0
Poprzednie rozdziały opisywały jak ważnym narzędziem w leczeniu i kontroli chorób bakteryjnych są antbiotyki przeznaczone dla trzody chlewnej. Z drugiej strony Unia Europejska wznaczyła bardzo jasne zasady stosowania antybiotyków w produkcji zwierzęcej. Wytyczne te opierają się na promowaniu programów profilaktcznych związanych ze zwiększeniem bioasekuracji, higieny i dezynfekcji pomieszczeń, lepszym zarządzaniem, a także większą dostępnością szczepionek na rynku. Działaniom tym powinny towarzyszyć mądre i racjonalne zasady stosowania antybiotyków, co zapewni stopniowe ograniczanie stosowania tego rodzaju leków w produkcji zwierzęcej i zredukuje prawdopodobieństwo powstawania antybiotykoopornych mikroorganizmów w populacjach zwierząt.
Ze strony Unii Europejskiej zasady dotyczące stosowania antybiotyków w zakresie zdrowotności zwierząt opierają się o szczegółowe wytyczne:
1. - Monitorowanie zużycia antybiotyków i obecność oporności na antybiotyki w populacji
Pierwszym krokiem jest dokładne monitorowanie zużycia antybiotyków. Okresowe raporty dotyczące ich zużycia są obecnie publikowane na szczeblu europejskim poprzez raporty ESVAC. Wykresy 1 i 2 pokazują całkowite zużycie antybiotyków w każdym kraju. Oczywiste jest, że musimy się poważnie zastanowić nad stosowaniem antybiotyków u świń i zapytać samych siebie, czy jesteśmy w stanie bronić terapeutycznego, metafilaktycznego i nawet profilaktycznego ich stosowania w wyjątkowych sytuacjach. W związku z tym lekarze weterynarii muszą poważnie rozważyć kiedy antybiotyki są naprawdę potrzebne w leczeniu i bronić ich stosowania solidnymi argumentami technicznymi.
2.- Kontrola rozprzestrzeniania się oporności
Innym krytycznym punktem jest kontrola obecności i możliwe rozpowszechnienie bakterii opornych w populacjach zwierząt, a poprzez nie także i w populacjach ludzkich. Już od dawna w niektórych krajach UE istnieją krajowe programy monitorowania oporności bakterii komensalicznych i zoonotycznych, takich jak Escherichia coli, Salmonella spp i Campylobacter spp. Jednym z celów jest także monitorowanie obecności opornych bakterii wśród typowych patogenów świń (na przykład Pasteurella multocida). W tym celu niektóre kraje zamierzają opracować systemy umożliwiające koordynację takiego monitoringu na poziomie krajowym. Wytyczne stosowania antybiotyków jasno wskazują, że konieczne jest ograniczenie profilaktycznego stosowania antybiotyków do przypadków o określonych i wyjątkowych potrzebach klinicznych. Jest oczywiste, że zmniejszenie profilaktycznego stosowania środków przeciwbakteryjnych doprowadzi do mniejszej presji na pojawienie się opornych bakterii w populacji.
3.- Określenie i promowanie alternatywnych i / lub uzupełniających środków profilaktyki i leczenia
Oczywiste jest, że poprawa higieny, zarządzania i dobrostanu zwierząt jest istotnym krokiem w zmniejszeniu zużycia antybiotyków. Z drugiej strony konieczne jest aby lekarze weterynarii częściej stosowali testy czułości w procesie wyboru antybiotyków do leczenia konkretnego stanu klinicznego. Kolejną kwestią, którą należy wspierać są szybkie (lub in situ) metody diagnostyczne, które pozwalają rozpoznać w czasie rzeczywistym czy takie leki są naprawdę konieczne w konkretnym przypadku klinicznym. Na koniec nie można zapominać, że należy regularnie analizować programy profilaktyki medycznej (bioasekuracja, szczepionki itp.), aby dostosować je do rozwoju epidemiologicznego chorób w populacjach.
4.- Szkolenie i informacje dla pracowników służby zdrowia
Wytyczne dotyczące stosowania antybiotyków mają również na celu podniesienie świadomości pracowników służby zdrowia, że lepsze wykorzystanie tych leków jest jedyną możliwością zachowania ich jako użytecznego narzędzia w ochronie zdrowia zwierząt. Ciągłe programy szkoleniowe skierowane do pracowników służby zdrowia związane z kwestiami oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe są zdecydowanie najlepszą inwestycją w przyszłość.
5. Komunikacja i świadomość populacji jako całości
Krajowy plan skierowany przeciwko powstawaniu oporności na antybiotyki ma również na celu uwrażliwienie całej populacji na znaczenie leków przeciwdrobnoustrojowych, zarówno dla zdrowia ludzi jak i zwierząt. Ponadto należy wyjaśnić, że żywność, w tym konkretnym przypadku pochodzenia zwierzęcego, którą kupujemy w sklepach i łańcuchach dystrybucji, jest całkowicie bezpieczna dla konsumenta, ponieważ przeprowadza się znaczną liczbę badań nad antybiotykami, zanim zostaną zatwierdzone dla potrzeb produkcji zwierzęcej.