Odpowiednie zarządzanie lochami i prosiętami jest niezbędne do maksymalizacji zysku i powinno być ono zaadaptowane do każdej fermy, w zależności od różnych czynników takich jak genetyka czy status zdrowotny. Informacje z porodówek są kluczowe do udoskonalenia zarządzania. Jakie są najważniejsze czynniki, jakie należy wziąć pod uwagę? W poniższym badaniu, po porodzie oznaczone i zważone zostały wszystkie 1050 świnie z danej grupy urodzone w jednym tygodniu na fermie typu zamkniętego, i ich przyrosty i kondycja była śledzona do końca cyklu produkcyjnego. Omówimy wpływ masy urodzeniowej, liczby przebytych porodów i rozmiaru miotu na kondycję świń, zdrowie i dobrostan na różnych etapach produkcji.
Związek między liczbą przebytych porodów, rozmiarem miotu i wagą urodzeniową
Liczba przebytych przez lochę porodów (od 1 do 6) nie wpływa na wagę urodzeniową potomstwa (1,34 ± 0.32kg), ale loszki miały mniejsze mioty niż loch wieloródki (10,9 vs. 13,0 prosiąt żywo urodzonych). Wraz z większą liczebnością miotu malała waga urodzeniowa i odsetek zwierząt z wagą urodzeniową <1 kg (tabela 1). Większe mioty były również cięższe (łączna waga miotu) bez żadnego ograniczenia co do masy miotu.
Tabela 1. Waga prosiąt i miotów w zależności od liczby prosiąt żywo urodzonych w miocie.
Prosięta żywo urodzone → | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 19 |
Średnia waga prosięcia, kg | 1.64 | 1.65 | 1.65 | 1.45 | 1.36 | 1.31 | 1.25 | 1.25 | 1.25 | 1.20 | 1.18 |
Średnia waga miotu, kg | 13.2 | 14.8 | 16.5 | 16.1 | 16.5 | 16.8 | 17.4 | 19.0 | 19.9 | 20.4 | 22.9 |
% prosiąt <1kg | 0 | 0 | 0 | 9 | 13 | 15 | 21 | 13 | 18 | 29 | 31 |
% prosiąt <1.3kg | 13 | 12 | 10 | 27 | 41 | 46 | 55 | 53 | 55 | 59 | 52 |
Wpływ liczby przebytych porodów i liczebności miotu na kondycję
Świnie urodzone przez loszki miały gorsze przyrosty podczas laktacji i były o 2 kg lżejsze w okresie przenoszenia na tucz w wadze ok. 60 kg, w porównaniu do prosiąt urodznych przez wieloródki. Niemniej jednak świnie urodzone przez loszki były w stanie "dogonić" świnie urodzone przez wieloródki podczas tuczu i wszystkie zwierzęta zostały poddane ubojowi mając zbliżoną wagę. Jednak te urodzone przez loszki miały wyższą śmiertelność podczas całego cyklu produkcyjnego, zwłaszcza podczas laktacji (18.5% vs. 9.1%), i dwa razy częściej występowała u nich kulawizna (21% vs. 11%). Rozmiar miotu nie miał wpływu na którykolwiek z badanych zmiennych pomimo swojej pierwotnej relacji z masą urodzeniową.
Waga urodzeniowa, główny czynnik wpływający na kondycję
Świnie zostały podzielone na cztery grupy w zależności od wagi urodzeniowej: <1kg, od 1 do 1.3 kg, od 1.3 do 1.7 kg i >1.7 kg. Te cztery grupy zawarto w tabeli 2. Średnia ilość przebytych porodów dla każdej z grup była podobna. Jednak rozmiar miotu zmniejszał się od 14 do 11,2 wraz ze wzrostem wagi. Wyjściowa różnica w średniej wadze zwierząt w podanych grupach <1 i >1,7kg wynosiła około 1 kg, i w okresie uboju było to 21kg. Po obliczeniu metodą regresji 100g różnicy przy urodzeniu stawało się 1,3 kg różnicy masy tuszy.
Tabela 2. Zmiany wagi świń w zależności od wagi przy urodzeniu.
