliminacja (całkowita depopulacja i repopulacja). W Szwecji i Szwajcarii PRRS stwierdzono odpowiednio w 2007 i 2012 roku. Sposób w jaki PRRSV dostał się do Szwecji nie został wyjaśniony. Wektorem wirusa, który przedostał się do Szwajcarii było importowane nasienie. Po przeprowadzeniu dokładnego monitoringu stad, dodatnie zostały wybite i po mniej niż roku od wybuchu choroby kraje ponownie uzyskały status wolny od PRRSV.
W większości krajów europejskich główne metody zwalczania PRRSV to szczepienia, zmiany w zarządzaniu oraz zamknięcie stada w kombinacji ze szczepieniem. W duńskich stadach zarodowych, których 90% jest wolnych od PRRSV, dla zapewnienia bezpiecznego źródła zdrowych loszek remontowych, główną metodą zwalczania jest całkowita lub częściowa depopulacja i repopulacja. Dzięki temu rozprzestrzenienie PRRSV w stadach zarodowych w Danii uległo zmniejszeniu w ciągu ostatnich 10 lat.
Ryc.1 – Liczba stad zarodowych i produkcyjnych dodatnich w kierunku PRRSV w duńskim systemie SPF gdzie istnieja obowiązek badania w kierunku PRRSV.
Tylko w niektórych państwach europejskich rozważa się wdrożenie krajowych programów eradykacji. W Holandii przez ostatnich kilka lat działa regionalny program zwalczania PRRSV w oparciu o współpracę najbardziej zmotywowanych hodowców. Wszystkie fermy są badane 3 razy do roku i prowadzi się regularne spotkania promujące udział w tym dobrowolnym programie. W Danii oszacowano roczne straty związane z PRRSV na około 15 mln € (Sonne Kristensen, 2015), a 5-letni koszt eradykacji na 120 mln €. Zwrot nakładów na eradykację nastąpiłby po około 15 latach. W związku z tym najbardziej prawdopodobna strategia zwalczania PRRSV będzie dobrowolny program monitoringu ferm, a następnie indywidualne programy zwalczania, co daje nadzieje na zmniejszenie występowania choroby w tym kraju.
Dodatkowe informacje mogą być uzyskane z PRRS survey finansowanym przez PRRS COST-action FA092.
