Różne brzmienie kaszlu

Dlaczego świnie kaszlą? Kaszel jest odpowiedzią na podrażnienie zakończeń nerwowych wzdłuż wyściółki dróg oddechowych, na przykład przez kontakt z czynnikiem zakaźnym lub z pyłem w powietrzu. Ale nie wszystkie kaszle są takie same, więc istnieją różne możliwe wyjaśnienia tego procesu.

Czas spędzony w chlewni na słuchaniu kaszlu, może dawać wczesne wskazówki na temat problemów związanych z zespołem chorób układu oddechowego u świń (PRDC). PRDC powoduje zaburzenia oddechowe i straty produkcyjności u co najmniej 30% świń w dotkniętych chorobą stadach. Może być wynikiem pojedynczego patogenu, ale głównie jest spowodowany wieloma infekcjami związanymi ze stresorami środowiskowymi.

Tabela 1: Pierwotne i wtórne patogeny zaangażowane w PRDC.

*Może działać również jako patogen wtórny
Źródło: Dr. G. Stevenson (komunikacja osobista)

Objawy PRDC zależą od wieku świń, a także od cech czynnika zakaźnego. Różnice występują w dźwięku kaszlu i gwałtowności kaszlu świń w chlewni. Oba te czynniki pomagają nam rozpoznać, co dzieje się z ich zdrowiem.

Chociaż liczenie kaszlu jest obecnie powszechnie akceptowane jako przydatna pomoc w określeniu chorób układu oddechowego u tuczników, wydaje się, że w samym dźwięku kaszlu zawarte są dodatkowe informacje.

Kaszel różni się dźwiękiem z powodu różnic w mechanizmach stających za jego powstawaniem. Można opisać ścisły związek między rodzajem kaszlu słyszanego w chlewni a uszkodzeniami dróg oddechowych obserwowanymi podczas sekcji, wywołanymi przez określone zakażenie układu oddechowego.

Różnicowanie infekcji: od gęgania gęsi po kaszel palacza

Spośród potencjalnych winowajców jako zakaźnej przyczyny kaszlu u świń, wyróżnia się wirus grypy A u świń (IAVS). Kaszel IAVS może przypominać gęganie i występuje w charakterze napadowym. Wynika to z inwazji wirusa na komórki wyściełające drogi oddechowe. Komórki obumierają, przez co odsłaniane są zakończenia nerwowe. To powoduje bolesne łaskotanie w gardle, które powoduje napadowy kaszel.

Dla porównania, zakażenie wirusem PRRS powoduje wilgotny, raczej wysoki kaszel, ponieważ obecność wirusa wewnątrz makrofagów pęcherzyków płucnych wywołuje reakcję zapalną, w której to płyn z krwi może dostać się do przestrzeni powietrznych płuc. W najgorszym przypadku efekt ten grozi śmiercią świni, jakby poprzez utonięcie. Często zarażone zwierzęta będą kaszleć w celu oczyszczenia płuc przez kilka dni, chociaż zwierzęta dotknięte PRRS nie kaszlą tak ostro jak na przykład w przypadku IASV, ani nie cierpią na częste i uporczywe ataki kaszlu, które może wywołać Mycoplasma hyopneumoniae (Mhp) .

Wielu producentów i weterynarzy rozpozna suchy, nieproduktywny kaszel spowodowany Mhp. Powstaje po skolonizowaniu przez bakterie i uszkodzenie rzęsek wzdłuż dróg oddechowych. Rzęski wówczas przybierają stępiony kształt przez kolonizację Mhp, gorzej radząc sobie z przenoszeniem śluzu do gardła. Zamiast tego śluz gromadzi się w innych miejscach w drogach oddechowych, co powoduje, że świnia kaszle, aby go usunąć. Kaszel spowodowany Mhp jest zauważalny nie tylko z powodu jego uporczywości. Ma charakterystyczny odgłos kaszlu palacza - suchy, kończący się czasami utknięciem śluzu w gardle. Kaszel dalej się często słyszeć nagle, gdy świnie stają się bardziej aktywne. Następnie, gdy świnie ponownie się uspokajają, kaszel trwa nadal, chociaż ze zmniejszoną częstotliwością.

Ostry kaszel może towarzyszyć ostrej chorobie klinicznej spowodowanej przez Actinobacillus pleuropneumoniae (App), a spontaniczne napady kaszlu są bardziej charakterystyczne dla postaci przewlekłej, która następuje po ostrym epizodzie u świń, które przeżyły. Jeśli App przenoszone w migdałkach świń są w stanie dotrzeć do pęcherzyków płucnych, rozmnażają się i uwalniają toksyny zdolne do wytwarzania zapalenia płuc oraz zmian martwiczych i krwotocznych. Wilgotny kaszel jest próbą łatwiejszego oddychania przez zwierzę poprzez usuwanie płynu lub wysięku.

Częstość występowania i częstotliwość

Epizody kaszlu świń mają inne różnice w odniesieniu do ich rozpowszechnienia (liczba świń dotkniętych chorobą w populacji) i ich częstotliwości (jak często świnie kaszlą). Na przykład w niepowikłanym PRRS występuje umiarkowanie szybki wzrost częstości występowania kaszlu, chociaż sam kaszel zwykle występuje niezbyt często lub okresowo.

Porównaj to z niezwykle szybkim wzrostem rozpowszechnienia kaszlu występującym w IAVS, dla którego bodziec do kaszlu jest zawsze obecny, tak że częstotliwość kaszlu jest wysoka. Jeśli chodzi o Mhp, jakikolwiek wzrost rozpowszechnienia jest powolny, a kaszel jest raczej rzadki, dopóki nie zostaną zaangażowane bakterie wtórne.

Jednak infekcja Mhp często stanowi wrota zakażenia do poważniejszej choroby, gdy zaangażowanie wtórnych patogenów powoduje ropną postać zapalenia oskrzeli i płuc. Wtedy wcześniej suchy kaszel brzmi bardziej wilgotno, a częstotliwość rośnie.
Częstotliwość odzwierciedla przenikalność patogenu. Istnieje wyraźny kontrast między IAVS i Mhp. IAVS rozprzestrzenia się gwałtownie, tak że jedno zwierzę siejące wirusa zwykle przenosi go na każdą inną świnię w kojcu na 30 osobników w ciągu 4-5 dni. Mhp jest w porównaniu do tego powolna - w obrębie podobnego kojca, będzie przenoszona tylko do 1-2 innych świń, nawet po 30 dniach.

Oględziny poubojowe także z różnicami

Chociaż czynnik grypowy mógł występować tylko przez 7-10 dni, pozostawia poważne zmiany, które pozostają wykrywalne długo po eliminacji samego wirusa. Te zmiany nie wpływają na wszystkie zraziki płucne, pozostawiając zamiast tego wzór szachownicy w płucach, widniejących jako obszary w kolorze fioletowym. PRRS natomiast powoduje zmiany chorobowe w całym płucu. Jednak w przypadku obydwu wirusów zmiany mają tendencję do stopniowego zanikania lub uszkodzenia stają się mniej widoczne, zanim zarażone świnie osiągną wiek ubojowy. Mhp różni się tym, że jego uszkodzenia są bardziej widoczne w rzeźni, chociaż w rzeczywistości uszkodzenia mogą być dość świeże.

Jednak równie często kolonizacja płuc przez Mhp ma jedynie konsekwencje subkliniczne. Dlatego wnioski należy wyciągać dopiero po dokładnej ocenie. Samo wykrycie Mhp nie oznacza, że patogen ten był przyczyną kaszlu lub innych objawów klinicznych chorób układu oddechowego.