0
|
Dr. Robert Morrison był lekarzem weterynarii, specjalistą z zakresu chorób świń i profesorem University of Minnesota (UMN) College of Veterinary Medicine. Jego główne zadania skupiały się na badaniach i nauczaniu w obszarze zdrowia świń I produkcji. Był znanym naukowcem i mentorem licznych doktorantów. Dr Morrison był głęboko zaangażowany w praktyczne badania opierające się na szerokiej współpracy. Na tej podstawie dr Morrison zapoczątkował w 2011 roku Projekt Monitoringu Zdrowia Świń (Swine Health Monitoring Project-SHMP). Według dr Morrisona początek projektu miał miejsce w trakcie sympozjum NA-PRRS w Chicago. Zaproponował on, aby lekarze weterynarii ze wszystkich ferm produkujących trzodę chlewną dzielili się informacjami na temat wybuchów PRRS w swoich fermach. W tym samym dniu stworzono pierwszy raport efektów takiej współpracy, który zapoczątkował to, co dziś znamy jaki SHMP. Od tamtego czasu takie tygodniowe raporty stały się ważnym źródłem wiedzy na temat obecnej sytuacji w zakresie PRRS w USA.  Po tragicznej śmierci dr Morrisona w maju 2017 roku nazwa programu została zmieniona. Dziś projekt nosi nazwę Projekt Monitoringu Zdrowia Świń Morrisona (Morrison Swine Health Monitoring Project-MSHMP). Ostatnio kierownikiem projektu został nominowany Dr. Cesar Corzo, z UMN. |
Cele projektu
MSHMP jest programem prowadzonym przez UMN, w którym udział jest dobrowolny. Program jest finansowany przez Swine Health Information Center, gdzie lekarze weterynarii i producenci dzielą się swoimi informacjami na temat stanu zdrowia stad loch. Program skupia się głównie na dwóch chorobach PRRSV i PED. W projekcie zbierane są również dane diagnostyczne z 4 uniwersyteckich laboratoriów diagnostycznych (Iowa, Kansas, Minnesota i Dakota Południowa) dotyczące chorób ważnych dla amerykańskich producentów świń, takich jak senekawirus A i chorób dotyczących ośrodkowego układu nerwowego. Obecnie w projekcie uczestniczy 22 firm producenckich, 5 klinik weterynaryjnych i 4 programy regionalnego zwalczania. W sumie program dotyczy 3 mln loch, co stanowi 50% amerykańskiej populacji loch, wg. danych USDA. Uczestnicy programu dzielą się swoimi informacjami dla dobra ogółu.
MSHMP ma dwa główne cele, długofalowy i krótkofalowy. Długofalowym celem jest przygotowanie przemysłu wieprzowego na pojawienie się chorób egzotycznych i nowych patogenów świń. Ma to na celu dostarczenie niezbędnych narzędzi dla odpowiedniej reakcji na pojawiające się zagrożenia. Takie narzędzia to metody śledzenia transportu zwierząt, wizualizacji danych czy modelowanie rozprzestrzeniania się chorób. Narzędzia takie nie mogą być skuteczne jeśli brak jest aktywnej komunikacji. Dlatego też w celu promowania uczestnictwa w projekcie ma on swój inny cel polegający na oferowaniu uczestnikom pomocy w analizie przypadków chorób, analizy sekwencji PRRSV pozwalającej na wykrycie nowych szczepów wirusa, dostarczaniu tygodniowych raportów podsumowujących najnowsze dane.
Raporty tygodniowe to jeden z najważniejszych efektów MSHMP i zawierają on dane dotyczące występowania PRRS i PED w danym roku podatkowym i porównania do lat poprzednich. W odniesieniu do PRRS lekarze i producenci raportują tygodniowe dane dotyczące liczby loch w stadach a ich status jest określany według klasyfikacji Holtkampa rekomendowanej przez AASV. W skrócie stada są klasyfikowane od 1 do 4 (1: dodatnie niestabilne, gdzie jest siewstwo wirusa; 2: dodatnie stabilne co wskazuje, że 4 kolejne badania odsadzanych prosiąt przeprowadzone w ostatnich 90 dniach dały wynik ujemny; 3: warunkowo ujemne to takie, które w których odsadzane są ujemne prosięta a loszki remontowe pozostają serologicznie ujemne; 4: stada, w których nie ma zwierząt w przeszłości mających kontakt z wirusem). W kategorii 2 mieszczą się dwie podkategorie stad, które stosują szczepienia loszek remontowych (2vx) lub inokulację wirusem terenowym (2fvi). W odniesieniu do PED stosowana jest podobna klasyfikacja.
Ryc. 1. Kumulacyjne występowanie PRRS w ostatnich 9 latach. Czerwona linia - występowanie w aktualnym roku.
Ryc. 2. Skumulowany odsetek ferm sklasyfikowanych wg. zaleceń AASV.
Jaka jest wartość MSHMP dla producentów?
Poza wymienionymi wcześniej MSHMP ma inne unikalne cechy, które czynią go użytecznym dla producentów. Jedną z nich jest szeroka baza danych umożliwiająca regionalną analizę przypadków chorób lub analizę występowania chorób w danym systemie produkcyjnym. Zgromadzone dane umożliwiają badaczom przygotowywanie wytycznych do przyszłych badań dla przemysłu. Innym przykładem działań jest wskazywanie koniecznych zmian w zakresie bioasekuracji w celu ograniczenia ryzyka zawleczenia PRRSV, np. w porach roku gdzie jest ono najwyższe. Na ryc. 3 pokazano powtarzalny profil występowania PRRS na amerykańskich fermach (Tousignant, 2015).
Ryc. 3. Tygodniowa liczba przypadków PRRS (zielone punkty) i krzywa występowania (niebieska linia). Daty wskazują kiedy krzywa występowania przekracza linię epidemii. Liczba uczestniczących ferm jest podsumowana dla każdego sezony na górze wykresu.
Projekt MSHMP umożliwia szybszą reakcję na zagrożenia chorobami egzotycznymi. Projekt odegrał ważną rolę w czasie epidemii PED w USA ułatwiając komunikację i wymianę informacji między uczestnikami projektu.
Projekt jest skomunikowany z innymi projektami w zakresie współdzielenia baz danych. Ta synergia umożliwia jeszcze lepszą pomoc producentom i lekarzom weterynarii w zrozumieniu epidemiologii chorób, prowadzenia monitoringu i podejmowaniu działań profilaktycznych.
Wniosek
W podsumowaniu należy podkreślić, że MSHMP jest unikalnym projektem opartym na dobrowolnym udziale producentów i lekarzy, który są gotowi dzielić się informacjami na temat chorób w swoich fermach. Projekt dowiódł swojej przydatności od chwili inicjacji w 2011 roku i odkąd liczba uczestników uległa podwojeniu. Niemniej celem projektu jest stałe poszerzanie działań i dostarczanie uczestnikom nowych informacji i narzędzi umożliwiających adekwatną reakcję dla przyszłych zagrożeń.
