Reakcja stresowa indukuje fizjologiczne, behawioralne, immunologiczne i biochemiczne zmiany, które bezpośrednio wpływają na zdrowie i dobrostan. Zapewnienie wzbogacania środowiska i dodatków ziołowych może zmniejszyć stres w obecnych komercyjnych systemach hodowli świń. Celem badania była ocena wpływu dostarczania różnych materiałów wzbogacających środowisko (EE) i komponentów ziołowych (HC) na fizjologiczne wskaźniki ostrego i przewlekłego stresu u rosnących świń ( kortyzol i chromogranina A (CgA) w ślinie, kortyzol w sierści i czynnik martwicy nowotworów α (TNF-α)). Obecnośc kortyzolu i CgA w ślinie została opisane jako biomarkery w ostrym stresie, podczas gdy kortyzol w sierści i TNF-α jest bardziej związany z przewlekłym stresem. W tym celu wykorzystano osiem grup po siedem świń każda (14 świń / dane postępowanie, ogółem 56 świń): (a) dwie grupy EE, (b) dwie grupy HC, (c) dwie grupy mające zarówno EE, jak i HC i (d) dwie grupy kontrolne. Próbki włosów, śliny i krwi pobrano do oznaczenia kortyzolu (we włosach i ślinie), CgA (w ślinie) i TNF-α (we krwi) w trzech różnych czasach: przed rozpoczęciem doświadczenia (T0) i po 1 (T1 ) lub 2 miesiącach (T2) dostarczania materiałów i komponentów ziołowych.
Nie stwierdzono różnic w T0 w poziomie kortyzoluw ślinie lub włosach, CgA lub TNF-α, podczas gdy w grupie T2 grupa kontrolna wykazała znaczące zwiększenie stężenia CgA i poziomu kortyzolu we włosach w porównaniu z pozostałymi postępowaniami (P <0,001). Różnice te były znaczące w T1 tylko dla CgA (P <0,001). Ponadto zaobserwowano ogólną korelację między kortyzolem w sierści i ślinową CgA (r = 0,48, P <0,001).
Wyniki te potwierdzają, że dostarczenie materiału wzbogacającego lub komponentów ziołowych może zmniejszyć stres u rosnących świń. Ponadto, wyniki potwierdzają, że kortyzol w sierści i CgA mogą być właściwymi nieinwazyjnymi narzędziami do wykrywania stresu, szczególnie związanymi z czynnikami chronicznej ekspozycji.

N. Casal, X. Manteca, D. Escribano, J. J. Cerón. Effect of environmental enrichment and herbal compound supplementation on physiological stress indicators (chromogranin A, cortisol and tumour necrosis factor-α) in growing pigs. Animal. Volume 11, Issue 7. July 2017 , pp. 1228-1236. https://doi.org/10.1017/S1751731116002561