Najwyższa Izba Kontroli oceniła działania mające na celu kontrolę i zapobieganie ASF.
Polskie służby prowadziły szeroko zakrojone działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF. MRiRW nakazał sprawdzenie ryzyka wystąpienia ASF w Polsce i oszacowanie kosztów zwalczania choroby. Inspekcja Weterynaryjna zorganizowała ogólnokrajowe ćwiczenia zwalczania pomoru i monitorowała zakażenia ASF. Wydano przepisy zwiększające nadzór nad obrotem świń oraz nad odstrzelonymi i padłymi dzikami. Graniczni lekarze weterynarii prowadzili kontrole pojazdów służących do przewozu zwierząt. We wszystkich kontrolowanych Powiatowych Inspektoratach Weterynarii monitorowano stan zdrowotny świń, pobierano próbki do badań laboratoryjnych od świń i dzików oraz informowano hodowców o obowiązujących procedurach.
Istotnym problemem jest rosnąca populacja dzików. Na przestrzeni ostatnich 15 lat pogłowie dzików w Polsce zwiększyło się prawie dwuipółkrotnie - z ponad 118 tys. sztuk w 2000 r. do niemal 285 tys. sztuk w 2014 r. Dziki stanowią główne źródło zakażeń. Do połowy czerwca 2015 r. stwierdzono 65 przypadków.
Bolesną konsekwencją wystąpienia ASF w Polsce jest wstrzymanie eksportu surowego mięsa wieprzowego. Dzięki podjętym działaniom Głównego Inspektoratu Weterynarii oraz prowadzonym negocjacjom przywrócono eksport poza strefę objętą restrykcjami m.in. do Hongkongu, Wietnamu, USA i Kanady.
NIK zwraca uwagę, że szczególnej uwagi wymaga kontrola granic, w tym w szczególności przeciwdziałanie możliwości zakażeń poprzez żywność przewożoną na użytek osobisty. Może się bowiem zdarzyć, że błahe z pozoru zdarzenie może mieć nieoczekiwanie poważne skutki, np. przewieziona przez granicę kanapka z szynką pochodzącą od chorego zwierzęcia - np. wyrzucona do kosza i zjedzona przez dzika - może stać się źródłem zakażenia ASF. Straty dla rynku trzody chlewnej mogą być wówczas ogromne.
Kontrola NIK wykazała pewne nieprawidłowości związane z nieprzestrzeganiem przez właścicieli stad świń ograniczeń dotyczących ASF. W ponad 40 proc. stad na obszarach zagrożonych nie stosowano podstawowych środków zabezpieczających (środków i mat dezynfekcyjnych). W kilku miejscowościach na granicy obszarów zagrożonych nie zamknięto dróg i nie wyznaczono objazdów, a także nie zapewniono odpowiednich środków i sprzętu do dezynfekcji pojazdów.
Po przeprowadzonej analizie NIK wnioskuje do Ministra Finansów o zwiększenie nadzoru nad granicznymi oddziałami służby celnej w zakresie realizacji przepisów dotyczących zakazu wwozu na obszar UE osobistych przesyłek, zawierających produkty pochodzenia zwierzęcego i kontroli pojazdów dla zwierząt gospodarskich z Rosji i Białorusi. Ministra Środowiska prosi z kolei o wyegzekwowanie redukcji liczby dzików na obszarze objętym ograniczeniami i obszarze ochronnym.
wtorek 7 lipca 2015 /NIK/ Polska https://www.nik.gov.pl