W 2023 r. przypadki listeriozy osiągnęły najwyższy poziom od 2007 r., podczas gdy kampylobakterioza i salmonelloza pozostały najczęściej zgłaszanymi chorobami odzwierzęcymi w UE. Liczba zgłoszonych przypadków chorób odzwierzęcych u ludzi wzrosła, ale liczba ognisk przenoszonych przez żywność nieznacznie spadła. Są to główne wnioski z corocznego raportu UE na temat chorób odzwierzęcych opracowanego przez EFSA i ECDC.
Liczba zgłoszonych przypadków listeriozy u ludzi (2952) wykazała stały wzrost w latach 2019-2023, osiągając najwyższy poziom od 2007 roku. Może to być związane ze starzeniem się populacji Europy - 21,3% Europejczyków ma obecnie ponad 65 lat - co w połączeniu z rosnącą częstością występowania przewlekłych chorób związanych z wiekiem zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych objawów w starszych grupach wiekowych. Zanieczyszczona żywność gotowa do spożycia (RTE), taka jak wędzony na zimno łosoś, produkty mięsne i nabiał, jest najczęstszym źródłem zakażeń. Najnowsze dane pokazują, że odsetek próbek z kategorii żywności RTE, które przekraczają limity bezpieczeństwa żywności dla Listeria monocytogenes, wahał się od 0,11% do 0,78%, przy czym najwyższy poziom odnotowano w przypadku sfermentowanych kiełbas.
Kampylobakterioza i salmonelloza były najczęściej zgłaszanymi chorobami odzwierzęcymi u ludzi w UE. W 2023 roku zgłoszono 148 181 przypadków kampylobakteriozy, co oznacza wzrost z 139 225 w 2022 roku.
Po kampylobakteriozie salmonelloza była drugą najczęściej zgłaszaną infekcją żołądkowo-jelitową u ludzi, z 77 486 przypadkami, w porównaniu do 65 478 przypadków w 2022 roku. Tylko 15 państw członkowskich i Zjednoczone Królestwo (Irlandia Północna) z powodzeniem osiągnęły wszystkie ustalone cele w zakresie ograniczenia występowania salmonelli u drobiu. Oznacza to spadek w porównaniu z 2022 r., kiedy to 19 państw członkowskich osiągnęło pełną zgodność.
Sprawozdanie monitoruje również ogniska przenoszone przez żywność w UE, zdefiniowane jako zdarzenia, podczas których co najmniej dwie osoby zapadają na tę samą chorobę z powodu tej samej skażonej żywności. W 2023 r. zgłoszono łącznie 5 691 ognisk chorób przenoszonych przez żywność, odnotowując niewielki spadek w porównaniu z rokiem poprzednim. Wzrosła jednak liczba zachorowań, hospitalizacji i zgonów wśród ludzi, a liczba ofiar śmiertelnych osiągnęła najwyższy poziom od dekady. Salmonella pozostała główną przyczyną ognisk chorób przenoszonych przez żywność, przypadków, hospitalizacji i zgonów. Najczęstszymi źródłami ognisk salmonellozy były jaja/produkty jajeczne, żywność mieszana i mięso brojlerów. Zwiększone wykorzystanie sekwencjonowania całego genomu poprawiło czułość nadzoru, zwiększając zdolność wykrywania ognisk w państwach członkowskich, które go wdrożyły.
10 grudnia, 2024/ EFSA/ UE.
https://www.efsa.europa.eu