Nawozy odgrywają istotną rolę dla bezpieczeństwa żywnościowego. Ich produkcja i koszt w dużej mierze zależą od gazu ziemnego. Po inwazji Rosji na Ukrainę, globalny kryzys w zakresie nawozów mineralnych i energii ciąży obecnie na światowym bezpieczeństwie żywnościowym i cenach żywności. W tym kontekście Komisja Europejska przedstawiła komunikat w sprawie zapewnienia dostępności i przystępności cenowej nawozów.
Działania mające na celu utrzymanie zrównoważonej produkcji nawozów w UE i zmniejszenie zależności
W komunikacie przedstawiono kilka najlepszych praktyk i sposobów na przyszłość, które pomogą rolnikom zoptymalizować wykorzystanie nawozów i zmniejszyć ich zależność przy jednoczesnym zabezpieczeniu plonów, a wśród nich:
-
Więcej nawozów organicznych: zastąpienie, w miarę możliwości, nawozów mineralnych nawozami organicznymi zmniejszy zależność UE od gazu, a także ślad węglowy sektora. Rozporządzenie w sprawie produktów nawozowych zapewnia już lepszy dostęp na rynku do nawozów produkowanych z odzyskanych odpadów oraz zielonych i cyrkulacyjnych alternatyw dla gazu ziemnego. W ramach programu "Horyzont Europa" zainwestowano również 180 mln euro w projekty dotyczące optymalizacji budżetu składników odżywczych, alternatywnych produktów nawozowych oraz rozwiązań opartych na naturze w zakresie zarządzania składnikami odżywczymi. Komisja przyjmie również w 2023 r. plan działania w zakresie zintegrowanego zarządzania składnikami pokarmowymi, aby wspierać bardziej efektywne wykorzystanie składników pokarmowych, uwzględniając punkty wyjścia państw członkowskich oraz plan działania "Zero zanieczyszczeń".
-
Przejście na bardziej ekologiczne nawozy: Komisja będzie zachęcać państwa członkowskie do wspierania inwestycji w odnawialny wodór i biometan do produkcji amoniaku.
-
Dywersyfikacja handlu: Komisja dotarła do alternatywnych dostawców nawozów, aby zrekompensować poprzednie dostawy z Białorusi i Rosji. W lipcu 2022 roku Komisja zaproponowała również zawieszenie taryf handlowych na amoniak i mocznik, wykorzystywane do produkcji nawozów azotowych.
Kontekst
Bezprawna inwazja Rosji na Ukrainę pogorszyła i tak już trudną sytuację na rynku nawozowym, po pandemii COVID-19. Produkcja nawozów azotowych zależy od gazu ziemnego. Szczytowa cena gazu doprowadziła do wzrostu cen nawozów o 149% we wrześniu 2022 r. w porównaniu z rokiem poprzednim. W rezultacie rolnicy opóźniali i ograniczali zakupy tych produktów. Może to prowadzić do niższych plonów w przyszłorocznych zbiorach, a ostatecznie do wyższych cen żywności, co może mieć potencjalnie niszczące skutki dla bezpieczeństwa żywnościowego, zwłaszcza w podatnych na to regionach świata, które są w dużym stopniu uzależnione od importu takich produktów i w których już teraz występuje wysoki poziom braku bezpieczeństwa żywnościowego.
Wysokie i niestabilne ceny nawozów stanowią wyzwanie dla rolników w UE. Zakupy nawozów stanowią średnio około 6% udziału w kosztach środków produkcji i do 12% w przypadku rolników uprawiających rośliny uprawne. Celem unijnej strategii "Od pola do stołu" jest zmniejszenie strat składników odżywczych o 50% do 2030 r. przy jednoczesnym zachowaniu żyzności gleby. Oprócz wyraźnych korzyści gospodarczych i środowiskowych, zwiększenie efektywności w UE zmniejszy również napięcia na rynku światowym.
9 listopad, 2022/ EC/ UE
https://ec.europa.eu/commission