Uczestnicy spotkania zwrócili szczególną uwagę na konieczność zachowania wspólnego rynku, a w tym kontekście szczególnie swobodnego przepływu towarów, aby łańcuch dostaw żywności dla unijnych obywateli nie został zachwiany i bezpieczeństwo żywnościowe było zapewnione.
Polskie postulaty
Polska zgłosiła postulat o uruchomienie pełnego zestawu działań interwencyjnych na dotkniętych rynkach rolnych , w tym interwencji rynkowej na rynku wołowiny i mleka.
Polska uważa, że konieczne jest uruchomienie nadzwyczajnych środków wsparcia i rozszerzenie listy produktów objętych interwencją. W odniesieniu do organizacji producentów owoców i warzyw oraz programów operacyjnych – należy zwiększyć pomoc UE na działania kryzysowe oraz zawiesić wymogi dotyczące minimalnej wartości i ilości produkcji sprzedanej. Polska wnioskowała także o pomoc z budżetu UE – zwłaszcza uruchomienie rezerwy kryzysowej - na rekompensaty dla sektorów szczególnie dotkniętych sytuacją związaną z COVID-19.
Polska zaapelowała o elastyczność w zarządzaniu środkami UE– w tym: kierowanie środków na podtrzymanie płynności finansowej gospodarstw (finansowanie kredytów obrotowych w instrumentach finansowych) oraz umożliwienie, analogicznie jak w polityce spójności, przeznaczenia niewykorzystanych środków z PROW 2014-2020 na ratowanie podmiotów sektora rolno-spożywczego;
Zgłoszono także postulat o stosowanie maksymalnych uproszczeń we wdrażaniu pomocy kierowanej do rolnictwa i sektora przetwórczego (ograniczenie kontroli na miejscu, zwiększone i wcześniejsze zaliczki nawet pomimo niezakończonych kontroli, zwiększenie do 500 euro kwoty należności, która uprawnia do zaprzestania odzyskiwania środków od beneficjenta; zawieszenie zasady anulowania zobowiązań zgodnie z regułą n+3 oraz zwolnienie z wymogu ustanawiana zabezpieczeń w przypadku zaliczek na inwestycje).
Rozwiązania zgłaszane przez ministrów rolnictwa krajów UE
Ministrowie pozytywnie ocenili przedstawiony przez przewodniczącą KE pakiet pomocy związany z COVID-19, a także wytyczne dotyczące kontroli na granicach, w tym wniosek o tworzenie tzw. zielonych korytarzy, zapewniających szybki transport produktów przez granice.
Wskazali, że kluczowe jest zapewnienie, aby wśród towarów, które kwalifikują się do szybkiej ścieżki były produkty rolne oraz pasze i środki produkcji, w tym nasiona do siewu, a także żywe zwierzęta.
Inicjatywa KE dotycząca poluzowania reguł udzielania pomocy państwa została oceniona pozytywnie. Państwa członkowskie apelowały o rozwiązanie problemu z przemieszczaniem pracowników sezonowych, który może mieć poważne konsekwencje w sektorach owoców i warzyw, ale także produkcji zwierzęcej. Delegacje wezwały KE do podjęcia dalszych działań, w szczególności zwiększenia elastyczności wdrażania instrumentów WPR, w tym zmniejszenia liczby kontroli na miejscu, umożliwienia wcześniejszej wypłaty wyższych zaliczek, uproszczenia procedur zmiany programów rozwoju obszarów wiejskich. Ministrowie zaapelowali do Komisji Europejskiej o monitorowanie sytuacji na rynkach rolnych oraz szybkie wdrożenie działań pomocowych.
Wśród sektorów najbardziej dotkniętych obecną sytuacją wymienione zostały rynki: mleka, wołowiny i cielęciny, kwiatów oraz owoców, warzyw i wina.
Informacje unijnego komisarza ds. rolnictwa
Komisarz Janusz Wojciechowski zapewnił, że KE szczegółowo analizuje przedstawione postulaty. W odniesieniu do instrumentów rynkowych zwrócił uwagę, że na razie jest na nie za wcześnie, konieczny jest pełny obraz sytuacji, ale KE jest otwarta na pracę w tym obszarze.
W zakresie systemu kontroli, komisarz Wojciechowski wyjaśnił, że są one niezbędne, gdyż wydajemy środki publiczne, ale postulaty państw zostaną przeanalizowane. KE jest otwarta na zmiany w PROW, które pozwolą wykorzystać niewykorzystane środki na wsparcie dla rolników dotkniętych przez pandemię. KE zapowiedziała także przygotowanie w najbliższym czasie wytycznych dotyczących przepływu pracowników sezonowych.
26 marca 2020 / GOV/ Polska www.gov.pl