0
Zespół rozrodczo-oddechowy świń (PRRS) ma duży wpływ na wydajność produkcji świń. Precyzyjne określenie wpływu ekonomicznego na poziomie stada jest trudne ponieważ wpływa na to wiele czynników:
- Typ fermy: produkcja w cyku zamkniętym, produkcja warchlaków, tuczarnia?
- Etap zakażenia fermy wirusem PRRS: świeże zakażenie w pełni wrażliwej (naiwnej) populacji, zakażenie enzootyczne utrzymujące się od dłuższego czasu?
- Dynamika krążenia PRRSV: jeśli ferma jest zakażona już przez dłuższy czas, czy stado loch jest stabilne czy niestabilne?
- Ogólny poziom zdrowotny fermy: PRRS ma mniejszy wpływ w fermach wolnych od Mycoplasma hyopneumoniae niż w fermach zakażonych tą bakterią.
W niniejszym artykule chcielibyśmy przybliżyć czytelnikom problem strat w produkcji świń związanych z PRRS na podstawie wyników trzech badań przeprowadzonych we Francji.
1. W 2005 roku francuska organizacja ACERSA określiła straty związane z zakażeniem PRRSV w naiwnych ferm na 30 Euro w przeliczeniu na lochę, wynikające z zaburzeń w rozrodzie, ronień i wysokiej śmiertelności na porodówkach. Straty w okresie poodsadzeniowym i tuczu, wynikające z wyższej śmiertelności, pogorszenia konwersji paszy i średnich dziennych przyrostów, określono na 84 Euro w przeliczeniu na lochę. Łącznie, we francuskich naiwnych fermach straty w pierwszym roku od zakażenia PRRSV wyniosły około 114 Euro, w przeliczeniu na lochę.
2. W 2007 roku organizacja OVS przeprowadziła badania nad PRRS w Bretanii. Wpływ ekonomiczny PRRS analizowany był w 22 fermach:
- 6 ferm
- 6 fermach wolnych od PRRSach zakażonych PRRSV, stabilnych (program szczepień loch, brak zakażeń u warchlaków, zmienne występowanie zakażeń u tuczników)
- 6 fermach zakażonych PRRSV, niestabilnych (brak szczepień, krążenie PRRSV we wszystkich grupach tuczników i niekiedy u warchlaków)
Analizom poddano współczynnik konwersji paszy, średnie dzienne przyrosty od odsadzenia do uboju, liczbę odsadzonych prosiąt/locha/rok, liczbę sprzedanych tuczników/locha/rok, liczbę urodzonych prosiąt, odsetek śmiertelności warchlaków i tuczników, koszt opieki weterynaryjnej i leczenia w przeliczeniu na 100 kg tuszy. Wyniki badań przedstawiono w tabeli 1.
Tabela 1 : Średnie "koszty PRRS" rocznie w przeliczeniu na lochę, lub na 100 kg tuszy, w 6 fermach ze stabilnym lub stabilnym PRRS w porównaniu do 6 ferm wolnych od PRRS (OVS, Bretania 2007). IC: przedział ufności.
| Fermy stabilne | Fermy niestabilne | |||||
| Średnio | IC 95% | Średnio | IC 95% | |||
| €/locha/rok | 17 | 29.6 | 60.7 | 62.7 | 18.9 | 106.6 |
| €/100kg tuszy | 1.91 | 1.6 | 3.28 | 3.4 | 1.02 | 5.77 |
3. Ocena strat związanych z PRRS i kosztów zwalczania w jednej ferm będących pod naszą opieką.
Badanie przeprowadzono w fermie o cyklu zamkniętym liczącej 452 loch (porody co dwa tygodnie, odsadzanie prosiąt w wieku 21 dni). Loszki kupowano w wadze 110 kg i utrzymywano na kwarantannie przez 7 tygodni przed wprowadzeniem do stada.
Po rozpoznaniu zakażenia PRRSV w końcu 2010 roku, między majem i grudniem 2011 roku wdrożono program stabilizacji stada. Zastosowano następujące zabiegi:
- Dwukrotne szczepienie dywanowe wszystkich świń szczepionką żywą atenuowaną przeciw PRRS, w odstępie 4 tygodni (lochy, warchlaki, tuczniki)
- Dwukrotne szczepienie szczepionką żywą przeciw PRRS kolejnych grup prosiąt po odsadzeniu, prowadzone przez 20 tygodni
- Poprawa bioasekuracji wewnętrznej, szczególnie w zakresie przepływu świń i personelu, higieny, stosowania igieł i aklimatyzacji loszek.
W celu określenia zwrotu nakładów wpływ ekonomiczny postępowania obliczono na podstawie analizy przyrostów i konwersji paszy.
W tym celu uśredniono ceny paszy i świń w latach 2010-2012.
W tabeli 2 przedstawiono całkowitą wagę tusz wyprodukowanych przed i po wprowadzeniu programu stabilizacji, oraz ewolucję kosztów zmiennych: zużycie paszy, koszty leczenia (włączając w to koszty szczepienia przeciw PRRS: 18 000 Euro). Zysk obliczono odejmując koszty paszy i opieki zdrowotnej od wartości sprzedaży.
Mimo wysokiej ceny szczepień przeciw PRRSV (40 Euro/lochę w 2011 roku), nakłady zwróciły się po ustabilizowaniu stada, dzięki zwiększonej produkcyjności stada i lepszej konwersji paszy. W stadzie tym, straty związane z wybuchem PRRS określono na 185 Euro/lochę.
Tabela 2: Efekty ekonomiczne PRRS obliczone na podstawie zwrotu nakładów na przeprowadzenie programu stabilizacji stada.
| 2010 | 2012 | |
| Liczba świń sprzedanych/locha/rok | 23.3 | 25.5 |
| Waga wyprodukowanego żywca/locha/rok | 2719 kg | 2886 kg |
| Wzrost przyrostów/kg tuszy (€) | 0.156 € | 0.143 € |
| Średnia liczba loch (2010-2011-2012) | 452 | |
| Całkowity współczynnik konwersji paszy | 2.93 | 2.74 |
| Koszty opieki zdrowotnej/locha (€) (włączając koszty szczepień przeciw PRRS) | 148 € | 133 € |
| Średnia cena kg tuszy (2010-2011-2012) | 1.30 € | |
| Średnia cena kg paszy (2010-2011-2012) | 0.24 € | |
| Zysk = [Sprzedaż] – [(Koszt paszy + Koszt opieki zdrowotnej)] (€) | 437 776 | 522 063 |
| Wzrost zysku w porównaniu do roku 2010 (€) | 84 288 € | |
| Wzrost zysku w przeliczeniu na lochę w porównaniu do roku 2010 | 185 € | |
Wnioski
Koszty związane z wybuchem i utrzymywaniem się PRRS w fermach świń są trudne do jednoznacznego określenia nawet w tym samym kraju oraz typie i stanie zdrowotnym fermy, co wynika ze zmiennej dynamiki zakażeń. W obliczeniach kosztów powinno się wykorzystywać cały szereg parametrów. W prezentowanych trzech badaniach poziom strat związanych z PRRS wahał się od 17 do 185 Euro/lochę/rok!
