0
Krwista i śluzowata biegunka u tuczników jest charakterystycznym objawem dyzenterii świń (SD), choroby opisanej w latach dwudziestych XX wieku. Świnie mają biegunkę w następstwie uszkodzenia i zapalenia jelita grubego. Dopiero w latach 70. ubiegłego wieku Glock i wsp. oraz Taylor i wsp. zidentyfikowali krętka jako przyczynę SD. Krętki te są obecnie znane jako Brachyspira hyodysenteriae. Obecnie wiadomo, że dyzenteria świń może być wywoływana przez jeden z trzech następujących czynników:
- Brachyspira hyodysenteriae
- B. hampsonii
- B. suanatina
Warto zauważyć, że obecnie uważa się, że świnie cierpią na śluzowatą i krwistą biegunkę tylko wtedy, gdy są zakażone szczepami zdolnymi do niszczenia czerwonych krwinek (hemolitycznymi). Hemoliza jest zatem sugerowana jako wskaźnik zjadliwości Brachyspira. Nie należy tego jednak mylić z tym, że hemoliza jest jedynym czynnikiem wymaganym do wywołania SD (jest to dyskusyjne i wykracza poza zakres tego artykułu). Od lat dziewięćdziesiątych XX wieku SD jest kontrolowane przez leczenie antybiotykami oraz rygorystyczne czyszczenie i dezynfekcję pomieszczeń po wykryciu któregokolwiek z jego czynników, w szczególności B. hyodysenteriae i B. hampsonii. W związku z tym zastosowano silną presję selekcyjną, która, jak się przypuszcza, doprowadziła do selekcji wariantów o zmniejszonej zjadliwości (słabo hemolitycznych, ryc. 1). Szczepy te mogą przetrwać w populacjach świń nieleczonych antybiotykami, powodując subkliniczne lub bardzo łagodne choroby.
Ale co się stanie, jeśli czynnik(i) zostanie(ą) wykryty(e), ale nie ma choroby? W ostatniej dekadzie stało się to powszechnym scenariuszem, z którym coraz częściej spotykają się lekarze weterynarii i producenci na całym świecie.
Aby ostatecznie zdiagnozować SD, wymagane jest powiązanie objawów klinicznych, zmian pośmiertnych i wykrycie jednego z czynników za pomocą metod laboratoryjnych (PCR i hodowla) (ryc. 2).
Wykrycie któregokolwiek z czynników SD ma ogromne konsekwencje dla zakażonego stada/systemu. Obejmuje to stada knurów, stada zarodowe lub rozpłodowe oraz wszelkie inne stada, w których zwierzęta są transportowane ze stada pochodzenia do innej lokalizacji. Istnieje wysokie ryzyko, że handel zwierzętami będzie musiał zostać wstrzymany w przypadku wykrycia którejkolwiek z wyżej wymienionych bakterii Brachyspira w próbkach klinicznych. Zapobiega to rozprzestrzenianiu się choroby, ale gdy choroba nie jest widoczna, trudno jest uzasadnić tak kosztowne środki. Raporty z ostatnich dziesięcioleci opisywały wykrywanie czynników SD u świń i stad z łagodnymi objawami choroby lub bez nich (Card et al., 2019 zawiera ich przegląd). Podaje to w wątpliwość dokładność rutynowych badań laboratoryjnych. Ponadto znalezienie czynnika(ów) bez klinicznego SD stawia pytania:
- Czy zwierzęta powinny odejść z tego stada? Czy na przykład bezpieczne jest wysyłanie loszek z hodowli reprodukcyjnej do innych stad, wiedząc, że hodowla reprodukcyjna jest dodatnia, ale wolna od choroby?
Jest to odpowiedzialność dla lekarza weterynarii zajmującego się stadem i nie należy jej lekceważyć. Nie ma prostej odpowiedzi na te pytania. Sytuacja musi być oceniana indywidualnie dla każdego przypadku. Poniżej znajdują się sugestie, które pomogą rozwiązać ten scenariusz, gdy się on pojawi.
Ponieważ genom tych wariantów jest bardzo podobny do zjadliwego B. hyodysenteriae lub B. hampsonii, ich obecność daje dodatni wynik testu PCR. Aby potwierdzić obecność "łagodnego" szczepu w stadzie, poniżej przedstawiono wymagane testy laboratoryjne:
- Wyhodować i wyizolować żywe bakterie Brachyspira od pozornie zdrowych świń;
- Zweryfikować słabo hemolityczny profil izolatu poprzez hodowlę na płytce z agarem z krwią;
- Określić izolat poprzez sekwencjonowanie genu nox lub sekwencjonowanie całego genomu (to drugie jest preferowane, ponieważ dostarcza dalszych informacji o izolacie).
Obecnie "łagodny" szczep wyizolowany od zdrowego zwierzęcia nie powinien być postrzegany jako całkowicie awirulentny. Chociaż objawy kliniczne (np. biegunka) mogą nie być widoczne, ustalono, że kolonizacja jelit przez "łagodne" Brachyspira jest wystarczająca do wywołania zmian w zdolności absorpcyjnej jelita grubego (Costa i in., 2019). Chociaż nie zostało to naukowo udowodnione, możliwe jest, że "łagodne" szczepy B. hyodysenteriae lub B. hampsonii również wpływają na wydajność na etapach tuczu, powodując choroby subkliniczne. "Łagodnych" szczepów nie należy również mylić ze szczepami "atenuowanymi". Nie ma dowodów na to, że indukują one odporność na warianty patogenne. Nie ma również badań wyjaśniających, czy "łagodne" szczepy uzjadliwią się, powodując epidemie SD.
Po potwierdzeniu obecności "łagodnego" szczepu, proces decyzyjny rozpoczyna się od oceny ryzyka, jakie handel zwierzętami stwarza dla potencjalnych klientów lub dalszych stad, oraz potencjalnych korzyści strategii eliminacji łagodnego szczepu z zakażonego stada. Świnie-nosiciele są ważnym źródłem wprowadzenia dyzenterii świń do naiwnego stada. Zainteresowane strony powinny być świadome, że eliminacja B. hyodysenteriae/B. hampsonii jest trudna i wymaga długoterminowego planu i zaangażowania personelu. Oczekuje się, że przyszłe badania pomogą wyjaśnić znaczenie "łagodnych" szczepów i ich wpływ (lub jego brak) na produkcję.