Grupa wagi urodzeniowej → | <1kg | 1-1.3kg | 1.3-1.7kg | >1.7kg |
Liczba świń w grupie | 149 | 299 | 459 | 136 |
Średnia liczba przebytych porodów | 3.4 | 3.3 | 3.4 | 3.3 |
Średnia liczba prosiąt żywo urodzonych | 14.0 | 13.7 | 12.9 | 11.2 |
Średnia waga urodzeniowa, g | 823 | 1157 | 1479 | 1844 |
Współczynnik zmienności, % | 15 | 7 | 8 | 7 |
Średnia waga przy odsadzeniu, kg | 5.4 | 6.5 | 7.5 | 8.3 |
Współczynnik zmienności, % | 29 | 23 | 19 | 18 |
Średnia waga przy uboju, kg | 103 | 113 | 118 | 124 |
Współczynnik zmienności, % | 13 | 11 | 13 | 12 |
Zmienność wagi w lżejszych grupach była również wyższa w porównaniu z cięższymi grupami czyniąc zarządzanie tymi zwierzętami bardziej skomplikowanym. Jednak ta zmienność była podobna we wszystkich czterech grupach przy uboju. Grupa wagowa była wyraźnie skorelowana ze śmiertelnością. Zwierzęta z masą urodzeniową <1 kg miały śmiertelność 30% z czego większość upadków przypadała na okres laktacji (Wykres 1).
Wykres 1. Śmiertelność w każdej z grup w różnych okresach cyklu
W badaniu poubojowym płuca były oceniane pod kątem zapalenia opłucnej (SPES), zmian podobnych do enzootycznego zapalenia płuc (EP) (wzorowane na British Pig Health Scheme), notowano także zmiany w sercu i wątrobie (tabela 3). Punktacja dla zapalenia opłucnej i EP była wyższa u zwierząt z niższą wagą urodzeniową, co ujęto w tabeli.
Tabela 3. Częstość występowania zmian w rzeźni dla każdej z grup
Zmiany w rzeźni | <1kg | 1-1.3kg | 1.3-1.7kg | >1.7kg |
zapalenie opłucnej, SPES | 0.60 | 0.60 | 0.48 | 0.42 |
EP | 1.85 | 1.38 | 1.50 | 1.55 |
zmiany w sercu, % | 7 | 12 | 8 | 9 |
zmiany w wątrobie, % | 1 | 1 | 1 | 3 |
Strategia zastosowana przez hodowcę obejmowała uzyskiwanie jak najliczniejszych miotów. Została ona zakwestionowana, a jego uwagę skierowano na fakt, że należy poświęcić więcej uwagi mniejszej liczbie zwierząt i zarządzaniu nimi.
Przypływ świń na fermie
W tym badaniu obsługa miała wykonywać swoje codzienne czynności, a znakowane świnie były śledzone przez cały cykl produkcyjny. Mimo tego, że hodowca deklarował, że na fermie przestrzegana jest zasada całe puste- całe pełne, nie była ona odpowiednio stosowana. Jest to częsta sytuacja w wielu fermach, w celu utrzymywania jednolitych grup. Zidentyfikowano trzy różne przepływy świń"
- "normalny" przepływ świń
- świnie opóźnione z przeniesieniem o tydzień
- świnie opóźnione lub "przytrzymane" z różnych przyczyn nawet 8 tygodni
Różnica między tymi trzema rodzajami przepływu jest dokładnie wyjaśniona w tym artykule [j.ang.]. Podsumowując, te zwierzęta, które były przetrzymywane często pochodziły od loch z mniejszą liczbą przebytych porodów. W ubojni tusze tych zwierząt miały znacznie niższą masę (o około 10kg) i były bardziej zróżnicowane. Poniższy wykres pokazuje punktację kulawizn (1 do 3), uszkodzeń ogona (1 do 4) i zmiany ukł. oddechowego (czyli SPES i EP) dla trzech wyżej wymienionych grup. Zwierzęta, które nie szły normalnym przepływem miały wyższą punktację dla kulawizn, zapalenie opłucnej i EP (wykres 2). To, czy była to przyczyna, czy może skutek przetrzymanie zwierząt wymaga dalszych badań.
Wykres 2. Częstość zmian dla wymienionych wyżej grup zwierząt.
Badania te pokazuje jak bardzo ważnym czynnikiem, wpływającym na zdrowie i wydajność produkcyjną świń jest masa urodzeniowa, a także pokazuje różne typy przepływu zwierząt stworzone do radzenia sobie z mocno zróżnicowanymi partiami świń.