0
Komórki wrodzonego układu odpornościowego
Neutrofile (N) są rekrutowane z krwi w miejscu zapalenia/ zakażenia gdzie natychmiast fagocytują i niszczą opsonizowane przez układ dopełniacza patogeny. Jednak ich działanie jest krótkotrwałe (24-48h), następnie ulegają apoptozie i same są fagocytowanie przez makrofagi obecne w miejscu zapalenia.
Makrofagi (M) pochodzą głównie z monocytów które zaraz po neutrofilach pojawiają się w miejscu zapalenia. Monocyty różnicują się w aktywne makrofagi zapalne dzięki działaniu kaskady cytokin. Makrofagi fagocytują i niszczą opsonizowane patogeny oraz zakażone komórki które uległy procesowi apoptozy. Wytwarzają również cytokiny przez co modulują całą nieswoistą odpowiedzią odpornościową. Są także komórkami efektorowymi dla odporności komórkowej oraz komórkami prezentującymi antygen (APC) dla swoistej odpowiedzi immunologicznej.
Komórki NK (Natural Killer) przede wszystkim rozpoznają komórki zakażone przez wewnątrzkomórkowy patogen (np.wirus) który redukuję ekspresje kompleksu MHC-I (Major Histocopatibility Complex I) na ich powierzchni. Komórki NK indukują proces apoptozy w zakażonych komórkach. Komórki te są też efektorami specyficznej odporności komórkowej jako zależne od przeciwciał zabójcy komórek.
Receptory TCR (ɣ/δ T lymphocytes have ɣ/δ T Cell Receptors) rozpoznają różnorodne antygeny za pomocą mechanizmu MHC. Receptory te biorą przede wszystkim udział w nieswoistej odpowiedzi immunologicznej na czynniki zakaźnie, w tym wirusy i bakterie, a gdy są aktywowane są istotnymi producentami IFNɣ oraz IL-17. U świń są obecne głównie we krwi, skórze, nabłonku jelit, przełyku, tchawicy, pęcherzu moczowym oraz tkance gruczołu mlekowego.
Limfocyty T NK (NKT) odgrywają ważną rolę zarówno w niespecyficznej jak i specyficznej odpowiedzi układu odpornościowego. Limfocyty T NK mają zdolność do regulowania odpowiedzi poprzez uwalnianie cytokin, aktywację pozostałych elementów układu oraz niszczenie komórek. Limfocyty T NK są reprezentantami komórek działających na granicy wrodzonej i nabytej odpowiedzi immunologicznej.
Komórki dendrytyczne (Dendritic cells - DCs) są komórkami tkankowymi i dojrzewają jako profesjonalne komórki prezentujace antygen (APC). Po rozpoznaniu patogenu w czym pośredniczy TLR są aktywowowane przez cytokiny i wychywtują atygen. Przetwarzają egzogenny antygen, prezentując jego fragmenty w formie cząsteczek MHC II [SLA II: Swine Leucocyte Antigen II”] dla swoistych limfocytów T pomocniczych. Komórki prezentujące antygen wytwarzają cytokiny które polaryzują różnicowanie pomocicznych limfocytów T na to czy wywoływana reakcja odpornosci ma być humoralna czy komórkowa. Zidentyfikowan dwa podzbiory komórek dendrytycznych.
Myeloidealne komórki dendrytyczne, które indukują dojrzewanie Th1. Plazmocytoidealne komórki dendrytyczne które w obecnosci dużego obciązenia wirusowego, mogą indukować odpowiedź Th1.
Komórki tuczne (Mast Cells - MC) obecne są w tkance łącznej skóry, otrzewnej oraz błonie śluzowej jelit i płuc. Pełnią rolę komórek strażników. Komórki tuczne potrafią rozpoznać sygnały zagrożenia przez receptory TLR i szybko uwalniają cytokiny pro-zapalne i modulujące odpowiedź immunologiczną oraz wiele chemokinin.
Swoiste komórki odpornościowe
Limfocyty T pomocinicze (T helper lymphocytes - Th) są prawdopodobnie najważniejszymi komórkami nabytej odporności. Ponieważ to one aktywują, regulują i kierują odpowiedzią immunologiczną. Naiwne limfocyty T pomocnicze rozpoznają antygen zaprezentowany przez komórki prezentujące antygen za pomocą cząsteczek MHC II. W zależności od typu komórek APC, odporności niespecyficznej oraz rodzaju cytokin obecnych w mikro-środowisku limfocyty Th mogą różnicować się na różne podzbiory (Th1, Th2, Th17, Th9, Th22 i Treg) co następnie prowadzi do rozwoju rożnych typów odpowiedzi odpornościowej w zależności od ich produkcji i obecnych cytokin.
Th1 są odpowiedzialne za zależna od komórek odpowiedź przeciwko patogenom wewnątrzkomórkowym.
Th2 kontroluje odporność humoralną. Niektóre z cytokin uwalnianych przez Th2 zmniejszają produkcję cytokin Th1, inne umożliwiają wytworzenie odpowiedzi humoralnej, zwłaszcza produkcji przeciwciał IgA i IgE.
Th17 wzmacniają wrodzoną odporność przed bakteriami i grzybami głównie na poziomie błon śluzowych.
Th22 odgrywają ważną rolę w odporności naskórka.
Th9 mają podobne funkcje jak Th2, współpracują z nimi szczególnie w regulacji odpowiedzi nadwrażliwości i przeciwko nicieniom jelitowym.
Limfocyty T regulacyjne (T regulatory lymphocytes - Treg) pełnia rolę w wyciszaniu odpowiedzi immunologicznej, tworząc homeostazę odpornościową i utrzymując tolerancje własnych tkanek. Komórki Treg mają aktywność immunosupresyjną.
Naiwne Limfocyty B (B lymphocytes - B) wyrażają zarówno przeciwciała klasy IgM i IgD. Po rozpoznaniu swoistych antygenów, aktywują i różnicują się w komórkach plazmatycznych które wydzielą przeciwciała [ASC - Antibody Secreting Cells). Aktywowane limfocyty B następnie przetwarzają i prezentują swoiste antygeny MHC-II limfocytom Th w celu przełączenia izotypów przeciwciał. Dzięki zmianie izotypu limfocyty B wyrażają tylko jeden typ immunoglobulin w zależności od sygnałów w postaci cytokin pochodzących od limfocytów T pomocniczych.
Limfocyty T cytotoksyczne (Cytotoxic T Lymphocytes - CTL) posiadają cząsteczki MHC-I, działają cytotoksycznie i zabijają komórki poprzez zapoczątkowanie procesu apoptozy. Komórki docelowe dla CTL to komórki zakażone wirusem, komórki zakażone wewnątrzkomórkowo bakteriami lub pierwotniaki oraz komórki nowotworowe. Po odpowiedzi zapalnej większość limfocytów T cytotoksycznych umrze, jednak pozostała część stanie się długo żyjącymi komórkami pamięci.
Wrodzone komórki limfoidalne (Innate lymphocyte cells ILC) nie wyrażają receptorów dla specyficznego rozpoznania antygenu. Nie ulegają również aktywacji przez cytokiny wytwarzane przez inne limfocyty T (Th). ILC 1, 2, 3 zostały wykryte na powierzchni błon śluzowych i innych tkanek powierzchniowych, regulują odpowiedzią immunologiczną i homeostazą tkanek podobnie jak limfocyty Th1, Th2 i Th17.
