Wstęp
W ostatnich latach nastąpił znaczny postęp w zakresie wykorzystania różnego rodzaju próbek w diagnostyce co uczyniło ten proces łatwiejszym. Wykorzystanie pulowania próbek krwi i płynu ustnego to przykłady tego postępu. Z drugiej strony lekarze weterynarii i producenci stale poszukują bardziej czułych, tańszych i szybszych metod pobierania próbek w stadach świń. Jednym ze sposobów jest wykorzystanie materiałów pozyskiwanych w trakcie wykonywania tradycyjnych zadań na fermie loch, takich jak kastracja i przycinanie ogonów. W naszych badaniach analizowaliśmy wykorzystanie w diagnostyce „płynów technologicznych” (processing fluids), to jest płynów wyciekających z jąder i uciętych ogonów prosiąt po umieszczeniu ich w torebce foliowej. Celem badań była ocena wykorzystania tego płynu jako materiału do PCR w celu oceny statusu PRRS fermy.
Materiał i metody
Próbki były pobierane w fermie warunkowo ujemnej w kierunku PRRS, w której doszło do wybuchu choroby. Próbki pobierano od prosiąt z wybranych miotów w ciągu kolejnych 8 tygodni. Mioty wybierano tak aby reprezentowały rozkład kojców i wieku loch. Od wszystkich prosiąt z tych miotów pobierano krew, która stanowiła punkt odniesienia dla badania „płynów technologicznych”. Jądra i ogony z każdego miotu umieszczano w jednym woreczku strunowym i czekano co najmniej 2 godziny, po czym wyciek pobierano pipetą i umieszczano w jałowej probówce. Krew i płyn po odwirowaniu transportowano do laboratorium w stanie schłodzonym. Wszystkie próbki badano testem real time PCR.
Ryc. 1. Jądra i ogony w zebrane w torebce foliowej.
Wyniki i dyskusja
Wyniki badania płynu technologicznego i surowicy umieszczono w tabeli. Miot prosiąt uznawano za dodatni w kierunku PRRS jeśli co najmniej jedna z próbek surowicy reagowała dodatnio. Próbki dodatnie klasyfikowano uznając za wartość graniczną Ct 37,5, tak aby w analizie wykorzystać próbki reagujące w zakresie wartości wątpliwych, od Ct 35 do Ct 40. Czułość (95% przedział ufności – CI) i czułość (95% CI) metody wyniosła odpowiednio 83% (63-95%) i 92% (82-98%). Zgodność wyników uzyskanych w badaniu obu typów materiału była dobra (Kappa: 0,76 (95% CI: 0.53-0.98%)). Stwierdzono 4 próbki fałszywie dodatnie i 4 próbki fałszywie ujemne. Surowica prosiąt z miotów fałszywie ujemnych zawierała bardzo niewiele wirusa (wysokie Ct), i po ich rozcieńczeniu próbki te reagowały ujemnie. Mimo, że z płynem technologicznym obchodzono się ostrożnie, najprawdopodobniej doszło do kontaminacji próbek, o czym świadczyło stwierdzenie 4 wyników fałszywie dodatnich.
Zaobserwowano statystyczną różnicę (p<0.05) odsetka dodatnich płynów technologicznych przy porównaniu grup młodych loch (pierwszy i drugi miot) do starych (trzeci i kolejne mioty). W grupach młodszych loch stwierdzano wyższy odsetek dodatnich wyników. Wyniki te są zgodne z wcześniejszymi obserwacjami Cano i wsp. (2008) uzyskanymi w badaniach prowadzonych w celu określenia prawdopodobieństwa wykrycia PCR dodatnich prosiąt.
Ograniczenie prezentowanych badań stanowi fakt, że przeprowadzono je na jednej fermie.
Opisany sposób postępowania może być stosowany jedynie w krajach gdzie stosuje się kastrację chirurgiczną i przycinanie ogonów. W regionach gdzie przepisy dotyczące dobrostanu świń wymagają stosowania kauteryzacji przy przycinaniu ogonów należałoby wykonać dodatkowe badania w celu określenia wpływu tej metody na przydatność materiału w diagnostyce.
Tab. 1. Tabela wyników badania miotów.
Status miotu (wynik badania surowicy) | |||
+ | - | ||
Wynik badania płynu | + | 20 | 4 |
- | 4 | 49 |
Wniosek
Płyny technologiczne stanowią dobry materiał do wykrywania PRRSV w stadzie loch nawet po długim czasie po wybuchu choroby (ok. 6 miesięcy), szczególnie w miotach młodych loch. Inna ważna implikacja wynikająca z badań to wskazanie do zbierania jąder i ogonów w pojemnikach ponieważ mogą stanowić źródło wirusa w porodówkach.